مقدمه
تحول تکنولوژی خودرو از موتور درون‌سوز به موتوربرقی در حال انجام است. اگرچه صنعت برقی‌سازی خودرو یک صنعت نوپا و نوظهور به‌حساب می‌آید و خودروهای برقی هنوز سهم کمی در بازار دارند، اما آینده بدون شک از آن خودروهای برقی است. برنامه‌های خودروسازان مطرح جهان در آینده، همگی به تعطیلی خطوط تولید خودروهای درون‌سوز و تمرکز روی تولید ماشین‌های الکتریکی اشاره می‌کنند. حتی در کشور عزیزمان ایران نیز نقشه‌های متعددی برای تحول به سمت برقی‌سازی چیده شده، هرچند به دلیل محدودیت‌های سیاسی، سرعت پیشبرد این نقشه‌ها چندان قابل‌ملاحظه نیست. در همین راستا، واردکنندگان و مونتاژکاران داخلی در تلاش هستند تا با ورود و عرضه خودروهای خارجی، به صنعت برقی‌سازی کمک کنند.
انتقال از موتورهای احتراقی به موتورهای الکتریکی
بیش از یک قرن است که خودروها از موتورهای درون سوز و احتراقی برای حرکت استفاده می‌کنند. موتورهای ICE در طول سالیان دراز، بارها مورد اصلاح و ارتقا قرار گرفته و می‌توان گفت در حال حاضر در بهینه‌ترین وضعیت خود هستند. با این که هرازگاهی خبر از یک خلاقیت جدید در موتور احتراقی داخلی به گوش می‌رسد، ولی دوران بهره‌گیری این فناوری به پایان رسیده است.
در دنیای امروزی باتوجه‌به بحران‌های جهانی همچون گرمایش زمین و آلودگی محیط‌زیست، خودروهای برقی و سبز محبوبیت فراوانی پیدا کرده است. موتورهای الکتریکی به‌کاررفته در خودروهای سبز، آلودگی خاصی را به محیط‌زیست وارد نکرده و تأثیر بسزایی در کاهش گرما دارند. بسیاری از تولیدکنندگان بزرگ جهان قصد دارند تا سال ۲۰۲۵ خطوط تولید محصولات درون‌سوز را تعطیل کرده و تنها در حوزه برقی‌سازی فعالیت کنند. برخی کشورها نیز اعلام کرده‌اند که تا سال ۲۰۳۰ جواز راندن خودروهای مجهز به موتورهای احتراقی را لغو می‌کنند. به بیان دیگر، این کشورها حتی اجازه تردد خودروهای بنزینی را در خیابان‌های خود نمی‌دهند.
با چنین چشم‌انداز جهانی؛ اما صنعت خودرو داخلی، چندین قدم از کشورهای دیگر عقب است. درحالی‌که دوره موتورهای احتراقی به پایان رسیده، صنعتگران کشور روی بهبود موتورهای قدیمی تمرکز کرده‌اند. البته باتوجه‌به وضعیت حاکم بر کشور، خودروسازان ایران فعلاً چاره‌ای جز مانور روی داشته‌های خود ندارند. بااین‌حال با لغو ممنوعیت واردات خودرو، شرکت‌های متعددی در تلاش هستند تا با ورود خودروهای پلاگین هیبریدی و برقی، این فناوری جدید را به‌نوعی در دسترس صنعتگران ایرانی قرار داده و به‌تدریج کاربرد خودروهای برقی را به یک امر رایج تبدیل کنند.
برند فونیکس یکی از واردکنندگانی است که باهدف تحول صنعت خودرو، تحول اذهان اجتماعی در مورداستفاده از خودروهای برقی و در نهایت ایجاد تحول و ارتقای تکنولوژی، اقدام به ورود خودروهای برقی و پلاگین هیبریدی به کشور کرده است. این برند برنامه‌های متعددی برای انتقال تکنولوژی خودرو از موتور درون‌سوز به موتوربرقی داشته و در این راستا، چندی پیش از نخستین محصول پلاگین هیبریدی خود به نام تیگو ۸ پرو e پلاس رونمایی کرد. معرفی این خودرو به بازار کشور، بدون شک یک نقطه عطف در صنعت خودروسازی به‌حساب می‌آید، چون به دنبال آشنایی افراد جامعه با مزایای خودروهای برقی، تقاضای این محصولات نیز به‌تدریج افزایش‌یافته و خودروسازان رغبت بیشتری برای همگام‌شدن با موج برقی‌سازی پیدا می‌کنند.
چالش‌های انتقال از خودروی سنتی به خودروی برقی
تحول به سمت خودروهای مجهز به موتورهای الکتریکی، فرایندی نیست که یک‌شبه محقق شود. در حقیقت خودروسازان برای انتقال تکنولوژی با مشکلات و چالش‌های متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کنند که مهم‌ترین آن‌ها، چگونگی تعویض موتورهای درون‌سوز معمولی با سیستم‌های محرک برقی کارآمد است. به‌راحتی نمی‌توان موتور درون‌سوز را از زیر کاپوت برداشت و به‌جای آن یک موتوربرقی را جاسازی کرد.
از طرف دیگر، بسیاری از خودروهای موجود به دلایل مختلف از جمله طراحی، وزن و سایر محدودیت‌های مکانیکی، نمی‌توانند با فناوری‌های برقی تطابق پیدا کنند؛ بنابراین تلاش برای اصلاح و بهینه‌سازی خودروها جهت نصب موتوربرقی در آن‌ها چندان عملی و پرفایده به نظر نمی‌رسد.
به همین خاطر، خودروسازان مطرح جهان رویکرد دیگری را برای برقی‌سازی در پیش گرفته‌اند و آن چیزی جز طراحی و تولید خودروهای جدید سازگار با تکنولوژی برقی نیست. در دنیای امروزی، تولید خودروهای برقی هر روز بیشتر می‌شود. البته راه‌اندازی خطوط تولید و تأمین قطعات برقی به زمان و سرمایه قابل‌توجهی احتیاج دارد، ولی در مقایسه با راه‌حل‌های دیگر، مقرون‌به‌صرفه‌تر است. در آینده نزدیک خودروهای برقی بازار جهان را به تصاحب درمی‌آورند و فرصتی برای تعلل نیست.
در کنار طراحی خودروهای برقی، یک راه‌حل دیگر برای ترکیب فناوری جدید با خودروهای سنتی وجود دارد، و آن کاربرد تکنولوژی هیبریدی است. هیبریدسازی در کشورهایی مثل ایران که به هر دلیل از صنعت خودروسازی جهان عقب‌افتاده‌اند، بهترین راهکار ممکن جهت همگام‌شدن با تکنولوژی برقی‌سازی به‌حساب می‌آید.
اهمیت و مهم‌ترین مزایای برقی‌سازی خودرو
بدون شک رسالت اصلی خودروهای برقی، کاهش آلودگی هوا است. موتورهای به‌کاررفته در خودروهای برقی به باتری متصل هستند و ازآنجاکه برای حرکت به بنزین یا هر سوخت فسیلی دیگر نیازی ندارند، بنابراین هیچ نوع گاز آلاینده‌ای از طرف آن‌ها به محیط‌زیست منتشر نمی‌شود. کاهش آلایندگی مخصوصاً در مناطق پرجمعیت، نه‌تنها موجب بهبود وضعیت سلامتی ساکنین شده، بلکه اثر چشمگیری در کاهش دمای هوا دارد.
از دیگر مزایای برقی‌سازی خودرو می‌توان به کاهش وابستگی به استفاده از سوخت‌های فسیلی تجدیدناپذیر اشاره کرد. همان‌طور که می‌دانید، ذخایر فسیلی روبه‌اتمام هستند و در صورت تداوم تولید خودروهای درون‌سوز، دیگر سوختی برای مصرف باقی نمی‌ماند. خودروهای برقی از باتری برای تأمین انرژی استفاده می‌کنند که به روش‌های مختلف شارژ می‌شوند. برخی باتری‌ها با پریز برق منزل، برخی دیگر با استفاده از ایستگاه‌های شارژ رسانی، صفحه‌های خورشیدی یا حتی انرژی حاصل از ترمز یا حرکت در سراشیبی، شارژ می‌شوند. در حقیقت برقی‌سازی در روزهای اولیه خود به سر می‌برد و فناوری تولید و شارژ باتری هنوز جای بسیاری برای ترقی دارد.
البته خودروهای برقی شامل مزایای متعدد دیگری نیز می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به انعطاف‌پذیری و آسایش بیشتر حین رانندگی، کمک به گسترش فناوری خودروهای متصل، عدم نیاز به انتظار در صف‌های طولانی برای شارژ باتری، کاهش هزینه‌های نگهداری و… اشاره کرد.
جمع‌بندی
برقی‌سازی به یک قاعده اصلی برای خودروسازان جهان تبدیل شده و بدون شک آینده صنعت خودروسازی به‌حساب می‌آید. در ایران نیز قدم‌هایی برای ورود به این عرصه برداشته شده، هرچند که به سبب تحریم‌ها، تحول تکنولوژی خودرو از موتورهای احتراق داخلی به موتورهای برقی با کُندی پیش می‌رود. واردکنندگان و مونتاژ گران داخلی در تلاش هستند تا باعرضه خودروهای هیبریدی و پلاگین هیبریدی به‌تدریج زمینه تولید و عرضه انبوه خودروهای برقی را در کشور فراهم آورند. خودروهای برقی با عدم انتشار گازهای گلخانه‌ای، سهم بسزایی در کاهش آلودگی هوا و کمک به محیط‌زیست ایفا می‌کنند.
دیدگاهتان را بنویسید