مقدمه
برای دوستداران خودرو، دهه ۶۰ میلادی یک برهه زمانی بسیار هیجانانگیز بهحساب میآید. ازیکطرف آمریکاییها با خودروهای عضلانی و از طرف دیگر اروپاییها و اسپرتها و جیتیهای قدرتمند، عرصه را به آتش کشیده بودند. جای تعجبی نیست که کلاسیکهای جاودانه از این برهه زمانی، امروزه به گنجینههای ارزشمند و پرطرفدار تبدیل شدهاند. بااینحال در ازای هر فراری چند میلیوندلاری و ماسلکار پرزرقوبرق، یک همتای ناشناخته وجود دارد که زمان باعث شده از یادها برود. در این مقاله به بررسی ده خودروی پرفورمنس دهه ۶۰ میلادی میپردازیم که از خاطرهها پاک شدهاند.
اولدزموبیل Jetfire محصول سال ۱۹۶۲
اگرچه اولدزموبیل از صنعت خودرو کنارهگیری کرده، ولی هنوز هم بهعنوان برند ارزشمند و آیکونیک ماسلکارها شناخته میشود و طرفداران کماکان از سواری با مدلهای معروفی مثل تورنادو و ۴۴۲ لذت میبرند. بااینحال در لیست محصولات این برند، نام یک خودروی جذاب با پرفورمنس بالا به چشم میخورد که به یکی از عجیبترین و دیوانهکنندهترین موتورهای آن زمان مجهز بود. جتفایر همنام برجسته و هم طراحی فضایی و چشمگیری داشت و از همه مهمتر اینکه، پیشرانه ۳.۵ لیتری ۸ سیلندر آن، با توربوشارژ تقویت میشد. در حقیقت اولدزموبیل جزو نخستین خودروسازانی است که یک خودروی تولیدی را با موتور توربوشارژ روانه بازار کرد. جتفایر با ۲۱۵ اسب بخار قدرت و ۴۰۷ نیوتن تولیدی موتور، حرکت باشکوهی روی مسیر داشت. بااینحال علیرغم اهمیت تاریخی فراوان، جتفایر در ازدحام خودروهای عضلانی تأثیرگذارتری که در آن دوران به عرضه درآمدند، بهتدریج کمرنگ و سرانجام محو شد.
ساب Sonett II محصول سال ۱۹۶۶
با نگاهی به مشخصات سونت مارک ۲ احتمالاً این سؤال در ذهنتان به وجود میآید که چرا نام این ماشین کوچک باید در لیست خودروهای پرفورمنس باشد. ماشینی با موتور ۸۴۱ سیسی ۳ سیلندر دو زمانه که تنها ۶۰ اسب بخار قدرت و ۹۴ نیوتن متر گشتاور آزاد میکرد. ولی فراموش نکنید که پرفورمنس همیشه در شتاب و سرعت بالا خلاصه نمیشود. در مورد ساب سونت، پرفورمنس به مفاهیمی همچون طراحی عقب ساده، وزن سبک و تجربه رانندگی اسپرت ناب و خالص اشاره دارد. ساب در واقع یک خودروی مسابقهای قدرتمند را ساخت که هم در جاده و هم در بیرون از جاده، عملکرد بینظیری را از خود نشان میداد.
مارکوس GT محصول سال ۱۹۶۴
خودروی GT مارکوس از سال ۱۹۶۴ تا اوایل دهه ۷۰ میلادی روی خط تولید قرار داشت و به همراه مانتیس، یکی از زشتترین خودروهای تولیدی در تمام ادوار به فروش میرسید. اما بر خلاف مانتیس، مدل جیتی یک خودروی اسپرت با طراحی کاریکاتوری بود که کاپوت کشیده و کابین کوچکی داشت و شیشه عقب آن با شیب تند به درب صندوقعقب پهن میرسید. از پیشرانه ۴ سیلندر کمتوان گرفته تا پیشرانه ۳ لیتری ۶ سیلندر پرتوان اسکس، این خودرو با کمک موتورهای متعددی حرکت میکرد. جیتی یک محصول موفق برای برند انگلیسی بهحساب میآمد، بااینحال پس از یک دهه فروش، طرفداران خودروهای کلاسیک به سراغ مدلهای دیگری مثل جگوار E-Type آیونیک، آستین هیلی و فراری رفتند.
گیلبرن Invader محصول سال ۱۹۶۹
صرفنظر از میراث غنی در مسابقات و رالیهای مختلف، ولز نقش بسیار کمرنگی در صنعت خودرو دارد. بااینحال یکی از خودروسازان این کشور به نام گیلبِرن در دهه ۶۰ میلادی تصمیم گرفت باعرضه یک محصول پرفورمنس، توجه دنیای خودرو را به خود جلب کند. اینویدر یکی دیگر از خودروهای پرفورمنس دهه ۶۰ میلادی بهحساب میآید که متأسفانه اثری از نام آن در خاطرهها باقی نمانده است. گیلبرن مدلهای متعددی را روانه بازار کرد، ولی اینویدر با پیشرانه قدرتمند ۶ سیلندر فورد، بهترین محصول این شرکت بود. حدود ۱۴۱ اسب بخار قدرت و ۲۴۵ نیوتن متر گشتاور ارقام پرفورمنس این ماشین هستند. گیلبرن اینویدر به سبب بدنه فایبرگلاسی، وزن پایینی داشت و کابین کاربردی آن شامل کلیدها و تجهیزات متنوعی بود. احتمالاً هنوز هم گروه کوچکی از طرفداران وجود دارند که چند مدل باقیمانده گیلبرن را ستایش میکنند، ولی تنها خودروی تولیدی ولز از مدتها پیش به فراموشی سپرده شد.
شورولت Corvair Yenko Stinger محصول سال ۱۹۶۶
اکثر خودروهای شورولت اصلاحشده توسط «دان یکنو» بهسختی فراموش میشوند و بعضی آنها هماکنون جزو ارزشمندترین خودروهای عضلانی هستند. یکنو پیش از خلق مدلهای کامارو، به یک خودروی مسابقهای – جاده نیاز داشت و کوروت به سبب وزن مشکلساز خود، نظر وی را جلب کرد. بدین ترتیب، کورویر نسخه ینکو استینگر در سال ۱۹۶۶ به تولید رسید و مشخصات مختلف آن در هر مرحله تقویت شد. قدرتمندترین مدل، یعنی مارک IV به پیشرانه ۲.۷ لیتری ۶ سیلندر ارتقایافته توسط ینکو مجهز بود که با ۲۴۰ اسب بخار قدرت، کورویر ۹۵۳ کیلوگرمی را به پرواز درمیآورد. این موفقیت باعث شد نظر ینکو بیش از قبل به مدلهای کوروت جلب شود و عطش وی به ارتقای آنها، دلیل اصلی فراموشی کورویر ینکو استینگر است.
مونتوردی 375 محصول سال ۱۹۶۷
خودروی جیتی لوکس و شیک ۳۷۵ مونتوردی در هنگام عرضه، به رقیب لامبورگینی اسپادا و استون مارتین DBS تبدیل شد. بااینحال ازآنجاکه مونتوردی سوئیسی آوازه کمی در تولید ماشینهای پرفورمنس داشت، کوپه ۳۷۵ آنطور که باید نتوانست اثرگذاری خود را در طول زمان حفظ کند. گفته میشود تنها ۱۵۱ دستگاه از این خودرو ساخته شده که واقعاً باعث شرمساری است. چون مونتوردی ۳۷۵ به بیان واقعی کلمه یک شاهکار بود که مورد کملطفی قرار گرفت. مدل ۳۷۵ توسط پیترو فروا ایتالیایی طراحی شده و نظر هر بینندهای را به خود جلب میکرد. پیشرانه ۷.۲ لیتری ۸ سیلندر با ۳۷۵ اسب بخار قدرت و ۶۵۱ نیوتن متر گشتاور، چرخهای مونتوردی ۳۷۵ را به حرکت درمیآورد. محصول سوئیسی از تمام عناصر لازم برای تبدیل به یک خودروی افسانهای برخوردار بود، اما عدم شهرت در آن زمان باعث شد زیر سایه برندهای بزرگتر قرار گیرد و کمرنگ شود.
گوردون کیبل GT محصول سال ۱۹۶۴
گوردون کیبل GT یکی دیگر از ده خودروی پرفورمنس متعلق به دهه ۶۰ شمرده میشود که متأسفانه اثری از آن در خاطرهها باقی نمانده است. این هیولای جذاب بریتانیایی توسط جوجاروی بزرگ طراحی شد و در زیر کاپوت از پیشرانه کوچک ولی قدرتمند شورولت استفاده میکرد که ۳۰۰ اسب بخار قدرت و ۴۸۸ نیوتن متر گشتاور را به چرخها انتقال میداد. باوجود پرفورمنس بالا، تنها ۱۰۰ دستگاه گوردون کیبل GT ساخته شد و تعداد بسیار کمی از آنها در سراسر دنیا هنوز به حیات خود ادامه میدهند. تیراژ کم باعث شده مدل GT در حال حاضر به یک خودروی محبوب نزد کلکسیونرها تبدیل شود، ولی از طرف دیگر، نقش مستقیم در فراموشی این خودرو داشت. در دهه ۶۰ میلادی، استون مارتین و بنتلی برندهای دیگر را به چالش میکشیدند و ماشینی همچون گوردون کیبل GT بهسختی نظر مشتریان را به خود جلب میکرد.
فورد Fairlane Thunderbolt محصول سال ۱۹۶۴
فورد هزاران دستگاه فیرلین را به تولید رساند، اما نسخه تاندربولت به سبب تیراژ پایین هرگز نتوانست آنطور که باید اثر پررنگی در بازار خودرو داشته باشد. این ماشین مسابقهای جواز تردد در جاده را داشت، ولی تنها در ۱۰۰ دستگاه به تولید رسید. همانند بسیاری از مدلهای قدرتمند فورد، فیرلین تاندربولت نیز قوای محرکه خود را از پیشرانه ۸ سیلندر ۴۲۷ دریافت میکرد که راندمان آن به ۴۲۵ اسب بخار قدرت و ۶۵۱ نیوتن متر گشتاور میرسید. بدنه نسخه تاندربولت تفاوت بسیاری با مدلهای معمولی فیرلین داشت و به سبب استفاده از متریالی همچون فایبرگلاس و آلومینیوم، سبکوزن بود. با تمام این اوصاف، فیرلین تاندربولت تنها در خاطر طرفداران واقعی ماسلکارهای فورد زنده است و افراد معمولی حتی نام آن را نشنیدهاند.
اوسکا 1600 GTZ محصول سال ۱۹۶۰
روشهای مختلفی برای تولید یک خودرو پرفورمنس وجود دارد. سادهترین روش، قراردادن یک پیشرانه ۸ سیلندر بزرگ و قدرتمند در زیر کاپوت است که بدون چونوچرا موجب خلق یک ماشین پرسرعت میشود. ولی اوسکا روش دیگری را برای تولید خودرو پرفورمنس در پیش گرفت. مدل 1600 GTZ علیرغم داشتن یک موتور کوچک ۱.۶ لیتری ۴ سیلندر دوکاربراتوری که تنها ۱۰۵ اسب بخار قدرت تولید میکرد، یک ماشین اسپرت چابک در زمان خود بهحساب میآمد که در مسابقات مختلف شرکت میکرد و با پیروزی از آنها بیرون میآمد. بدنه کوچک ولی سحرانگیز این ماشین توسط زاگاتو طراحی شده بود که ظاهری مسابقهای را برای 1600 GTZ به وجود آورد. اگرچه خودروی پرفورمنس اوسکا یکی از تحسینبرانگیزترین مدلهای مسابقهای در دهه ۶۰ بود، ولی باگذشت زمان مدلهای محبوبتری در کانون توجهات قرار گرفتند که باعث حذف این خودرو از خاطرهها شدند.
وارویک GT محصول سال 1960
بسیاری از خودروها باگذشت زمان بهتدریج به فراموشی سپرده میشوند، ولی برخی آنها بهاندازهای کمیاب هستند که اگر هرازگاهی نام آنها در رسانهها ذکر نشود، ماهیت وجودی خود را به طور کامل از دست میدهند. خودرو وارویک GT یکی از این خودروهای کمیاب است که تنها در ۴۰ نمونه تولید شده و علیرغم پرفورمنس بالا، خاطره محوی از آن در یادها باقیمانده است. زمانی که شرکت خودروسازی کوچک پیرلس (Peerless) در اواخر دهه ۱۹۵۰ تعطیل شد، برنی راجر آن را خریداری کرد و وارویک GT را بهعنوان نخستین محصول به عرضه درآورد. وارویک GT بر اساس یکی از مدلهای پیرلس ساخته شده بود، اما برنی راجر با طراحی مجدد نمای مقابل و داشبورد، ایرادات اصلی این خودرو را برطرف ساخت و آن را به یک خودرو جذاب با پرفورمنس بالا تبدیل کرد. وارویک GT به لطف پیشرانه ۲ لیتری چهارسیلندر خود با ۱۰۰ اسب بخار قدرت و ۱۵۹ نیوتن متر گشتاور در جاده میتازاند. بااینحال در طول دو سال تنها ۴۰ دستگاه از این خودرو ساخته شد. پس از این شکست تجاری، پروژه وارویک GT به جان گوردون و جیم کیبل انتقال پیدا کرد. آنها GT را به یک مدل زیباتر و قدرتمندتر تبدیل کرده و آن را تحت برند گوردون کیبل در سال ۱۹۶۴ به نمایش درآوردند.
دیدگاهتان را بنویسید