مقدمه
دینام یکی از اصلی‌ترین و کاربردی‌ترین اجزای سیستم الکتریکی خودرو به‌حساب می‌آید که وظیفه تولید و جریان برق خودرو را بر عهده دارد. دینام از قدرت چرخشی موتور برای تولید برق و کارکرد اتومبیل استفاده می‌کند. این قطعه مهم به دلایل مختلف یا در بهترین حالت ممکن، باگذشت زمان اثربخشی خود را ازدست‌داده و خراب می‌شود. خرابی دینام مشکلات الکتریکی زیادی به وجود می‌آورد که انتهای آن به خرابی خودرو می‌رسد. هرگونه نقص در عملکرد دینام، باعث روشن‌شدن چراغ مربوطه می‌شود. در این مقاله دلایل روشن‌شدن چراغ دینام را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
خراب‌شدن باتری
اولین و مهم‌ترین دلیل روشن‌شدن چراغ دینام می‌تواند به خراب بودن باتری ربط داشته باشد، زیرا کارکرد دینام به‌نوعی به باتری بستگی دارد. به بیان بهتر، خراب‌شدن هریک از این قطعات بر دیگری اثر مستقیم می‌گذارد. باتری‌های معمولی ۱۲ ولتی معمولاً بین ۳ تا ۵ سال عمر می‌کنند و نباید انتظار کارکرد بیشتر و عمر طولانی‌تری از آن‌ها داشت. این باتری‌ها از صفحات سرب و دی‌اکسید سرب ساخته شده و در محلول الکترولیت اسیدسولفوریک شناور هستند. ولی به‌مرورزمان ممکن است این صفحات بشکنند و محلول الکترولیت نشت کند. در صورت بروز این اتفاق، حتماً باید باتری خودرو را عوض کرد. فراموش نکنید که روشن نکردن و عدم استفاده طولانی‌مدت از اتومبیل نیز باعث تخلیه باتری می‌شود.
نقص در عملکرد دینام
باتری ماشین شما به‌وسیله قطعه‌ای به نام دینام شارژ می‌شود. پس اگر دینام به‌درستی کار نکند ممکن است دلیل آن دریافت بیش از حد ولتاژ باشد. البته عدم دریافت کافی ولتاژ برای شارژ نیز عملکرد دینام را مختل می‌کند. در اکثر خودروها بازه صحیح ولتاژ بین ۱۳/۶ تا ۱۴/۶ ولت است و اگر دینام آسیب‌دیده باشد، ولتاژ خارج از این بازه استاندارد را تولید می‌کند. مسلماً این موضوع روی کارکرد صحیح باتری اتومبیل اثر منفی می‌گذارد. هرگاه ولتاژ رقم پایین‌تر از ۱۲ را نشان دهد، چراغ اعلان روشن می‌شود و می‌بایست هرچه سریع‌تر برای تعویض دینام اقدام کرد.
خرابی تسمه
تسمه دینام به علت کارکرد طولانی‌مدت و مداوم ممکن است دچار شکستگی و ترک‌خوردگی شود. بدیهی است که باتری نمی‌تواند با تسمه دینام شکسته شارژ شود. در چنین شرایطی دینام نیز نمی‌تواند کار خود را به‌درستی انجام دهد. البته مواقعی پیش می‌آید که تسمه سالم است و تنها به دلیل شل یا سفت‌بودن، عملکرد صحیح ندارد. به‌هرحال اگر حین رانندگی صدایی مانند جیغ از بخش موتور به گوش شما رسید، به‌احتمال زیاد تسمه معیوب شده و نیازمند تعویض است.
خوردگی ترمینال‌های باتری
جریان الکتریسیته از طریق ترمینال‌های باتری هدایت می‌شود؛ بنابراین خوردگی یا رسوب ترمینال‌ها پیامدهای همچون افزایش مقاومت و افت جریان الکتریسیته را به همراه دارد. این اتفاق تأثیر منفی روی عملکرد دینام گذاشته و باعث روشن‌شدن چراغ دینام می‌شود. مهم‌ترین دلیل خوردگی پایانه‌های باتری، نشت الکترولیت است. شارژ بیش از حد باتری توسط دینام در مدت‌زمان طولانی نیز احتمال خوردگی ترمینال‌های باتری را افزایش می‌دهد. اگر باتری به هر دلیلی ترک بردارد یا سوراخ شود، مایع باتری نشت پیدا کرده و الکترولیت‌های باتری روی پایانه جمع شوند. این خوردگی عوامل متعددی در این رویداد ناخوشایند دخیل هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به آب‌وهوای گرم و شرجی و یا محصول نامرغوب اشاره کرد. هرگاه علائم خوردگی را مشاهده کردید، پایانه‌های باتری را با استفاده از یک قاشق غذاخوری محلول جوش‌شیرین و یک فنجان آب و به‌وسیله یک برس شستشو دهید تاخوردگی رفع شود. البته این روش به شرطی کارساز است که خوردگی سطحی و در مراحل اولیه باشد.
شل‌شدگی کابل باتری
کابل‌های باتری باید به‌خوبی و به شکل ثابت و محکم در اطراف پایانه‌های باتری قرار گیرند تا باتری به‌درستی بتواند کار خود را انجام دهد و در نتیجه دینام نیز عملکرد درستی داشته باشد. اگر احساس کردید اتصال به‌درستی انجام نگرفته و کابل‌ها شل شده‌اند، می‌توانید آن‌ها را به‌وسیله آچار یا انبردست سفت کنید. البته توجه داشته باشید که سفت بستن بیش از حد کابل‌ها ممکن است باعث ازبین‌رفتن پیچ‌های باتری شود. ازآنجاکه کابل‌ها در انتقال جریان برق از باتری به ماشین نقش مهمی دارند، هرگونه آسیب به آن‌ها موجب اختلال در عملیات برق‌رسانی خودرو می‌شود.
اختلال در سیم‌کشی
باتوجه‌به اینکه سیم‌های زیادی در سیستم الکتریکی خودرو وجود دارند، پوسیدگی، شکستگی یا پیچ‌خوردگی هریک از این سیم‌ها باعث برق‌رسانی ناقص می‌شود. هر یک از این مشکلات، چراغ هشدار باتری را روشن می‌کنند. در اغلب مواقع سیم موجود در اطراف کانکتورها دچار شکستی می‌شود و گاهی اوقات نیز ممکن است به دلیل عمر زیاد، سیم‌ها سفت یا شکننده شده باشند؛ بنابراین اگر چراغ هشدار باتری روشن شد، سلامت سیم‌ها را مورد بررسی قرار دهید و در صورت نیاز آن‌ها را تعویض کنید.
استفاده افراطی از امکانات برقی خودرو
باتوجه‌به اینکه قطعات برقی زیادی در اتومبیل وجود دارد، استفاده بیش از حد و افراطی از آن‌ها باعث افت کیفیت باتری شده و این احتمال به وجود می‌آید که باتری نتواند انرژی موردنیاز برای این وسایل را تأمین کند. یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث افت کارایی باتری می‌شود، استفاده از سیستم‌های صوتی بزرگ و پیشرفته است که در نهایت می‌تواند روی عملکرد دینام نیز تأثیر بگذارد؛ بنابراین اگر عاشق استفاده از سیستم صوتی بزرگ هستید، پیشنهاد می‌شود از یک باتری اضافی برای تأمین برقی سیستم کمک بگیرید تا باتری اصلی خودرو طول عمر بیشتری داشته باشد.
توصیه‌های مهم در صورت روشن‌شدن چراغ دینام
اگر در حین رانندگی چراغ دینام روشن شد، هر چه سریع‌تر خودرو را نزدیک تعمیرکار ماهر ببرید. در ضمن، تمام وسایل اضافی که در حال مصرف برق هستند را خاموش کنید. این وسایل شامل سیستم صوتی، سیستم تهویه، سیستم نورپردازی داخلی، نمایشگر اطلاعات سرگرمی و… می‌شود. به بیان بهتر، در هنگام روشن‌شدن چراغ دینام تنها امکانات ضروری مثل چراغ‌های جلو و عقب و برف‌پاک‌کن حق استفاده از برق را دارند. به‌عنوان یک نکته مهم دیگر، خونسردی خود را حفظ کرده و به‌هیچ‌وجه تا رسیدن به تعمیرگاه موتور یا مقصد مناسب برای توقف، موتور را خاموش نکنید، چون روشن‌کردن موتور به برق زیادی احتیاج دارد.
جمع‌بندی
دینام به‌عنوان مولد برق در سیستم برق‌رسانی ماشین ایفای نقش می‌کند و ارتباط کاری مستقیم با باتری دارد. وجود نقص در هر یک از این دو قطعه، روی قطعه دیگر نیز تأثیر منفی می‌گذارد. دلایل متعددی وجود دارد که عملکرد دینام را مختلف کرده و باعث روشن‌شدن چراغ دینام می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به باتری ضعیف، خرابی تسمه، آسیب به دینام و… اشاره کرد. در صورت مشاهده چراغ هشدار دینام حین رانندگی بهتر است با حفظ کامل خونسردی، وسایل برقی غیرضروری مثل سیستم صوتی را خاموش کرده و هر چه سریع‌تر وسیله نقلیه خود را به یک تعمیرگاه معتبر برسانید.
دیدگاهتان را بنویسید