سیستم کورنرینگ ABS یا ترمز ضد قفل مخصوص پیچ‌ها، یک افزونه ایمنی حیاتی به موتورسیکلت‌ها است؛ به ویژه در موتورهای سنگین که عبور از پیچ‌ها با کج شدن به یک سمت انجام می‌گیرد. ماژول IMU قطعه‌ای کلیدی در ABS کورنرینگ محسوب می‌شود؛ فناوری پیشرفته‌ای که تنها یک دهه از پیدایش آن می‌گذرد. نحوه عملکرد و تاریخچه ظهور این سیستم ترمز ضد قفل را در ادامه مطلب دنبال کنید.
اگر شما هم جزو افرادی هستید که موتورسواری را فعالیتی لذت‌بخش‌تر از ماشین‌سواری می‌دانید، خب حق دارید. هنگام راندن خودرو شما در واقع درون یک فضای بسته، دور از مؤلفه‌های خارجی و در پناه سیستم تهویه هستید؛ اما سوار یک موتورسیکلت، با محیط اطراف هماهنگ‌تر می‌شوید. تمامی مؤلفه‌های خارجی (چه خوب چه بد) را با پوست و گوشت خود حس می‌کنید؛ با دیدن هر دست‌اندازی، خود را برای عبور از آن آماده می‌کنید و برای کنترل بهتر همه‌چیز، باید خود را با موتورسیکلت پیوند دهید. در یک کلام شاید بتوان گفت موتورسواری در قیاس با ماشین‌سواری، حس زنده بودن بیشتری به ما می‌دهد.
اما مانند خیلی از فعالیت‌های هیجان‌انگیز دیگر، امنیت هزینه‌ی آن است. نمی‌توان انکار کرد که سواری با یک وسیله نقلیه دوچرخ، امنیت کمتری از وسیله چهارچرخ دارد؛ چرا که سطح تماس با جاده کمتر می‌شود. البته تولیدکنندگان هم بیکار ننشسته‌اند و به طور پیوسته، تمهیداتی را برای افزایش ایمنی موتورسواران می‌اندیشند که یکی از آن‌ها، کورنرینگ ABS است. این سیستم ترمز ضد قفل را امروزه در طیف وسیعی از موتورسیکلت‌ها می‌یابید؛ پس بد نیست بدانید دقیقا چیست و چرا اهمیت دارد.
سیستم کورنرینگ ABS ؛ نسخه تکامل‌یافته سیستم ترمز ضد قفل
برای آشنایی بهتر با سیستم کورنرینگ ABS، ابتدا باید خود ABS را بشناسید. سه حرف ABS ، مخفف عبارت «سیستم ترمز ضد قفل» هستند و همان‌طور که از نامش پیداست، این فناوری در جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها هنگام ترمزگیری کاربرد دارد. به این صورت که وقتی ترمز جلو یا عقب را می‌گیرید، اگر سطح چسبندگی کم باشد و لاستیک‌ها شروع به سُر خوردن کنند، ABS فشار ترمز را تعدیل می‌کند تا مانع از سر خوردن شود و پایداری موتورسیکلت را حفظ کند. این سیستم که بیشترین تأثیر را در مسیرهای مستقیم دارد، از طریق سنسورهای ساده چرخ و در هماهنگی با ECU موتورسیکلت شما کار می‌کند.
اما اگر هنگام ترمزگیری، وارد یک پیچ شوید چطور؟ اینجاست که ABS کورنرینگ وارد می‌شود. ایده اصلی همان است: اینکه از قفل کردن لاستیک‌ها جلوگیری شود؛ البته این بار در سر پیچ‌ها و وقتی که موتورسیکلت به یک سمت کج شده است. در عملکرد این سیستم، سه عنصر کلیدی دخالت می‌کنند. علاوه بر سنسورهای چرخ و ECU که در ABS معمولی هم نقش دارند، اینجا افزونه مهمی به نام IMU (واحد اندازه‌گیری اینرسیایی) نیز دخیل است.
این قطعه میزان شیب، انحراف، چرخش موتورسیکلت و همچنین موقعیت دریچه گاز (گشتاور و شتاب) را تحت نظر دارد و اطلاعات جمع‌آوری‌شده را به ECU می‌فرستد. این فاکتورها به ECU کمک می‌کنند که دقیقا بداند راکب در حال چه کاری است و نحوه واکنش موتورسیکلت چیست. بر مبنای این اطلاعات، ECU شدت ترمز را به گونه‌ای تنظیم می‌کند که همه‌چیز تحت کنترل باقی بماند.
تفاوت ABS معمولی و ABS مخصوص پیچ‌ها
حالا شاید تفاوت‌های ABS معمولی و سیستم کورنرینگ ABS برایتان روشن‌تر شده باشد. به طور خلاصه می‌توانیم تفاوت‌ها را به صورت زیر فهرست کنیم.
- سیستم کورنرینگ ABS با IMU کار می‌کند؛ ولی در ABS معمولی چنین قطعه‌ای وجود ندارد.
- در سیستم کورنرینگ ABS سرعت چرخ‌ها، زاویه کج شدن و اقدامات راکب مورد رصد قرار می‌گیرد؛ اما در ABS معمولی فقط سرعت چرخ‌های جلو و عقب اندازه‌گیری می‌شود.
- سیستم کورنرینگ ABS هنوز در موتورسیکلت‌ها اجباری نشده؛ ولی ABS امروزه در بسیاری از بازارهای جهانی، اجباری است.
- نخستین بار موتورسیکلت‌های مجهز به ABS کورنرینگ در سال ۲۰۱۵ روانه بازار شدند؛ اما قدمت ABS به سال ۱۹۸۸ می‌رسد.
اهمیت وجود سیستم کورنرینگ ABS در چیست؟
همان‌طور که گفته شد هنگام کج شدن موتورسیکلت برای عبور از پیچ‌ها، سطح تماس تایرها در پایین‌تر حد خود قرار می‌گیرد. این یعنی حتی یک لغزش کوچک می‌تواند به خارج شدن کنترل موتورسیکلت و سانحه بیانجامد.
در جاده‌های خیس، آغشته به روغن یا خاکی، میزان لغزندگی بیشتر هم می‌شود. وجود خودروهای پارک شده در کنار خیابان نیز قدرت مانور شما را کمتر و عبور از پیچ‌ها را دشوارتر می‌کند. حتی دما و فشار نامناسب لاستیک هم می‌تواند زمینه‌ساز سر خوردن موتورسیکلت و بروز سانحه شود. در تمام این شرایط اما سیستم کورنرینگ ABS نجات‌بخش خواهد بود و از بروز حوادث ناخوشایند و دردسرساز جلوگیری می‌کند.
این سیستم، محاسبات لازم را در کسری از ثانیه انجام می‌دهد و نحوه صاف نگه داشتن موتورسیکلت را تعیین می‌کند؛ حتی اگر هنگام عبور از پیچ‌ها، چندین بار ترمز بگیرید. البته ABS کورنرینگ هم تضمین بی‌چون و چرا برای واژگونی و نیفتادن نمی‌دهد؛ اما تا حد زیادی به صاف و در مسیر ماندن موتورسیکلت کمک می‌کند.
جالب اینکه امروزه در موتورسیکلت‌های اسپرت سطح بالا، سیستم کورنرینگ ABS حالت‌های مسابقه‌ای هم دارد. این حالت‌ها به گونه‌ای برای پیست‌های موتورسواری تنظیم شده‌اند که به شما امکان می‌دهد دیرتر ترمز کنید و ترمز را در خود پیچ‌ها به طور دنباله‌دار بگیرید؛ نتیجه اینکه سریع‌تر مسیر را خواهید پیمود.
دوکاتی و بی‌ام‌و حتی یک سیستم کنترل لغزش جداگانه را برای همراهی با ABS کورنرینگ معرفی کرده‌اند که امکان بهره‌گیری از ترمز عقب در ورودی پیچ‌ها را فراهم می‌کند؛ هم‌زمان با آنکه IMU مانع خارج شدن چرخ عقب از مسیر می‌شود. اگر بخواهید، می‌توانید اسم آن را کد تقلب هم بگذارید!
مزایای سیستم ABS کورنرنینگ
با توجه به مطالب فوق، مزایای ABS مخصوص پیچ‌ها را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد.
- حفظ پایداری هنگام ترمزگیری در وسط پیچ
- جلوگیری از سر خوردن موتورسیکلت و خالی شدن زیر راکب
- کمک به کاربرد بهتر تکنیک ترمز دنباله‌دار
- امکان دستیابی به سرعت بیشتر برای موتورسواران معمولی
نخستین موتورسیکلت مجهز به سیستم کورنرینگ ABS کدام بود؟
حالا که با این سیستم آشنا شدید، وقتش رسیده که منشا پیدایش آن را هم بشناسید. اعتبار نخستین دارنده ABS مخصوص پیچ‌ها به کمپانی KTM می‌رسد؛ وقتی که در سال ۲۰۱۵ پرچم‌دار آن زمان خود، یعنی سوپر ادونچر ۱۲۹۰ را روانه بازار کرد.
این سیستم را کمپانی Bosch با نام اختصاری MSC (کنترل پایداری موتورسیکلت) ابداع کرد و از آن پس، برندهای مختلفی ABS کورنرینگ خود را با اسامی متفاوت معرفی کرده‌اند. به عنوان مثال، بی‌ام‌و آن را ABS Pro و کاوازاکی آن را CMF (عملکرد مدیریت پیچ‌ها) می‌نامد. کمپانی کانتیننتال هم سیستم کورنرینگ ABS خاص خود را دارد.
این روزها، تقریبا همه موتورسیکلت‌های رده‌بالا و میان‌وزن به ترمز ضد قفل مخصوص پیچ‌ها تجهیز شده‌اند و حتی این سیستم در برخی از مدل‌های سبک‌تر هم یافت می‌شود. برای اینکه قیمت دستتان بیاید، می‌توانیم به مدل‌های KTM 390 Adventure و RC 390 اشاره کنیم که چند سالی است این سیستم ترمز را دارند و هر یک با قیمتی کمتر از ۸۰۰۰ دلار در بازارهای جهانی به فروش می‌رسند.
جمع‌بندی
موتورسواری حس آزادی و ارتباط بیشتری با محیط ایجاد می‌کند، اما به دلیل سطح تماس کمتر با جاده، ایمنی پایین‌تری نسبت به خودرو دارد. برای افزایش ایمنی، تولیدکنندگان فناوری‌هایی مانند کورنرینگ ABS را توسعه داده‌اند. سیستم کورنرینگ ABS یک فناوری ایمنی پیشرفته برای موتورسیکلت‌هاست که با کمک ماژول IMU از قفل شدن چرخ‌ها هنگام ترمز در پیچ‌ها جلوگیری می‌کند. این سیستم به‌ویژه در موتورهای سنگین که نیاز به کنترل دقیق در پیچ‌ها دارند، حیاتی است. کورنرینگ ABS نه‌تنها ایمنی را افزایش می‌دهد، بلکه اعتماد به نفس موتورسواران در پیچ‌ها را نیز تقویت می‌کند.
دیدگاهتان را بنویسید