هنری فورد در سال 1940 گفته بود: “در آینده وسیله نقلیه‌ای ترکیبی از اتومبیل و هواپیما پا به عرصه خواهد گذاشت، شاید الان به آن بخندید، اما مطمئن باشید خواهد آمد! ” آیا راست می‌گفت؟ شرکت اسلواکیایی AeroMobil اینچنین فکر کرده و با بیش از 350،000 ساعت طراحی، مهندسی و آزمایش، ایده فورد را به عینیت درآورده و توانسته خودروی پرنده 2 نفره که امکان پرواز تا مسافت 740 کیلومتر و با سرعت 160 کیلومتر بر ساعت را خلق و به بازار عرضه کند. این خودرو مجهز به پیشرانه هیبریدی توربور به همراه موتور توربوشارژ احتراقی است. اگر وسوسه شوید و برای داشتن آن 6/1 میلیون دلار هزینه کنید، عالی خواهد بود.
خودروی پرندهٔ نوآورانه دیگر، سوئیچ بلِید ساخت شرکت سمسون موتورز است. این وسیله نقلیه دارای 3 چرخ است و شما می‌توانید از گاراژ خود سوار آن شده و تا محل فرودگاه محلی نزدیکتان رانندگی کنید و آنجا روی باند پرواز در مدت کمتر از 3 دقیقه بال‌ها و دم عقب این پرنده را بازکرده و به سمت فرودگاه محلی مقصد موردنظرتان با حداکثر سرعت 305 کیلومتر بر ساعت پرواز کنید، البته فعلاً میزان مسافتی که با آن می‌توانید پرواز کنید، 724 کیلومتر است. در فرودگاه مقصد مجدد بال‌ها و دم عقب این پرنده را جمع کرده و مجدداً به شکل خودروی سه‌چرخه به ادامه مسیر از طریق جاده و خیابان ادامه دهید. سوئیچ بلِید یک خودروی اسپرت پرنده است که سوخت آن بنزین و قیمت آن از 170،000 دلار شروع می‌شود.
در حال حاضر حداقل ده مدل مختلف از این نوع وسایل نقلیه پرنده در اقصی‌نقاط جهان طراحی و ساخته شده‌اند؛ ولی آیا می‌توان آنها را جزو اتومبیل‌ها به‌حساب آورد؟ و اینکه آیا به‌عنوان یک وسیله نقلیه معمول در مقیاس وسیع به‌عنوان خودروی آینده مورد پذیرش عموم قرار خواهد گرفت؟ واقعیت این است که می‌توان آنها را تنها هواپیماهای کوچکی در نظر گرفت که مسافتی را نیز روی زمین طی می‌کنند. خودروهای برقی بیش از صدسال طول کشید تا مورد پذیرش عموم قرار بگیرند؛ با روند فعلی به نظر نمی‌رسد، بیشتر مردم تمایل جدی برای داشتن این هواپیما – خودروها در ده یا بیست سال آینده داشته باشند. اما برای‌آنکه بتوانیم پیش‌بینی کنیم که در سال 2050 با چه خودروهایی روبرو خواهیم شد با آینده‌پژوهان همراه می‌شویم و با بررسی روند فعلی تغییر و تحولات حوزه خودروسازی به طرحی ذهنی از خودروهای سال 2050 می رسیم.
صنعت حمل‌ونقل با سرعت زیادی به سمت خودروهای تمام خودران در حال پیشرفت است. شرکت گوگل، پروژه خودروی تمام خودران خود را در سال 2009 آغاز کرد و تا کنون بیش از 30 میلیارد کیلومتر آزمایش‌های رانندگی واقعی و همین‌طور شبیه‌سازی‌شده را پشت سر گذاشته تا بتواند باتجربه‌ترین سامانه هدایت خودکار اتومبیل را به بازار عرضه کند. در حال حاضر این شرکت با نام Waymo One ، سرویس تاکسی‌های بدون راننده خود را در شهرهای فونیکس ایالت آریزونا و سان‌فرانسیسکو در ایالت کالیفرنیا ارائه کرده است و مسافران تنها از طریق یک اپلیکیشن می‌توانند برای سفر خود درخواست تاکسی بدون راننده کنند. در بسیاری از کشورها مانند انگلستان هنوز به خودروهای خودران اجازه رانندگی در جاده‌ها و خیابان‌ها داده نشده است، اما سامانه‌های حفظ خودرو بین خطوط، کروز کنترل انطباق‌پذیر، ترمز اضطراری و پارک خودکار در حال عادی و همه‌گیرشدن در خودروهای جدید هستند که راه را برای ورود خودروهای خودران آسان می‌کنند. اما علاوه بر اینها، هنوز اعتماد عمومی هم نسبت به خودروهای خودران جلب نشده است و تا این اعتماد حاصل نشود، استفاده از آنها رواج نخواهد یافت. برای متقاعدکردن مردم شاید اشاره به این نکته جالب باشد که سالانه بیش از 35/1 میلیون مرگ‌ومیر در سرتاسر جهان در اثر تصادفات جاده‌ای رخ می‌دهد که دلیل 94% آنها خطای انسانی بوده است. فناوری رانندگی خودکار شاید هنوز کامل نباشد اما می‌تواند به‌عنوان گزینه ایمن‌تری نسبت به رانندگی انسان در نظر گرفته شود.
شرکت BMW در نمایشگاه CES 2022 رنگ بدنه متغیر جدید خود را روی یکی از مدل‌های خودرویی خود رونمایی کرد. عنوان رنگ متغیر، جذاب به نظر می‌رسد؛ اما در واقع همان جوهر الکترونیکی است. سازوکار آن به این شکل است که بدنه خودرو از میلیون‌ها ریز کپسول با رنگ‌دانه‌های سفید و بار الکتریکی منفی و همین‌طور میلیون‌ها ریز کپسول دیگر با رنگ‌دانه‌های مشکی و بار الکتریکی مثبت پوشانده شده است و با ایجاد میدان الکتریکی می‌توان کپسول‌های سیاه یا سفید یا ترکیبی از آنها را به جلو و عقب حرکت داد و رنگ بدنه را تغییر داد. اما برای تغییر رنگ بدنه به پالت رنگ متنوعی نیاز خواهد بود و شرکت BMW ادعا می‌کند که انتخاب رنگ متغیر به دلیل اینکه با جذب سطوح بالاتر یا پایین‌تر انرژی همراه است می‌تواند روی عملکرد و کارایی خودرو تأثیر بگذارد؛ بنابراین به نظر نمی‌رسد با فناوری‌های فعلی خودرویی، رنگ بدنه به این زودی و لااقل تا یکی دو دهه دیگر به طور گسترده در دسترس باشد.
روند روبه‌رشد دیگری که در خودروها می‌بینیم، صحبت و گفتگو با ماشین است. در حال حاضر فرامین ساده‌ای مانند کنترل سامانه چندرسانه‌ای، ناوبری و تلفن در خودرو را می‌توان با کلام کنترل کرد؛ اما هرچه به جلوتر می‌رویم با دقیق‌تر شدن سامانه‌های تشخیص گفتار به کمک هوش مصنوعی، می‌توانیم انتظار داشته باشیم تا در آینده نزدیک سامانه کنترل صوتی پاسخ‌گوی طیف وسیع‌تری از فرامین در خودرو باشد.
بعد از همه موارد بالا نوبت به طراحی فضای داخلی خودروها می‌رسد که روزبه‌روز به کابین فرست کلاس هواپیماها شبیه‌تر می‌شود. مانند فضایی که سرنشینان داخل آن بتوانند استراحت کنند، فیلم ببینند، از داخل یخچال خوراکی و نوشیدنی بردارند و یا مقداری از کارهای روزمره‌شان را انجام دهند. حتی ممکن است داخل خودرو تختخوابی مسطح باشد که بتوانید در طول مسیر روی آن چرت بزنید. تولیدکنندگان در حال افزودن نمایشگرهایی بزرگ‌تر از 30 اینچ با وضوح نمایش 4K و قابلیت اتصال 5G به مدل‌های جدید خود هستند که هرکدام مجموعه‌ای از خدمات درخواستی را ارائه می‌دهند و هرزمان که از کارکردن با آنها، چشمانتان خسته شدند؛ می‌توانید با لمس یک نقطه، از چیزی که قبلاً تنها یک پنجره بود؛ اما اکنون به منظره‌ای وسیع با شیشه‌های یک‌طرفه تبدیل شده هم از زیبایی مناظر بیرون لذت ببرید و هم حریم خصوصی‌تان حفظ شود. این یعنی، خودرو در حال تبدیل‌شدن به بخشی از خانه یا محل کار ما است.
بیشتر فناوری‌هایی که در بالا به آنها اشاره کردیم در حال حاضر به شکلی در دسترس هستند؛ اما پیش‌بینی اینکه تولید انبوهشان از لحاظ اقتصادی چه زمانی به‌صرفه خواهد بود کاری دشوار است. اما بد نیست حداقل پیش‌بینی تام چیزرایت آینده‌پژوه کاربردی شماره یک جهان را در مورد طراحی خودروهای سال 2050 بدانیم تا شاید ذهن ما برای پذیرش خودروها در آن سال اندکی آماده باشد؛ او معتقد است:
” طراحی‌ها همچنان بر اساس خواسته‌های گذشته یعنی: کارایی، راحتی و ایمنی خواهند بود؛ اما پیشرفت در مکانیک و تکامل مداوم علم مواد، طراحان را از بسیاری محدودیت‌های فعلی رها می‌کند. طراحی بر مبنای چهارچرخ همین‌طور باقی می‌ماند، مگر اینکه وضعیت جاده‌های ما همچنان رو به وخامت باشند، در این صورت ممکن است به دوچرخ اضافی برای بیرون‌کشیدن خودرو از چاله‌ها نیاز باشد.
از فناوری مرکز ثقل پایین که در اسکوترهای برقی به کار می‌رود در خودروهای آینده استفاده خواهد شد و این یعنی اتومبیل‌های آینده می‌توانند بلندتر ساخته شوند و این ارتفاع، محدودیتی برای ایمنی یا کارایی آنها نخواهد داشت و دسترسی راحت‌تر به داخل خودرو از طریق درهای بزرگ‌تر و فضای آزادتر بالای سر در کابین داخلی نیز فراهم می‌شود. این درهای بزرگ‌تر به‌احتمال زیاد کشویی خواهند بود، چون به دلیل بزرگ‌بودن درها ساخت آنها به‌صورت مدل‌های امروزی لولایی که به سمت طرفین یا به شکل بال پرندگان به بالا باز می‌شوند عملی نخواهد بود.
درنهایت با حذف راننده انسانی، خودروهای آینده بیشتر به‌صورت خودروهای گروهی بزرگ‌تر با چیدمان فضای داخلی دو یا سه ردیف صندلی در کنار هم و یا رودررو، دور یک میز یا حتی بدون میز خواهد بود. علی‌رغم گمانه‌زنی‌های زیاد در مورد جایگزینی شیشه‌ها با نمایشگرها، باید این نکته را نیز مدنظر داشته باشیم که سرعت پیشرفت فناوری از سرعت تکامل انسان بیشتر است و تا یکی دو دهه آینده هنوز انسان از بیماری حرکت رنج خواهد برد و استفاده طولانی از نمایشگرها در حال حرکت شاید زیاد مناسب نباشند؛ اما بهر حال برای حفظ حریم خصوصی باید پنجره‌ها باقی بمانند.
بعید به نظر می‌رسد که رنگ بدنه خودروهای آینده مانند آنچه در داستان‌های علمی تخیلی دیده می‌شود، رنگ‌های براق مرواریدی و کروم باشد و همین رنگ‌های ساده و یکدست و براق فعلی در آینده نیز معمول خواهند بود.
درحالی‌که خودروهای فعلی پر از حس‌گرهای قابل رویت هستند، پیشرفت دید رایانه و توسعه لایدار (تشخیص نور و محدوده) به حس‌گرها این امکان را می‌دهد که تا حد بسیار زیادی غیر قابل‌دیدن شوند. ممکن است چند نقطه و دایره کوچک روی بدنه خودروهای آینده وجود داشته باشد؛ اما چیزی که ظاهر تمیز و یکنواخت خودرو را مختل می کند دیگر قابل‌مشاهده نخواهد بود.
طرح زیر نمای گرافیکی از خودروی فرضی پیش‌بینی شده برای سال 2050 توسط تام چیزرایت است که با اطلاعات امروزی به نظر به واقعیت بسیار نزدیک است.
دیدگاهتان را بنویسید