مقدمه
فیلتر بنزین یکی از قطعات تفکیک‌ناپذیر در تمام خودروهای مجهز به موتور بنزینی است. این فیلتر با جذب آلودگی‌ها، در نهایت بنزین تمیز و تصفیه‌شده را به موتور می‌رساند. موتور خودرو تنها به‌شرط تغذیه به‌وسیله بنزین پاک و باکیفیت می‌تواند بهترین عملکرد ممکن را از خود نشان دهد. در عوض بنزین بی‌کیفیت و کثیف باعث ضعف و خرابی موتور می‌شود. البته آلودگی‌های جذب‌شده توسط فیلتر در نهایت موجب گرفتگی و مسدودشدن این قطعه کوچک ولی بسیار مهم شده و می‌بایست هر چه زودتر با یک نمونه جدید و تمیز تعویض شود. در غیر این صورت مشکلات عدیده‌ای برای خودرو و موتور به وجود می‌آید. بد نیست پیش از آشنایی با نشانه‌های گرفتگی فیلتر بنزین، از ماهیت و عملکرد دقیق آن سر درآورید.
فیلتر بنزین چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟
موتور، حساس‌ترین و درعین‌حال مهم‌ترین و گران‌ترین قطعه‌ای است که در هر خودرو وجود دارد. به طور خاص، اکثر خودروهای امروزی دارای موتورهای توربوشارژ هستند که سلامت و عملکرد صحیح آن‌ها وابسته به کیفیت سوخت مصرفی است. استفاده از بنزین سوپر یا مکمل‌های اکتانی به طور قابل‌توجه ماندگاری صحت عملکرد موتور را تضمین می‌کنند، اما یک قطعه کوچک مابین باک بنزین و موتور وجود دارد که نمی‌توان نقش مهم آن را در رسیدن بنزین تمیز و باکیفیت به موتور نادیده گرفت. این قطعه، فیلتر بنزین نام دارد.
همان‌طور که از نامش پیداست، این فیلتر موظف به پالایش بنزین و تصفیه آن است. فیلتر بنزین مابین باک بنزین و موتور قرار می‌گیرد و همانند یک صافی عمل می‌کند. این فیلتر، آلودگی‌ها و ناخالصی‌های بنزین را پیش از ورود به موتور جذب می‌کند. بدین ترتیب، بنزین در بهترین و تمیزترین حالت ممکن به موتور می‌رسد. فیلتر بنزین، نقش مستقیم و مؤثری در احتراق کامل سوخت درون سیلندرها، کارکرد بهینه و ماندگاری موتور ایفا می‌کند.
فیلتر بنزین به شکل یک استوانه فلزی یا پلاستیکی است که سد راه بنزین ورودی به موتور می‌شود. ناخالصی‌ها و آلودگی‌های آن را گرفته و اجازه می‌دهد بنزین پاک از طریق شلنگ به سمت موتور فرستاده شود. جذب این آلودگی‌ها باگذشت زمان باعث گرفتگی فیلتر می‌شود که در صورت عدم تعویض آن، به‌تدریج مشکلاتی برای موتور و خودرو به وجود می‌آید.
علائم گرفتگی فیلتر بنزین کدامند؟
روشن‌نشدن موتور
موتور برای روشن‌شدن به ترکیب متناسب از هوا و سوخت احتیاج دارد. گرفتگی فیلتر بنزین باعث می‌شود سوخت کافی از طریق انژکتورها به داخل سیلندر راه پیدا نکند. در این صورت موتور به‌زحمت شروع به کار می‌کند و یا ممکن است اصلاً روشن نشود. همچنین اگر پس از چند بار استارت‌زدن، موتور روشن شد و مدتی بعد خودبه‌خود خاموش شد، به‌احتمال زیاد فیلتر بنزین کثیف شده و نمی‌تواند بنزین کافی را به موتور برساند.
خاموش‌شدن موتور پس از توقف
گاهی مواقع ممکن است مشکلی در روشن‌شدن موتور به وجود نیاید، ولی زمانی که خودرو را متوقف کرده و روی دنده‌خلاص می‌گذارید، ناگهان موتور خاموش شود. زمانی که خودرو در حال حرکت است، پمپ‌بنزین با فشار کار می‌کند و به هر نحوی بنزین موردنیاز را به موتور می‌رساند. ولی در هنگام توقف، فشار پمپ‌بنزین کاهش می‌یابد و در این شرایط اگر فیلتر بنزین کثیف باشد، سوخت لازم برای روشن ماندن موتور مهیا نیست و در نتیجه ماشین خاموش می‌شود.
ضعف در عملکرد موتور
گرفتگی فیلتر بنزین باعث ورود سوخت آلوده به داخل انژکتورها و سپس سیلندرها می‌شود. این در حالی است که احتراق بهینه درون سیلندرها به نسبت خاصی از هوا و سوخت احتیاج دارد و بنزین آلوده، چنین تناسبی را به هم می‌زند. در نتیجه، احتراق به شیوه ناقص صورت‌گرفته و موتور نمی‌تواند عملکرد مناسبی را از خود نشان دهد. گاهی اوقات به سبب نرسیدن بنزین کافی، حتی ممکن است موتور در حین حرکت از فعالیت ایستاده و ماشین به‌صورت درجا خاموش شود.
ضعف در شتاب گیری
گاز دادن و شتاب گرفتن در جاده‌های امن، جزو لذت‌های بی‌حدوحصر رانندگی به‌حساب می‌آید، به شرطی که موتور به‌درستی کار کند و پاسخ مناسبی را در برابر فشار پا روی پدال گاز ارائه دهد. اگر حین گاز دادن و تعویض دنده متوجه شدید خودرو آن‌طور که باید شتاب نمی‌گیرد، احتمالاً مشکل از فیلتر بنزین است. تجمع آلودگی روی فیلتر و مسدود بودن آن اجازه نمی‌دهد بنزین به حد کافی جهت شتاب گرفتن، به موتور برسد.
مسدودشدن انژکتورها
انژکتورها وظیفه تزریق و پاشش بنزین به داخل سیلندر را بر عهده دارند. این قطعات دارای سوراخ‌های بسیار ریز هستند که در صورت وجود ناخالصی در بنزین، خیلی زود مسدود می‌شوند. اگر یک یا چند سوراخ انژکتور گرفته و مسدود شده باشد، بنزین به میزان موردنیاز وارد سیلندر نمی‌شود. احتراق ناقص، ریپ‌زدن موتور، ضعف در عملکرد موتور و خاموشی گاه‌وبی‌گاه، از جمله پیامدهای گرفتگی سوراخ‌های انژکتور به‌حساب می‌آیند.
شنیدن صدای غیرعادی از پمپ‌بنزین
پمپ‌بنزین وظیفه دارد پیش از استارت، بنزین لازم برای روشن‌شدن موتور را به سمت این قطعه انتقال دهد. اگر فیلتر بنزین آلوده و کثیف شده باشد، پمپ با فشار بیشتری تلاش می‌کند تا سوخت را به موتور برساند. در نتیجه این فشار، صدای غیرعادی از پمپ‌بنزین به گوش می‌رسد.
انتشار بوی غیرعادی از اگزوز
فیلتر بنزین کثیف نمی‌تواند بنزین باکیفیت و کافی را به موتور ارسال کند. این موضوع باعث احتراق ناقص ترکیب سوخت و هوا در سیلندرها شده و در نتیجه این احتراق ناقص، بوی تند و غیرعادی از لوله‌اگزوز خارج می‌شود؛ بنابراین اگر متوجه بوی زننده از اگزوز شدید، به کثیف یا مسدود بودن فیلتر بنزین مشکوک شوید.
چه زمان باید فیلتر بنزین را عوض کرد؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا بهتر است خودرو را نزدیک تعمیرکار ماهر ببرید تا مشکل گرفتگی بنزین را مورد تأیید قرار دهد. سپس از وی بخواهید نمونه مسدود شده را با فیلتر جدید عوض کند. البته در دفترچه راهنمای هر خودرو معمولاً قید شده که چه قطعاتی پس از چه مدت نیاز به تعویض دارند. به‌عنوان‌مثال، فیلتر بنزین پس از پیمایش ۸۰ هزار کیلومتر باید عوض شود. بااین‌حال به دلیل کیفیت پایین سوخت داخل کشور، مکانیک‌ها توصیه می‌کنند پس از پیمودن ۱۵ الی ۲۰ هزار کیلومتر نسبت به تعویض فیلتر بنزین اقدام کنید.
جمع‌بندی
بنزین موجود در باک پیش از رسیدن به موتور از یک فیلتر عبور می‌کند تا ناخالصی و آلودگی‌های آن پاک شود. با جذب آلودگی‌ها، فیلتر باگذشت زمان مسدود شده و این گرفتگی از طریق نشانه‌هایی همچون ریپ‌زدن ماشین، روشن‌نشدن یا خاموش‌شدن گاه‌وبی‌گاه موتور، ضعف در شتاب‌گیری، بوی بد اگزوز و… به راننده اطلاع‌رسانی می‌شود. در صورت مشاهده هر یک از علائم گرفتگی فیلتر بنزین بهتر است هر چه زودتر نسبت به تعویض آن اقدام کنید. بدون شک دوست ندارید خودروی شما در حین رانندگی در اتوبان یا ترافیک یک‌مرتبه خاموش شود!
دیدگاهتان را بنویسید