مقدمه
جهان هر روز گرمتر میشود و فعلاً چارهای برای کاهش سرعت گرمایش زمین پیدا نشده است. این موضوع بهقدری مهم است که بسیاری از تولیدکنندگان صنعتی از جمله خودروسازان حین طراحی محصولات خود، گرمای هوا را نیز بهعنوان یک عامل مهم در نظر میگیرند. اکثر خودروهای امروزی میتوانند در هوای بسیار گرم نیز بدون مشکل به عملکرد صحیح خود ادامه دهند. آنها به سیستمهای خنککاری مجهز هستند که هم درون کابین و هم زیر کاپوت را در دمای مساعد نگه میدارند. بااینوجود، برخی مواقع مخصوصاً در هوای گرم تابستان ممکن است سیستم خنککاری از پس کاهش دمای موتور برنیاید و خودرو جوش آورد. برای اجتناب از این مشکل و یا خنکسازی موتور در سریعترین زمان ممکن راهکارهای متعددی وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
بررسی سطح مایع خنککننده
مایع خنککننده یکی از عوامل اصلی خنکسازی موتور خودرو است. این مایع وارد سیستم خنککاری شده و درون اجزای مختلف موتور گردش میکند و علاوه بر روانکاری قطعات، با جذب گرمای آنها دمای کلی موتور را در سطح مطلوب نگه میدارد. مایع خنککننده تأثیر مستقیم در کارایی و راندمان موتور داشته و اهمیت آن انکارناپذیر است. بهمحض کاهش سطح مایع خنککننده و پایین آمدن کیفیت آن، اصطکاک و سایش میان قطعات موتور افزایشیافته و احتراقهای پیدرپی در سیلندرها، دمای موتور را تا جایی بالا میبرد که اصطلاحاً ماشین جوش میآورد. با انجام سرویسهای دورهای و بررسی منظم سطح مایع خنککننده میتوان بهراحتی از بروز چنین مشکلی جلوگیری کرد.
کاهش فشار روی موتور
رعایت آداب رانندگی متناسب با هوای گرم تابستان میتواند موجب خنک ماندن موتور خودرو شود. تابستان فصل تعطیلات و سفرهای کوتاه و طولانی است، اما میبایست با خودرو مدارا کنید. سنگین کردن بیش از حد صندوقعقب و رانندگی پرسرعت در جاده باعث فشار روی موتور و داغکردن آن میشود. شاید راه گریزی از حمل وسایل ضروری نداشته باشید، ولی لااقل میتوانید با حفظ دور موتور و سرعت خودرو در محدوده مناسب، فشار تحمیلشده روی موتور را کاهش دهید.
بررسی سیستم خنککننده
سیستم خنککننده مهمترین نقش را در حفظ دمای مطلوب و دفع گرمای موتور ایفا میکند. این سیستم شامل اجزایی مثل رادیاتور، پمپ آب، ترموستات، مایع خنککننده و… میشود و بروز نقص در هر یک، به منزله اختلال در سیستم خنککننده و عدم مهار گرمای موتور است. اگر هر یک از این اجزا عملکرد صحیح خود را از دست بدهند، موتور داغ و داغتر شده و در نهایت ماشین جوش میآورد.
کاربرد مکملهای مایع خنککننده
مایع خنککننده نقش بسزایی در خنکسازی موتور و قطعات آن بر عهده دارد. این مایع از بین قطعات عبور کرده و ضمن روانکاری و جلوگیری از سایش آنها با یکدیگر، دمای قطعات را جذب و مانع داغشدن آنها میشود. اما باگذشت زمان، اضافهشدن ناخالصیهایی همچون حباب و ذرات ریز فلزی لاجرم به مایع خنککننده اجتنابناپذیر است. این عوامل بهمرور کیفیت روغن را کاهش میدهند. با استفاده از افزودنیها به مایع خنککننده میتوان روند فساد روغنموتور را به تأخیر انداخت. این افزودنیها نهتنها حبابهای اضافهشده به مایع خنککننده را از بین میبرند، بلکه خاصیت ضدخوردگی داشته و طول عمر قطعات فلزی موجود در سیستم خنککاری را افزایش میدهد.
روشنکردن بخاری خودرو
اگر احساس کردید دمای موتور به نزدیکی جوشآمدن رسیده، و یا شاهد جوشآمدن موتور بودید، بهعنوان یکی از راهکارهای خنککردن موتور میتوانید بخاری را روشن کنید. بخاری بخشی از گرمای موتور را به داخل کابین انتقال میدهد. با این کار، موتور زودتر خنک میشود. البته این راهحل تنها هنگامی جواب میدهد که واترپمپ از کار نیفتاده باشد.
خاموشکردن موتور و پارک خودرو
در صورت اختلال در عملکرد اجزایی همچون واترپمپ، رادیاتور، ترموستات و یا نشتی در سیستم خنککننده، روشهایی مثل روشنکردن بخاری یا رعایت سرعت مناسب از پس مشکل بزرگی مثل جوشآوردن ماشین برنمیآیند. بهترین راهکار در این شرایط، پارک خودرو و خاموشکردن موتور است. البته در این وضعیت توصیه میشود استارت را روی وضعیت روشن (ON) قرار دهید تا فن رادیاتور به عملکرد خود ادامه داده و بلوک موتور را بهتدریج خنک کند. برای تسریع فرایند، درب کاپوت را بالا زده و اجازه دهید هوای گرم از موتور خارج شود. بهعنوان یک نکته ایمنی، بههیچوجه به فکر باز کردن درب رادیاتور و بررسی سیستم خنککننده نیفتید، چون در هنگام جوشآمدن ماشین، آب درون سیستم در بالاترین درجه ممکن قرار دارد و باز کردن درب رادیاتور باعث خروج پرفشار آب داغ میشود. صبر کنید موتور به دمای مناسب برسد و سپس با افزودن آب مقطر و مایع خنککننده میتوانید مجدداً موتور را روشن کرده و به مسیر ادامه دهید.
استفاده از رادیاتور بزرگتر یا واترپمپ قویتر
یکی دیگر از روشهای خنک نگهداشتن موتور در فصل تابستان، تعویض برخی اجزای سیستم خنککننده است. استفاده از رادیاتور بزرگتر، ظرفیت دفع گرما را افزایش میدهد. با نصب یک رادیاتور بزرگ، دمای موتور با سرعت بیشتری کاهش پیدا میکند. البته باید به این موضوع اشاره کرد که رادیاتور بزرگتر به معنی افزایش وزن خودرو و در نتیجه افزایش ضریب درگ، افزایش مصرف سوخت و دشواری در هندلینگ خودرو است.
تعویض واترپمپ با یک نمونه قویتر نیز میتواند به تسریع خنکسازی موتور کمک کند. این قطعه با جلوگیری از تشکیل حباب و بهینهسازی جریان مایع خنککننده، راندمان سیستم را افزایش میدهد.
استفاده از خنککن روغن
همانطور که از نامش پیداست، این قطعه وظیفه خنکسازی روغنموتور را بر عهده دارد. خنککن روغن با کاهش دمای روغن موجب دفع بهتر گرما از قطعات مهمی همچون پیستون و رینگ پیستون میشود. این قطعه داغشدن موتور را به طور قابلتوجهی به تعویق میاندازد و طول عمر قطعات را افزایش میدهد.
کاربرد پوشش سرامیکی اگزوز
استفاده از پوشش سرامیکی مخصوص برای اگزوز یکی دیگر از روشهای خنک نگهداشتن موتور در گرمای تابستان است. این پوشش حائلی میان منیفولد اگزوز و سایر قطعات بوده و از افزایش دمای موتور جلوگیری میکند. منیفولد اگزوز با محفظه احتراق در ارتباط بوده و هوای داغ را از محفظه خارج میکند. به همین خاطر دمای آن همیشه بالا است. پوشش سرامیکی مانع انتقال گرمای منیفولد شده و به سیستم خنکسازی کمک میکند. پوشش سرامیکی اگزوز همچنین از خوردگی لولههای اگزوز و منیفولد جلوگیری کرده و طول عمر لولهها و بستها را افزایش میدهد.
دیدگاهتان را بنویسید