مقدمه
در اقتصاد امروزی کشور، خودرو ماهیت مصرفی خود را ازدست‌داده و به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل شده است. قیمت خودرو در کشور هر روز بیشتر می‌شود و اکثر افراد معمولاً تنها، سیاست را عامل تأثیرگذار در قیمت خودرو می‌دانند. بااین‌حال دلایل و عوامل بسیاری وجود دارند که قیمت خودرو را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند. به طور خاص افرادی که در تلاش هستند تا با خریدوفروش خودرو به هر نحو که شده ارزش سرمایه خود را حفظ کنند، می‌بایست از عوامل مؤثر روی قیمت ماشین مطلع شوند تا تصمیم آگاهانه‌ای را حین خرید یا معاوضه خودرو بگیرند.
شرایط اقتصادی و نرخ اصل
نرخ ارز، مهم‌ترین عامل تأثیرگذار روی قیمت خودرو به‌حساب می‌آید. خودرو نسبت به نوسانات نرخ ارز گران‌تر یا ارزان‌تر می‌شود. این واقعیت به‌ویژه در قیمت خودروهای وارداتی محسوس است. به‌علاوه، شرایط اقتصادی از جمله تورم و فشارهای تورمی به دلیل افزایش هزینه‌های تولید، باعث گران‌شدن ماشین می‌شوند. همچنین تغییر در نرخ بهره روی هزینه‌های مالی شرکت تولیدکننده تأثیر می‌گذارد و بهای محصول تولیدی را کاهش یا افزایش می‌دهد. تعرفه‌های تجاری و رویدادهای ژئوپلیتیکی نیز در تعیین قیمت خودرو ایفای نقش می‌کنند.
سیاست‌ها و قوانین دولتی
تعریف مالیات، تعرفه‌ها و محدودیت‌های واردات و صادرات توسط دولت را می‌توان جزو عوامل مؤثر در قیمت خودرو دانست. به‌عنوان‌مثال یکی از دلایل عرضه خودروهای برقی به بازار کشور با قیمت خام نزدیک به ارزش واقعی در بازار جهانی، تعرفه بسیار پایینی است که دولت برای ورود خودروهای پاک و برقی در نظر گرفته است. علاوه بر این موارد، استانداردهای آلایندگی و مقررات ایمنی تعیین‌شده توسط دولت نیز به طور قابل‌توجهی روی قیمت خودرو تأثیر می‌گذارد. قوانین سخت‌گیرانه در مورد رعایت امکانات ایمنی رایج و درعین‌حال ضروری و همین‌طور کنترل گازهای آلاینده، تولیدکننده را وادار به سرمایه‌گذاری در فناوری‌های اجباری می‌کند که نتیجه آن، افزایش قیمت خودرو خواهد بود.
قیمت قطعات خودرو
از دیگر عوامل مؤثر روی قیمت ماشین می‌توان به بهای قطعات خودرو اشاره کرد. قیمت فولاد به طور خاص تأثیر بسیاری در بهای تمام‌شده خودرو دارد، چون قطعات مهمی مثل میل‌لنگ، شفت و چرخ‌دنده‌ها با فولاد ساخته می‌شوند.
میزان عرضه و تقاضا
عدم تعادل میان عرضه و تقاضا، یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در قیمت خودرو است. اگر میزان تقاضای خودرو از میزان عرضه بیشتر باشد، سیاست‌گذار خودرویی تلاش می‌کند تا با افزایش قیمت خودرو، هم تقاضای کاذب را از میان بردارد و هم بودجه موردنیاز برای خودروسازان جهت افزایش تیراژ محصولات را تأمین کند. در مقابل اگر عرضه بیشتر از تقاضا باشد، قیمت خودرو پایین می‌آید تا بدین‌وسیله، افراد بیشتری راغب به خرید خودرو شوند و تولیدکننده بتواند به فروش مورد انتظار دست یابد. گذشته از این، استقبال مشتریان از یک خودرو در بازار دست‌دوم نیز می‌تواند روی قیمت مدل‌های نو و همین‌طور کارکرده تأثیر بگذارد. شرایط اقتصادی، سلایق خریداران و شبکه گسترده لوازم‌یدکی و خدمات پس از فروش، جزو دلایلی هستند که یک خودرو را محبوب و متعاقباً گران می‌کند.
هزینه تولید خودرو
تولید خودرو شامل هزینه‌هایی مثل هزینه تأمین و ساخت قطعات، خرید و تعمیر ماشین‌آلات، تحقیق و توسعه، دستمزد نیروی کار، هزینه انرژی و… می‌شود. افزایش هر یک از این هزینه‌ها مسلماً قیمت خودرو را تغییر داده و گران‌تر می‌کند.
رقابت در بازار
وجود رقابت در بازار یک عامل مؤثر در قیمت خودرو است که تا حدودی به نفع خریداران تمام می‌شود. شرکت‌های تولیدکننده با محصولات مشابه معمولاً به‌منظور جلب‌توجه خریداران تخفیفات و تسهیلات ویژه‌ای را در نظر می‌گیرند که موجب کاهش و کسر قیمت نهایی خودرو می‌شود.
برند خودرو
خودروهای متعلق به برندهای مطرح و پرآوازه، قیمت بیشتری در بازار دارند، چون کیفیت و دوام آن‌ها تضمین شده است. به‌عنوان‌مثال از بین خودروسازان آسیایی، برندهای ژاپنی به تولید محصولات باکیفیت و بادوام و همین‌طور ارائه بهترین گارانتی‌ها و خدمات پس از فروش معروف هستند. به همین خاطر قیمت بالای این خودروها بدون هیچ انتقادی توسط خریداران پذیرفته می‌شود.
سال تولید خودرو
مدل خودرو نقش بسزایی در قیمت آن دارد. هر چه خودرو قدیمی‌تر شود، مسلماً ارزش آن پایین‌تر می‌آید، تا بدین‌طریق، شانس خرید آن‌ها در برابر خودروهای جدیدتر که به فناوری‌های به‌روز و پیشرفته مجهز هستند، بیشتر شود. البته این موضوع برای خودروهای تیراژ محدود صادق نیست. ماشین‌های کلکسیونی پس از گذشت زمان، گران و گران‌تر می‌شوند.
تیراژ تولید
همان‌طور که گفته شد، خودروهای خاص و کمیاب، ارزش مادی و همین‌طور معنوی فراوانی دارند. برخی خودروسازان مطرح در بین محصولات خود، مدل‌های محدودی را برای نمایش خلاقیت بی‌نظیر خود، اشخاص، بازارهای خاص یا کلکسیونرها تولید می‌کنند. این مدل‌های منحصربه‌فرد به دلیل محدودیت دسترسی به آن‌ها، قیمت بالایی داشته و به‌سان کالاهای عتیقه در نظر گرفته می‌شوند.
مصرف سوخت
هر چه خودرو دارای مشخصات برتری باشد، قیمت آن نیز بیشتر است. بهینگی مصرف سوخت نیز یکی از خصیصه‌های برتر و عوامل تأثیرگذار روی قیمت خودرو به‌حساب می‌آید. ماشین‌هایی که سوخت کمتری مصرف می‌کنند، دارای مهندسی و فناوری پیشرفته‌تر نسبت به خودروهای کم‌بازده هستند. البته گرانی خودروهای کم‌مصرف برای مالک جبران‌پذیر و در واقع سودآور است، چون در هزینه بنزین صرفه‌جویی می‌شود.
سطح ایمنی خودرو
خودروهایی که ایمنی آن‌ها از سوی سازمان‌های معتبری همچون IIHS مورد تأیید قرار گرفته، گران‌تر از خودروهای معمولی با ایمنی پایین‌تر هستند. البته ایمنی تنها به استحکام بدنه در هنگام بروز تصادف و باز شدن کیسه‌های هوا مربوط نمی‌شود. امکانات ایمنی و دستیارهای کمک‌راننده مثل سیستم‌های هشدار برخورد، سیستم‌های تشخیص حواس‌پرتی راننده، ترمزهای اضطراری، رادار نقطه کور، سیستم دید شب، ردیاب و دزدگیر ماشین و… هر یک به‌تنهایی می‌توانند قیمت خودرو را افزایش دهند.
وجود امکانات و آپشن‌ها
لیست امکانات و تجهیزات ایمنی و رفاهی یک خودرو، روی قیمت آن تأثیر می‌گذارد. هر چه یک خودرو دارای فناوری‌ها و امکانات پیشرفته متنوع و بیشتری باشد، قیمت آن نیز بالاتر است. نسخه‌های ویژه و سفارشی حتی از مجهزترین خودروها نیز گران‌تر هستند.
رنگ‌آمیزی
شاید از نظر بسیاری افراد، ظاهر اهمیت خاصی در برابر باطن و مشخصات فنی خودرو نداشته باشد، ولی واقعیت این است که رنگ ماشین، جزو عوامل تعیین‌کننده قیمت آن است. خودروهایی که با رنگ‌های غیر رایج همچون قهوه‌ای، سبز یا حتی صورتی رنگ‌آمیزی شده‌اند، محبوبیت و در نتیجه ارزش مالی کمتری نزد خریداران دارند. در عوض رنگ‌های خاصی مثل قرمز، زرد و طلایی به دلیل انتقال حس اسپرت و لوکس بودن، ارزش بیشتری در مقابل خودروهای سفید، مشکی و نقره‌ای دارند. خودروهای رنگ‌آمیزی شده متالیک گران‌تر از خودروهای رنگ مات هستند.
ارزش فروش مجدد
عواملی همچون کلاس، مدل، شهرت برند، دسترسی به قطعات یدکی و از همه مهم‌تر جایگاه خودرو در بازار دست‌دوم، تأثیر بسیاری در جلب مشتری و قیمت خودرو دارد. ارزش بالای فروش مجدد خودرو به معنی نرخ استهلاک پایین آن در بازار است. مسلماً خودروهای پرطرف‌دار که مشتریان بسیاری در انتظار خرید آن‌ها هستند، قیمت بیشتری نسبت به خودروهای خاص و کم‌طرف‌دار دارند.
جمع‌بندی
پارامترهای متعددی مثل سیاست‌های دولتی، برند، تناسب عرضه و تقاضا در بازار، عوامل اقتصادی و… روی قیمت خودرو تأثیر می‌گذارند. خواه برای کاربرد روزمره یا خواه برای سرمایه‌گذاری، اگر به دنبال خرید خودرو هستید، عوامل مؤثر در قیمت را به یاد آورده تا بهترین ارزش را بابت پول خود دریافت کنید. با انتخاب خودروی مناسب، در هنگام فروش نیز با مشکل خاصی مواجه نخواهید شد و افت سرمایه چندانی را تجربه نخواهید کرد.
دیدگاهتان را بنویسید