چراغهای خودرو یکی از حیاتیترین اجزای ایمنی آن به شمار میروند. آنها نهتنها مسیر پیش رو را در تاریکی و شرایط نامساعد جوی روشن میکنند، بلکه باعث دیده شدن خودرو توسط دیگر کاربران جاده میشوند. با این حال، چراغهای تنظیمنشده میتوانند یک خطر بالقوه باشند. نورپایین بیشازحد بالا، میتواند دید رانندگان مقابل را کاملا مختل کند و منجر به تصادفات مرگبار شود. نورهای پایین بیشازحد پایین نیز دید شما را محدود کرده و عکسالعمل در برابر موانع را کند میکنند. خوشبختانه تنظیم نور چراغ خودرو عملیات نسبتا سادهای است که با کمی دقت و حوصله، میتوان از عهده آن برآمد.
چرا تنظیم نور چراغ خودرو اهمیت دارد؟
فراتر از پرداختن به نحوه تنظیم نور چراغ خودرو ، درک چرایی این موضوع حائز اهمیت است. در وهله اول باید گفت که تنظیم نور چراغ خودرو باعث حفظ ایمنی میشود. چراغهای تنظیمشده، مسیر را به طور یکنواخت و تا فاصله مناسبی روشن میکنند و امکان تشخیص بهموقع موانع، پیچها و حیوانات را به راننده میبخشند. گذشته از این، طبق قوانین راهنمایی و رانندگی حاکم در بسیاری از کشورها، چراغهای خودرو باید مطابق با استانداردهای خاصی تنظیم باشند. خودرویی با چراغهای بدون تنظیم ممکن است در معاینه فنی رد شود.
تنظیم نور چراغ خودرو به شیوه صحیح و مناسب، امکان دریافت بیشترین بهرهوری را از سیستم روشنایی فراهم میآورد. چراغ تنظیمشده، از حداکثر پتانسیل لامپ یا LED خود استفاده میکند و نور را در جایی که نیاز است متمرکز میسازد. در نهایت جلوگیری از خیرگی چشم رانندگان مقابل، از دیگر دلایل اهمیت تنظیم کردن نور چراغها در ماشینهای خارجی و ایرانی به حساب میآید. این کار، بزرگترین احترامی است که میتوانید در جاده به دیگران بگذارید. چراغ تنظیمنشده میتواند به اندازه نور بالا آزاردهنده باشد.
چه زمان باید برای تنظیم نور چراغ ماشین اقدام کرد؟
به عنوان یک راننده تازهکار، ممکن است متوجه تنظیم نبودن نور چراغ خودرو نشوید. با این حال، علائمی وجود دارند که ضرورت تنظیم نور چراغ خودرو را به راننده گوشزد میکنند. این علائم شامل موارد زیر میشوند.
- رانندگان مقابل مدام با چراغهای بالا به شما علامت میدهند یا پشت چراغهای خود میزنند.
- نور خودرو مسیر را به اندازه کافی روشن نمیکند و حس رانندگی در تاریکی مطلق به سراغ راننده میآید.
- پس از تعویض لامپ، تعمیر سیستم تعلیق، برخورد با جدول یا تصادف جزئی.
- هنگام بارگیری سنگین در صندوق عقب که باعث میشود جلوی خودرو به سمت بالا متمایل شود.
ابزار و مقدمات لازم برای تنظیم نور چراغ خودرو
تنظیم نور چراغ خودرو به یافتن محل مناسب و تدارک وسایل لازم احتیاج دارد. خودرو باید روی یک سطح صاف و هموار، مانند آسفالت، پارکینگ یا یک خیابان خلوت پارک شود، به طوری که یک دیوار یا درب پارکینگ عمودی و یکدست در مقابل آن قرار گیرد.
برای تنظیم نور خودرو به متر نواری جهت سنجش دقیق فاصلهها، نخ یا چسب کاغذی جهت علامتگذاری روی دیوار یا درب و آچار مناسب (معمولا پیچگوشتی چهارسو) جهت چرخاندن پیچهای تنظیمکننده چراغ احتیاج است. همچنین توصیه میشود برای اطمینان از صاف بودن زمین و خودرو از یک سطح تراز استفاده کنید.
گام به گام تنظیم نور چراغ خودرو
در صورت داشتن وسایل لازم، میتوانید عملیات تنظیم نور را آغاز کنید. مراحل تنظیم نور چراغ ماشین به ترتیب زیر است.
گام اول؛ آمادهسازی
خودرو را در شرایط عادی قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که باک بنزین حداقل نیمهپر است. فشار لاستیکها را تنظیم کنید. در صندلی راننده بنشینید یا وزنهای معادل وزن راننده معمولی روی آن قرار دهید. اگر معمولا وسایل اضافی در صندوق دارید، آنها را سر جای خود بگذارید.
خودرو را به صورت عمود بر دیوار، روی سطح کاملا صافی پارک کنید. فاصله سپر جلو تا دیوار را دقیقا اندازه بگیرید (مثلا ۳ متر یا ۵ متر). این فاصله را یادداشت کنید. توصیه میشود فاصله حداقل ۳ متر رعایت شود.
خودرو را خاموش کرده و چراغهای پایین را روشن کنید. حال به دیوار نگاه کنید. دو لکه نور را خواهید دید. با چسب کاغذی، مرکز دقیق هر دو لکه نور را روی دیوار علامت بزنید. این نقطه، موقعیت فعلی چراغها است. این علامتها را پاک نکنید، چون قرار است به عنوان مرجع مورد استفاده قرار گیرند.
گام دوم؛ یافتن مرکز اپتیکال و تنظیم ارتفاع
از متر برای اندازهگیری فاصله مرکز هر چراغ (محل قرارگیری لامپ) از زمین استفاده کنید. این ارتفاع را روی دیوار، دقیقا در راستای عمودی هر چراغ، با یک نوار افقی بلند علامت بزنید. این خط، به عنوان خط صفر ارتفاع در نظر گرفته میشود.
بعد باید محل صحیح نورپایین را مشخص کنید. نور پایین نباید همسطح مرکز چراغ، بلکه باید پایینتر از آن باشد. برای محاسبه این اختلاف ارتفاع، به فاصله خودرو از دیوار و زاویه استاندارد نیاز داریم. زاویه استاندارد برای نور پایین معمولا بین ۱ تا ۲ درصد شیب به سمت پایین در نظر گرفته میشود.
سپس فاصله خودرو تا دیوار (برحسب متر) را در ۰.۰۱ (برای ۱%) یا ۰.۰۲ (برای ۲%) ضرب کنید. به عنوان مثال، فاصله را ۵ متر و زاویه را ۱.۵ درصد در نظر بگیرید. عدد ۵ را ضربدر ۱.۵ درصد کنید (۰.۰۱۵ × ۵). نتیجه به عدد ۰.۰۷۵ متر اشاره میکند، یعنی ۷.۵ سانتیمتر.
حالا این مقدار (۷.۵ سانتیمتر) را از ارتفاع مرکز چراغ که قبلا روی دیوار علامت زدید، کم کنید. یک نوار افقی دیگر در این ارتفاع جدید بکشید. این خط، به عنوان خط هدف برای مرکز نقطه کور نور پایین در نظر گرفته میشود. نقطه کور، روشنترین بخش لکه نور است.
گام سوم؛ تنظیم چراغها
در این مرحله از تنظیم نور چراغ خودرو باید پیچهای تنظیمکننده را پیدا کنید. کاپوت خودرو را باز کنید. در پشت هر چراغ، معمولا دو پیچ (گاهی با علامت فلش) وجود دارد. پیچ تنظیم ارتفاع (عمودی) در اکثر خودروهای خارجی و ایرانی با علامت فلش بالا و پایین مشخص شده و در بالا یا پایین مجموعه چراغ قرار دارد. پیچ تنظیم زاویه جانبی (افقی) نیز معمولا با علامت چپ و راست مشخص شده و در کنار چراغ جاسازی شده است. دفترچه راهنمای خودرو میتواند موقعیت دقیق این پیچها را نشان دهد. برای تنظیم دقیق، بهتر است چراغ سمت مقابل را با یک پارچه ضخیم یا مقوا کاملا بپوشانید تا نور آن شما را گمراه نکند.
در مرحله بعد، چراغ پایین را روشن کرده و به نقطه کور (روشنترین بخش) نور روی دیوار نگاه کنید. با استفاده از آچار مناسب، پیچ تنظیم ارتفاع را بچرخانید تا لبه بالایی نقطه کور دقیقا با خط هدفی که روی دیوار کشیدهاید، همتراز شود. به طور معمول، چرخش به راست (ساعتگرد) نور را بالا و چرخش به چپ (پادساعتگرد) آن را پایین میبرد.
حال نوبت به تنظیم زاویه جانبی (افقی) میرسد. برای نور پایین، نقطه کور باید دقیقا در سمت راست مرکز عمودی چراغ (یا در راستای آن) قرار گیرد. این تنظیم موجب بهبود روشنایی سمت راست مسیر (مانند حاشیه جاده و علائم) میشود، بدون اینکه نور مستقیم به چشم راننده مقابل برخورد کند. سپس پیچ تنظیم افقی را بچرخانید تا نقطه کور در موقعیت صحیح خود قرار گیرد. حال، چراغ اول را پوشانده و به سراغ تنظیم چراغ دوم بروید و فرایند را برای چراغ دوم تکرار کنید.
گام چهارم؛ تست نهایی
پس از اتمام تنظیمات، پارچهها را بردارید و با هر دو چراغ روشن، نتیجه کار را روی دیوار بررسی کنید. مطمئن شوید که هر دو نقطه کور در یک ارتفاع و یک زاویه نسبت به هم قرار دارند. بهترین تست نهایی، یک رانندگی کوتاه در یک جاده کم تردد و تاریک است. نور باید مسیر پیش رو را به خوبی و بدون تابش خیرهکننده به خودروهای مقابل روشن کند.
تنظیم نور بالا
نورهای بالا معمولا به صورت جداگانه تنظیم نمیشوند و مرکز نقطه کور آنها باید دقیقا در مرکز چراغ و کمی بالاتر از نور پایین قرار گیرد. در بسیاری از خودروهای مدرن، نور بالا و پایین در یک مجموعه واحد قرار دارند و تنظیم نور پایین، به طور خودکار نور بالا را نیز تنظیم میکند. با این حال، اگر خودروی شما چراغهای جداگانه برای نور بالا دارد، میتوانید آنها را نیز تنظیم کنید. مرکز نقطه کور نور بالا باید دقیقا روی علامت مرکز چراغی که در مرحله اول روی دیوار زدید، قرار گیرد.
هشدارهای مهم درباره تنظیم نور چراغ خودرو
چند نکته مهم را در مورد تنظیم نور چراغ خودرو به خاطر بسپارید.
- همیشه با دفترچه راهنمای خودرو مشورت کنید. برخی خودروها ممکن است روش یا ابزار خاصی برای تنظیم نیاز داشته باشند.
- اگر خودروی شما دارای سیستم تعلیق هوشمند یا تنظیم خودکار ارتفاع چراغ است، هرگز تنظیم نور چراغ خودرو را شخصا انجام ندهید و آن را به متخصصان بسپارید.
- در مورد خودروهای دارای چراغهای LED یا زنون، به دلیل حساسیت و ولتاژ بالا، تنظیم آنها اغلب پیچیدهتر است و توصیه میشود این کار، توسط نمایندگی یا مکانیک معتبر انجام شود.
- اگر پس از چندبار تلاش نتوانستید چراغها را به درستی تنظیم کنید، از یک مکانیک کمک بگیرید. ایمنی شما ارزش این هزینه کوچک را دارد.
جمعبندی
تنظیم صحیح نور چراغهای خودرو یک مهارت ساده اما بسیار ارزشمند است که به طور مستقیم بر ایمنی شما و دیگران تأثیر میگذارد. با اختصاص ۳۰ دقیقه از وقت خود و دنبال کردن این راهنمای گام به گام، میتوانید از یک رانندگی ایمنتر و آرامش خاطر بیشتر در شب لذت ببرید. این کار نه تنها یک اقدام پیشگیرانه به حساب میآید، بلکه نشاندهنده مسئولیتپذیری شما به عنوان یک راننده است.
دیدگاهتان را بنویسید