چه دلایلی باعث برتری پیشرانه 2JZ تویوتا شده است؟

مقدمه

در صنعت خودروسازی، مدل‌های متعددی با طراحی جاودانه وجود دارند که هرگز محبوبیت خود را از دست نمی‌دهند. به‌علاوه، از خودروهای عضلانی، کلاسیک یا اسپرت گرفته تا پیکاپ‌ها، تقریباً هر وسیله نقلیه‌ای هواداران خاص خود را دارد. ولی برخلاف ماشین‌ها، موتورها معمولاً ناشناخته می‌مانند و به‌ندرت طرف‌داران خاصی پیدا می‌کنند. بااین‌حال، 2JZ از این قاعده مستثنی بوده و به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین و برترین موتورها در چند دهه اخیر شناخته می‌شود که در مدل‌های آیکونیک و نمادینی همچون تویوتا سوپرا به‌کاررفته است. در این مقاله، به بررسی دلایل محبوبیت و برتری پیشرانه 2JZ می‌پردازیم.

تاریخچه خانواده موتورهای JZ تویوتا

در طول دهه ۸۰ میلادی، بازار خودروهای اسپرت و لوکس ژاپنی بسیار داغ شده بود، چراکه سایر بازارهای موجود در نقاط مختلف جهان به این واقعیت پی برده بودند که برندهایی همچون تویوتا، دارای محصولاتی فراتر از خودروهای روزمره اقتصادی هستند. در طول این برهه زمانی، مدل‌های پرچم‌دار و پرفورمنس تویوتا مثل سلیکا (Celica) و سورر (Soarer) از پیشرانه شش‌سیلندر خطی سری M استفاده می‌کردند. سابقه پیشرانه‌های خانواده M به دهه ۱۹۶۰ بازمی‌گردد، یعنی زمانی که خودرو اسپرت و معروف 2000GT به عرضه درآمد.

اما با طلوع دهه ۱۹۹۰، مهندسان تویوتا به سراغ توسعه پیشرانه جدیدی رفتند تا جای خانواده شش‌سیلندر سری M را بگیرد. شرکت ژاپنی نخست در سال ۱۹۹۰، موتور 1JZ را ساخت؛ یک پیشرانه ۲.۵ لیتری ۶ سیلندر ۲۴ سوپاپ با دو میل‌لنگ. مدت کوتاهی پس از تولید این پیشرانه، 2JZ معرفی شد که نسخه ۳ لیتری 1JZ بود.

هر دو موتور متعلق به خانواده JZ عملکردی نرم و بهتر از موتورهای سری M داشتند. به طور خاص تیونرها خیلی زود عاشق 1JZ و 2JZ شدند، چون می‌دانستند به سبب اندازه‌بزرگ، می‌توانند قدرت بیشتری از آن‌ها استخراج کنند.

با استانداردهای امروزی، خروجی 2JZ حتی در قدرتمندترین نسخه نیز حرفی برای گفتن ندارد، چون به‌سختی می‌تواند یک هاچبک مدرن را شکست دهد. اما در طول دهه ۱۹۹۰ میلادی، پیشرانه 2JZ یک هیولای فلزی به‌حساب می‌آمد، به‌ویژه در نسخه 2JZ-GTE که به توئین توربوشارژر مجهز بود.

پیشرانه 2JZ پرفورمنس متغیری داشت، ولی با کمک توربوشارژها می‌توانست ۳۲۰ اسب بخار قدرت و ۴۲۷ نیوتن متر گشتاور تولید کند. به لطف پشتیبانی گسترده پس از فروش، تیونرها می‌توانستند قدرت موتور را به سه برابر نیز افزایش دهند. از طرف دیگر، پرفورمنس نسخه تنفس طبیعی 2JZ که با نام 2JZ-GE شناخته می‌شد، حدود دو سوم نسخه توربوشارژ بود. این موتور ۲۱۲ اسب بخار قدرت و ۲۸۳ نیوتن متر گشتاور داشت. تویوتا همچنین نسخه‌ای از 2JZ را با فناوری تزریق مستقیم عرضه کرد و نام 2JZ-FSE را روی آن گذاشت که حدود ۵ اسب بخار قوی‌تر 2JZ-GE بود.

کاربرد پیشرانه 2JZ در مدل‌های مختلف

اکثر علاقه‌مندان حوزه خودرو، حتی اگر علاقه خاصی به ماشین‌های ژاپنی و پیشرانه آن‌ها نداشته باشند، بدون شک نام MK4 Toyota Supra را شنیده‌اند. قلب تپنده این ماشین، پیشرانه 2JZ است. اگرچه بسیاری افراد مشتاق مدل‌های مجهز به موتور توئین توربوشارژ ۳۲۰ اسب بخاری 2JZ-GTE هستند، اما سوپرا با پیشرانه تنفس طبیعی 2JZ-GE نیز عملکرد فوق‌العاده‌ای را از خود نشان می‌دهد. سوپرا 2JZ معروف‌ترین و محبوب‌ترین مدلی است که از پیشرانه‌های شش‌سیلندر آیکونیک 2JZ استفاده می‌کند.

علاوه بر سوپرا، چندین مدل لوکس تویوتا نیز به موتور 2JZ مجهز هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به سورر و کراون (Crown) اشاره کرد. این مدل‌های ممتاز، جثه درشتی داشتند و برای رقابت با مدل‌های اروپایی و آمریکایی می‌بایست به پیشرانه قدرتمندی مجهز می‌شدند.

از دیگر کاربران موتورهای 2JZ می‌توان به چند مدل لکسوس اشاره کرد. ازآنجاکه لکسوس بازی لوکس تویوتا محسوب می‌شود، استفاده از این موتور در مدل‌های آن چندان تعجب‌برانگیز نیست. برای مدل‌های کوچک لکسوس پیشرانه‌های ۴ سیلندر کفایت می‌کرد، ولی مدل‌هایی همچون IS، GS و SC300 به موتورهای قوی‌تری احتیاج داشتند و 2JZ گزینه‌ای ایده‌آل برای آن‌ها بود.

چه دلایلی باعث برتری پیشرانه 2JZ تویوتا شده است؟

پیشرانه 2JZ بی‌تردید یکی از برترین و محبوب‌ترین پیشرانه‌ها در چند دهه اخیر به‌حساب می‌آید. چه در حالت استاندارد و چه در حالت تیون‌شده با سطوح دیوانه‌کننده، 2JZ طرف‌داران خاص خود را دارد. البته که دلایل متعددی برای برتری و محبوبیت 2JZ وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها را در ادامه شرح می‌دهیم.

قابلیت اطمینان

قابلیت اطمینان، مشخصه‌ای است که معمولاً از دید علاقه‌مندان به قدرت پنهان می‌ماند. ولی داشتن قدرت فراوان در صورتی خوشایند است که خودرو بیشتر وقت خود را روی آسفالت به سر ببرد، نه در تعمیرگاه‌ها. پیشرانه 2JZ تویوتا خود را به‌عنوان یکی از مطمئن‌ترین و بادوام‌ترین موتورها به اثبات رسانده است. کارکرد این ماشین در جاده به‌هیچ‌وجه قابل‌مقایسه با روتین نگهداری آن نیست. اطلاعات جالبی در انجمن‌های سوپرا در مورد کارکرد خودرو و دوام قطعات آن رد و بدل می‌شود که برخی آن‌ها به کارکرد مفید ۳۰۰ هزارمایلی سوپرا و برخی دیگر به کارکرد مفید ۵۰۰ هزارمایلی سوپرا نسخه MK4 اشاره می‌کنند. چنین دوامی برای 2JZ بسیار تحسین‌برانگیز بوده و یکی از دلایل اصلی محبوبیت این موتور است.

پتانسیل تیونینگ

با اینکه ۳۲۰ اسب بخار قدرت قابل‌ملاحظه‌ای به‌حساب می‌آید، اما خودروهای مجهز به پیشرانه 2JZ-GTE به‌راحتی مغلوب ماشین‌هایی همچون گلف R می‌شوند. به همین خاطر تیونرها به اعمال برخی اصلاحات روی موتور می‌پردازند تا پرفورمنس آن را افزایش دهند. نکته قابل‌توجه و هیجان‌انگیز این است که با تیونینگ 2JZ عملکرد موتور سر به فلک می‌کشد.

بسیاری از تیونرها نخست به سراغ تعویض توربوشارژها می‌روند و با ارتقای سیستم‌های خنک‌سازی و دستکاری تزریق مستقیم، قدرت را حدود ۲۰۰ واحد افزایش می‌دهند. ولی برخی دیگر به طور افراطی عمل می‌کنند و از یک خودروی مطیع همچون کمری، نسخه‌ای هیولاوار با ۳۰۰۰ اسب بخار قدرت را به وجود می‌آورند. این معجزه‌ای است که با اصلاح 2JZ اتفاق می‌افتد. پتانسیل بالای موتور ۳۲۰ اسب بخاری و رسیدن به قوای ۱۰ برابری، از دیگر دلایل محبوبیت و برتری 2JZ تویوتا محسوب می‌شود.

جایگاه آیکونیک و نمادین

پیشرانه 2JZ مسئول تأمین انرژی برخی از آیکونیک‌ترین و نمادین‌ترین مدل‌های اسپرت و کلاسیک دهه ۱۹۹۰ میلادی است. تویوتا سوپرا Mk4 به‌عنوان مشهورترین خودرو و نمونه‌های کمتر شناخته‌شده، ولی محبوبی همچون تویوتا سورر و کراون و همچنین چند مدل لکسوس، از پیشرانه 2JZ استفاده می‌کنند. وجود 2JZ در زیر کاپوت این ماشین‌ها به نوبه خود باعث شده این پیشرانه به جایگاه آیکونیک و افسانه‌ای دست یابد و به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین و به بیان واقعی کلمه، جذاب‌ترین موتورهای دوران شناخته شود.

دسترسی گسترده به لوازم‌یدکی

پس از اثبات قابلیت اطمینان، دوام و قدرت 2JZ نزد مالکان و شرکت‌های تیونینگ، بازار قطعات یدکی در مدت‌زمان کوتاهی به طور چشمگیر گسترش پیدا کرد. دسترسی آسان به قطعات یدکی باعث شد خریداران بیشتری جذب مدل‌های تویوتای مجهز به موتور 2JZ شوند.

علاقه رانندگان

قدرت فراوان، تنها مشخصه‌ای نیست که علاقه‌مندان رانندگی از یک موتور ایده‌آل انتظار دارند. تجربه رانندگی لذت‌بخش مستلزم دور موتور بالا و آزادانه، سیلندرهای متوازن و انتقال نرم قوای محرکه از طریق گیربکس به چرخ‌ها است. این خصوصیات به بهترین نحو ممکن در 2JZ یافت می‌شوند. این موتور چه در نوع تنفس طبیعی و چه مجهز با توربوشارژرها، صدای گوش‌نوازی را از لوله‌اگزوز خارج می‌کند و راننده و تماشاگران را به هیجان وا‌می‌دارد. پیشرانه‌های ۶ سیلندری همچون 2JZ شاید قیمت پایینی نداشته باشند، اما دارای هویت هستند و این موضوع، بخش عمده‌ای از جذابیت و محبوبیت آن‌ها به شمار می‌آید.

جمع‌بندی

پیشرانه 2JZ تویوتا به‌عنوان جانشینی برای خانواده M به بازار معرفی شد. این موتور قوای محرکه مدلی افسانه‌ای همچون تویوتا سوپرا را تأمین می‌کند. دلایل متعددی باعث محبوبیت و برتری 2JZ شده است که از جمله آن‌ها می‌توان به دوام بالا و قابلیت استخراج قدرت دیوانه‌کننده اشاره کرد. این موتور ژاپنی در نسخه توربوشارژ حدود ۳۲۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کند، اما تیونرها توانسته‌اند با اعمال و پیاده‌سازی اصلاحات، قدرت این موتور را در محصولی همچون تویوتا کمری به ۳۰۰۰ اسب بخار برسانند که رقمی شگفت‌انگیز برای یک پیشرانه ۶ سیلندر به‌حساب می‌آید.