در هنگام معرفی موتور خودرو معمولاً به مشخصاتی همچون حجم، تعداد سیلندر، تعداد سوپاپ، قدرت و گشتاور اشاره می‌شود. برخی موتورهای دارای ۸ و برخی دیگر دارای ۱۶ سوپاپ هستند. هرچه تعداد سوپاپ‌ها بیشتر باشد، کارایی پیشرانه نیز افزایش می‌یابد. بااین‌حال اکثر خودروهای داخلی در نهایت دارای ۸ سوپاپ هستند و شمار معدودی از آن‌ها با ۱۶ سوپاپ عرضه می‌شوند. در این مقاله شما را با ماشین‌های ۱۶ سوپاپ ایرانی آشنا می‌کنیم، ولی پیش از آن بد نیست مروری بر مفهوم سوپاپ، کاربرد و ارتباط آن با کارایی پیشرانه داشته باشیم.
سوپاپ چیست و چه تأثیری روی عملکرد پیشرانه دارد؟
سوپاپ یکی از مهم‌ترین قطعات موتور به‌حساب می‌آید که روی سیلندر قرار می‌گیرد. سوپاپ، ورود و خروج هوا و دوده را درون سیلندر کنترل می‌کند و با ایجاد خلأ، شرایط لازم برای احتراق را فراهم می‌آورد. سوپاپ‌ها مقاومت بالایی در برابر حرارت، خوردگی و ساییدگی دارند و عملکرد آن‌ها به‌وسیله میله سوپاپ یا همان میله بادامک کنترل می‌شوند. ولی رابطه سوپاپ با کارایی موتور چیست؟
همان‌طور که می‌دانید، موتور از یک‌چرخه چهارمرحله‌ای پیروی می‌کند که نخستین مرحله آن، مکش و آخرین مرحله آن تخلیه است. سوپاپ‌ها مستقیماً با عملیات مکش و تخلیه در رابطه هستند. هر چه مکش بیشتر و تخلیه سریع‌تر و مؤثرتر انجام شود، کارایی موتور نیز بهبود پیدا می‌کند. به همین خاطر مهندسین تصمیم گرفتند تعداد سوپاپ‌ها را از ۸ به ۱۶ برسانند تا راندمان موتور افزایش یابد.
بنابراین، خودروهای ۱۶ سوپاپ به دلیل بازده بیشتر موتور، عملکرد بهتری نسبت به خودروهای ۸ سوپاپ دارند. اکثر خودروسازان داخلی نرمال ۸ سوپاپ را رعایت می‌کنند، ولی برخی دیگر جسورانه‌تر عمل کرده و محصولاتی با ۱۶ سوپاپ را روانه بازار کرده‌اند. در ادامه شما را با ماشین‌های ۱۶ سوپاپ ایرانی آشنا می‌کنیم.
لیست خودروهای ۱۶ سوپاپ ایرانی
پیکاپ ایران‌خودرو دیزل 
یکی از قوی‌ترین خودروهای ۱۶ سوپاپ ایرانی، پیکاپ ایران‌خودرو دیزل است. این ماشین حدود ۱۸۶۰ کیلوگرم وزن داشته و انرژی حرکت خود را از طریق یک پیشرانه ۱۶ سوپاپ تأمین می‌کند. موتور به‌کاررفته در این پیکاپ حجمی حدود ۲.۸ لیتر داشته و قادر به تولید ۱۶۴ اسب بخار قدرت و ۳۶۰ نیوتن متر گشتاور است. گیربکس ۵سرعته دستی وظیفه انتقال قدرت موتور را بر عهده دارد.
سدان تارا ایران‌خودرو 
تارای ایران‌خودرو چه در نسخه دستی و چه در نسخه اتوماتیک از موتور ۱۶ سوپاپ استفاده می‌کند. تارا بر اساس پلتفرم SP1 پژو سیتروئن ساخته شده و به موتور TU5 مجهز است. موتور ۱.6 لیتری ۴ سیلندر ۱۶ سوپاپ تارا از نوع تنفس طبیعی بوده و قادر به تولید ۱۱۳ اسب بخار قدرت و ۱۴۴ نیوتن متر گشتاور است. قوای محرکه از طریق گیربکس ۵سرعته دستی یا ۶سرعته اتوماتیک به چرخ‌های جلو وارد شده و باعث حرکت ماشین می‌شود.
کراس‌اوور ری‌را ایران‌خودرو 
نخستین کراس‌اوور ملی ایران‌خودرو به نام ری‌را بر اساس پلتفرم اصلاح‌شده FP1 و با موتور TUP پلاس روانه بازار شده و یکی دیگر از ماشین‌های ۱۶ سوپاپ ایرانی به‌حساب می‌آید. موتور تقریباً ۱.۷ لیتری ری‌را با فناوری توربوشارژ تقویت شده و می‌تواند ۱۶۸ اسب بخار قدرت و ۲۴5 نیوتن متر گشتاور تولید کند. این مشخصات از طریق گیربکس ۶سرعته اتوماتیک به چرخ‌های جلو وارد می‌شود.
سدان رانا ایران‌خودرو
رانای ده‌ساله ایران‌خودرو به موتور ۱.6 لیتری تنفس طبیعی TU5 مجهز است که ۴ سیلندر و ۱۶ سوپاپ دارد. پیشرانه قادر به تولید ۱۰۸ اسب بخار قدرت و ۱۴۲ نیوتن متر گشتاور بوده و به گیربکس ۵سرعته دستی متصل است که قوای محرکه را به چرخ‌های جلو وارد می‌کند.
سدان دنا ایران‌خودرو 
خودرو دنا در سال ۱۳۹۳ به بازار معرفی شد و به سبب استفاده از موتور ۱۶ سوپاپ در آن زمان توانست جایگاه خاصی در بازار پیدا کند. بر خلاف رانا، دنا به موتور EF7 تنفس طبیعی مجهز بوده و حجم آن کمی از ۱.6 لیتر بیشتر است. دنا جزو ماشین‌های ۱۶ سوپاپ ایرانی است که قدرت و گشتاور آن به ترتیب به ۱۱۵ اسب بخار و ۱۵۷ نیوتن متر می‌رسد. جدیدترین نسخه این ماشین به نام دنا پلاس توربو اتوماتیک نیز از موتور EF7 استفاده می‌کند، ولی با فناوری توربوشارژ تقویت شده و ۱۵۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کند.
کراس‌اوور آریا سایپا 
خودروی آریا بر اساس پلتفرم SP100 ساخته شده و یکی دیگر از ماشین‌های ۱۶ سوپاپ ایرانی به‌حساب می‌آید. موتور ۲ لیتری تنفس طبیعی آریا تحت لیسانس میتسوبیشی ژاپن ساخته شده و دارای ۴ سیلندر و ۱۶ سوپاپ است. این موتور نیز از فناوری زمان‌بندی متغیر سوپاپ‌ها بهره می‌گیرد و می‌تواند ۱۴۴ اسب بخار قدرت و ۱۸۸ نیوتن متر گشتاور تولید کند. انتقال نیرو به چرخ‌های جلو به‌واسطه جعبه‌دنده اتوماتیک ۶سرعته انجام می‌شود.
سدان کادیلا سایپا
کادیلا سایپا یکی از جدیدترین محصولات داخلی است که درگذشته با نام پروژه P90 از آن یاد می‌شد. کادیلا یا همان تندر ۹۰ ایرانی، به پیشرانه ۱.6 لیتری چهارسیلندر ۱۶ سوپاپ مجهز است که می‌تواند ۱۱۰ اسب بخار قدرت و ۱۴۷ نیوتن متر گشتاور را به‌وسیله گیربکس ۵سرعته دستی به چرخ‌های جلو وارد کند. پیشرانه این خودرو از سیستم زمان‌بندی متغیر سوپاپ‌ها VVT بهره می‌گیرد.
علاوه بر خودروهای فوق، محصولات دیگری از دو شرکت خودروسازی داخلی در آینده با موتور ۱۶ سوپاپ عرضه می‌شوند. بااین‌وجود ازآنجاکه عرضه این خودروها به سال آینده موکول شده، از ذکر نام آن‌ها اجتناب می‌کنیم، چرا که تاریخ نشان داده سلیقه خودروسازان داخلی هر لحظه ممکن است عوض شده و تغییراتی را در مشخصات فنی محصولات خود به وجود آورند. طبق گزارش‌های متعدد، خودروهای سیلک، شاهین پلاس و اطلس سایپا و همین‌طور هاچبک TF21 ایران‌خودرو، همگی جزو ماشین‌های ۱۶ سوپاپ ایرانی خواهند بود.
جمع‌بندی
با اینکه اکثر خودروهای داخلی به طور نرمال با پیشرانه ۴ سیلندر ۸ سوپاپ عرضه شده‌اند، ولی دستاوردها و پیشرفت‌های شرکت‌های خودروسازی داخلی باعث ساخت موتورهای قدرتمندی همچون M16 و EF7 شده که دارای ۴ سیلندر و ۱۶ سوپاپ هستند. با کاربرد این موتورهای پیشرفته در محصولات داخلی بدون شک در آینده نزدیک شاهد عرضه خودروهای ۱۶ سوپاپ بیشتری به بازار خواهیم بود.
دیدگاهتان را بنویسید