وقتی صحبت از فوردهای سریع دهه ۶۰ میلادی به میان می‌آید، معمولا تنها نام ماستنگ به ذهن خطور می‌کند. جایگاه این مدل آیکونیک آن‌چنان در آن دوره تثبیت شده که به سختی می‌توان باور کرد فورد، پیش از معرفی ماستنگ، هیولایی آتشین مخصوص پیست‌های درگ را خلق کرده بود. این خودرو دقیقا در همان دوره معرفی پونتیاک GTO به عنوان سرآغاز ژانر خودروهای عضلانی به عرضه درآمد. فورد فراموش‌شده دهه ۶۰، با توانی دوبرابر آنچه از سوپرکارهای نسبتا مدرن انتظار دارید، در بدنه‌ای ظاهر شده که پدربزرگتان ممکن بود با آن به فروشگاه سخت‌افزار برود. درباره فیرلین تاندربولت صحبت می‌کنیم!
فورد فراموش‌شده دهه ۶۰ میلادی با توانی دوبرابر آنچه از سوپرکارهای نسبتا مدرن انتظار دارید، در بدنه‌ای ظاهر شد که پدربزرگتان ممکن بود با آن به فروشگاه سخت‌افزار برود. فیرلین تاندربولت یک اسلیپر بود یا ماسل‌کار؟ تمام آنچه می‌دانیم این است که حتی با معیارهای امروزی نیز این مدل به شکل ترسناکی سریع به نظر می‌رسد.
فیرلین تاندربولت فورد؛ یک سوپرکار در کالبدی معمولی
در سال ۱۹۶۳ ترانه معروفی از گروه بیچ بویز به نام «کوپه دو در کوچک» (Little Deuce Coupe) به طور مکرر از رادیو پخش می‌شد. این ترانه درباره یک کوپه دو در مجهز به موتور قوی صحبت می‌کند که «سریع‌ترین خودرو در شهر» است و تا ۲۲۵ کیلومتر بر ساعت سرعت می‌گیرد. فرهنگ عامه در آمریکا شیفته قانون‌شکنی و زندگی پرسرعت بود، که با معرفی هات‌رادها به اوج خود رسید.
این جنون جدید و هیجان‌انگیز حتی یک همزاد قانونی نیز داشت؛ مسابقات درگ. قرار دادن دو خودرو در کنار هم در یک مسیر مسابقه، به سرعت در حال تبدیل شدن به یک ورزش بزرگ و مشروع با قوانین رسمی، پیست‌های سازمان‌یافته و استقبال گسترده طرفداران بود. سازندگان بزرگ نیز با شعار «یکشنبه پیروز شو، دوشنبه بفروش» وارد عرصه شده بودند و هیچ فرصتی را از دست نمی‌دادند.
در آن دوران، فورد با گلکسی به موفقیت بزرگی در کلاس سوپر استاک NHRA (انجمن ملی هات‌راد) رسید. گلکسی به موتور ۸ سیلندر ۷ لیتری قدرتمندی مجهز بود که ۴۲۵ اسب بخار قدرت و ۶۵۰ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کرد. با تنظیمات ویژه، خروجی واقعی به حدود ۶۰۰ اسب بخار نزدیک می‌شد.
اما با وجود پیروزی‌های متعدد در سوپر استاک، برنامه مسابقات درگ فورد تحت فشار بود. شورولت، ایمپالا Z-11 مجهز به موتور ۷ لیتری بیگ بلاک با چیدمان سیلندر W را در آستین داشت، موپار در حال توسعه خودروهای سبک‌وزن با موتورهای مکس وج استیج III بود و حتی شایعاتی درباره طراحی موتور همی جدید توسط تیم ویژه کرایسلر به گوش می‌رسید. فورد نمی‌توانست تنها به موفقیت‌های گذشته تکیه کند.
از گلکسی به تاندربولت
برای فصل مسابقات ۱۹۶۴، انجمن ملی هات‌راد (NHRA) قوانین جدیدی برای کلاس سوپر استاک معرفی کرد که بر اساس آن، خودروهای با حداقل وزن ۱۴۵۰ کیلوگرم می‌توانستند از پیشرانه‌هایی تا حجم ۷ لیتر استفاده کنند. فورد به طور مؤثر نمی‌توانست وزن گلکسی را کاهش دهد، مگر اینکه قطعات کلیدی مانند رینگ‌ها و پنل‌های بدنه حذف می‌شدند. با وجود تمام تلاش‌ها، در نهایت وزن گلکسی به ۱۵۵۰ کیلوگرم کاهش دهد و همچنان خارج از چارچوب مقررات ایمنی بود. برای حفظ رقابت‌پذیری، فورد به خودروی سبک‌تری نیاز داشت و این امر مستلزم بهره‌گیری از پلتفرمی جدید بود؛ تاندربولت!
ساخت فیرلین تاندربولت با یک رژیم سفت و سخت
فورد، فیرلین تاندربولت ۵۰۰ را به عنوان ستاره بعدی خود در مسابقات درگ انتخاب کرد. این خودرو حدود ۳۰ سانتیمتر کوتاه‌تر از گلکسی بود و طبیعتا فاصله میان محوری کمتری داشت. همان اقداماتی که برای کاهش وزن گلکسی صورت گرفت، روی فیرلین نیز اعمال شد و بدین ترتیب، فورد توانست وزن این ماشین را به کمی بیش از ۱۴۵۰ کیلوگرم برساند. با این وزن، فیرلین تاندربولت جواز رقابت در کلاس سوپر استاک را از NHRA دریافت کرد.
برای رسیدن به این وزن ایده‌آل، فورد ضمن حذف مواد عایق صدا، درزگیر، بخاری، لاستیک زاپاس، رادیو، موکت و هر چیز دیگری که پیچ نشده بود، درها، گلگیرهای جلو و کاپوت فایبرگلاسی را به خودرو افزود. آخرین مرحله، افزودن پنجره‌های پلاستیکی کناری بود و صندلی‌های کارخانه نیز با دو صندلی طرح باکت جایگزین شدند که به ون اکونولاین تعلق داشتند. فیرلین تاندربولت در حال شکل‌گیری بود. البته با وجود تمام اقدامات انجام‌شده در راستای کاهش وزن، فضای داخلی چندان تفاوتی با یک خودروی تولیدی استاندارد نداشت و فقط امکانات لوکس از کابین حذف شده بود.
پیشرانه قدرتمند تاندربولت حتی با استانداردهای امروزی
حال نوبت به بررسی پیشرانه فیرلین تاندربولت می‌رسد. فورد مجبور بود فضای زیر کاپوت را به‌طور چشمگیری تغییر دهد تا موتور عظیم ۷ لیتری گلکسی در آن جای گیرد. هدرهای لوله‌ای به دقت در اطراف اجزای سیستم تعلیق نصب شدند. در زیر برآمدگی اشکی‌شکل کاپوت، فورد موتور ۷ لیتری High-Riser را جاسازی کرد که دارای نسبت تراکم ۱۲ به ۱، دو کاربراتور چهار بشکه‌ای و هدرهای لوله‌‌بلند بود.
در یک اقدام خلاقانه، فورد از چراغ‌های بالا به عنوان دریچه القای هوای پرفشار استفاده کرد. این دو حفره بزرگ و خالی که در همان نگاه اول جالب‌توجه بودند، نقش قابل توجهی در تعدیل دمای موتور داشتند. گیربکس متصل به پیشرانه یا ۴ سرعته دستی با نسبت دنده نهایی ۴.۵۷ به ۱ بود، یا از نوع اتوماتیک ۳ سرعته با نسبت دنده ۴.۴۴ به ۱.
فیرلین تاندربولت تا چه اندازه سریع بود؟
از نمای جلو، فیرلین تاندربولت حالتی ترسناک داشت، اما باقی بخش‌های خودرو به غیر از لاستیک‌های درشت در چهارگوشه، کاملا استاندارد به نظر می‌رسید و هیچ گلگیر برآمده‌ای برای نمایش قدرت در بدنه دیده نمی‌شد. جادوی اصلی در زیر کاپوت پنهان شده بود!
پیشرانه به‌کاررفته در فیرلین تاندربولت می‌توانست ۴۲۵ اسب بخار قدرت تولید کند که رقم بالایی برای خودروی متعلق به اوایل دهه ۶۰ به حساب می‌آید. با این وجود، کارشناسانی مانند هاگرتی ادعا می‌کنند که قدرت واقعی آن در محدوده ۵۰۰ اسب بخار با گشتاور ۶۵۰ نیوتن متر بود. برای درک بهتر این رقم، باید بدانید که مدل ۱۹۶۹ فورد ماستنگ Boss 429 با پیشرانه ۸ سیلندر ۷ لیتری که مخصوص شرکت در مسابقات ناسکار ساخته شده، تنها ۳۷۵ اسب بخار قدرت و ۶۱۰ نیوتن متر گشتاور دارد.
فیرلین تاندربولت می‌توانست تقریبا هر چیزی را نابود کند
فیرلین تاندربولت در خط مستقیم به طور حیرت‌آوری سریع بود. به گزارش همینگز، این خودرو می‌توانست شتاب ۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت را در مدت‌زمان کوتاه ۴.۷ ثانیه طی کند که آن را در رده سریع‌ترین ماشین‌های مدرن قرار می‌دهد. برای مقایسه، ماستنگ باس ۴۲۹ مسیر یک‌چهارم مایل را در حدود ۱۳ ثانیه طی می‌کند، اما فیرلین قدیمی‌تر در این آزمون سرعت از ماستنگ پیشی می‌گیرد.
دیک برانان به عنوان راننده‌ای که به پیروزی‌های متعدد در مسابقات درگ رسیده بود، برای سنجش فیرلین تاندربولت در مسیر یک‌چهارم مایل، پشت فرمان این خودرو نشست. وی توانست با سرعت ۲۰۶ کیلومتر بر ساعت، به رکورد ۱۱.۰۸ ثانیه دست یابد. این زمان تنها نیم ثانیه با برخی از سریع‌ترین سوپرکارهای تاریخ فاصله دارد. سریع‌ترین خودروی دهه ۶۰ میلادی، AC Cobra 427 شلبی بود که می‌توانست مسیر یک‌چهارم مایل را در ۱۲.۲ ثانیه طی کند.
فورد تاندربولت در بازار امروزی
گفته می‌شود شرکت دیربورن استیل تیوبینگ تنها ۱۰۰ دستگاه فیرلین تاندربولت تولید کرده که شامل ۴۱ دستگاه با گیربکس چهار سرعته دستی و ۵۹ دستگاه با گیربکس سه سرعته اتوماتیک می‌شود. اما شایعات بیان می‌کنند که این عدد ممکن است کمی بیشتر بوده باشد. بنابراین تاندربولت در دسته خودروهای کمیاب قرار می‌گیرد. این کمیابی مسلما با قیمتی گزاف همراه است. قیمت فورد فیرلین تاندربولت در آن زمان ۳۷۸۰ دلار بود، اما امروزه این رقم خنده‌دار به نظر می‌رسد.
در سال ۲۰۲۵، برای یک تاندربولت در شرایط خوب باید انتظار پرداخت مبلغ شگفت‌انگیز ۲۰۱۰۰۰ دلار را داشت. خریدار خودرو می‌تواند آن را به مسیر مسابقات درگ باز گردانده و از سواری با شاهکار فراموش‌شده دهه شصت لذت ببرد. شاید فکر کنید چنین مبلغی بسیار بالاتر از ارزش واقعی خودرو است. اما با نگاهی به بازار تاندربولت‌های فروخته‌شده اخیر، رقم تخمینی کاملا منطقی به نظر می‌رسد، چراکه بسیاری از معاملات حول محور ۲۰۰۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰۰ دلار به انجام رسیده‌اند. در حقیقت، کلاسیک دات کام قیمت متوسط فروش تاندربولت‌ها را ۲۵۳۰۰۰ دلار اعلام کرده است.
با این حال، یک گزینه بسیار مقرون به‌صرفه‌تر نیز وجود دارد. با توجه به جایگاه آیکونیک و نمادین فیرلین تاندربولت فورد، نمونه‌های تریبیوت (ساخت مجدد) بسیاری در بازار یافت می‌شوند. این خودروی پروژه‌ای در سال ۲۰۲۲ به مبلغ ۲۶۲۵۰ دلار فروخته شد. بد نیست بدانید حریف تاندربولت، یعنی ماستنگ باس ۴۲۹ نیز هم‌اینک با قیمت مشابهی به فروش می‌رسد. طبق گزارش هاگرتی، مدل ۱۹۶۹ ماستنگ باس ۴۲۹ در شرایط خوب حدود ۲۱۲ هزار دلار قیمت دارد، و جالب اینکه برای مدل ۱۹۷۰ باید حدود ۱۹۰ هزار دلار پرداخت کرد. چنین ماشین‌های منحصر به فردی هر چه قدیمی‌تر باشند، ارزش بیشتری به خود می‌گیرند.
دیدگاهتان را بنویسید