مقدمه
کلاچ یکی از سه پدال اصلی در خودروهای مجهز به گیربکس دستی است که رابط میان موتور و گیربکس به‌حساب می‌آید. به بیان بهتر، کلاچ ارتباط میان موتور و گیربکس را قطع و وصل می‌کند و امکان تعویض دنده را فراهم می‌آورد. کلاچ شامل چند جزء می‌شود که یکی از آن‌ها ازیک‌طرف به پدال و از طرف دیگر به اهرمی در گیربکس متصل است. به این قطعه، سیم کلاچ می‌گوییم. زمانی که راننده پای خود را روی پدال کلاچ فشار می‌دهد، سیم کلاچ کشیده شده و به دنبال آن، اهرم گیربکس نیز کشیده می‌شود تا با خلاص‌شدن دنده، راننده بتواند عملیات تعویض دنده را انجام دهد. سیم کلاچ ممکن است شل یا سفت، و یا در بدترین حالت ممکن پاره شود. در هر سه حالت، ارتباط میان موتور و گیربکس دچار اختلال شده و تعویض دنده به‌درستی انجام نمی‌شود. در این مقاله شما را با دلایل و علائم پارگی و بریدن سیم کلاچ ماشین آشنا می‌کنیم.
علائم بریدن سیم کلاچ خودرو چیست؟
پارگی سیم کلاچ تأثیر مستقیم در عملکرد پدال و تعویض دنده دارد. راننده به‌خوبی می‌تواند علائم بریدن سیم کلاچ را احساس کند. علائم بریدن سیم کلاچ خودرو را در ادامه معرفی می‌کنیم.
– خالی‌کردن کلاچ
یکی از واضح‌ترین نشانه‌های بریدگی سیم کلاچ، خالی‌کردن و ازکارافتادن پدال مربوطه است. وقتی راننده پای خود را روی پدال فشار می‌دهد، هیچ اتفاقی نمی‌افتد.
– سرخوردن کلاچ
سرخوردن کلاچ نیز یکی از علائم پارگی سیم کلاچ است. اگر در هنگام عبور از مسیرهای سخت همچون سربالایی احساس کردید که علی‌رغم افزایش دور موتور، سرعت خودرو بیشتر نمی‌شود، می‌بایست به پارگی سیم کلاچ شک کنید.
– شل‌شدن کلاچ
به دلیل اهمیت بالای کلاچ و عملکرد آن، پدال کلاچ تا حدودی سفت طراحی می‌شود تا تحت‌تأثیر فشارهای اشتباهی و کوچک‌پا قرار نگیرد. این سفتی با افزایش عمر کلاچ و دیسک و صفحه ماشین، بیشتر می‌شود. با درنظرگرفتن این موضوع، اگر حین رانندگی احساس کردید پدال کلاچ نسبت به گذشته نرم‌تر شده است، امکان شل‌شدن یا پارگی آن وجود دارد. حتماً خودرو را در محلی امن متوقف کرده و شرایط را بررسی کنید.
– اختلال در تعویض دنده
هرگونه مشکل در کلاچ و اجزای آن باعث اختلال در تعویض دنده می‌شود. چالش در تعویض دنده یکی دیگر از علائم بریدگی سیم کلاچ به‌حساب می‌آید.
– کاهش انعطاف‌پذیری پدال
هر زمان که می‌خواهید دنده را عوض کنید، پای خود را روی پدال کلاچ فشار می‌دهید و سپس آن را رها می‌کنید. در این حالت پدال کلاچ به حالت اولیه بازمی‌گردد. ولی اگر مشکلی برای سیم کلاچ به وجود آمده باشد، پس از فشردن پدال متوجه خواهید شد که این قطعه تمایلی به بالا آمدن و برگشت به حالت اولیه ندارد. در این حالت نیز می‌بایست به پاره بودن سیم کلاچ مشکوک شوید.
دلایل پارگی سیم کلاچ چیست؟
سیم کلاچ همانند باقی اجزای ماشین، باگذشت زمان فرسوده شده و در نهایت پاره می‌شود. تمام اجزای خودرو عمر محدودی دارند و با انجام سرویس‌های دوره‌ای می‌توان دوام و صحت عملکرد آن‌ها را بررسی و در صورت نیاز، قطعات ازکارافتاده را تعویض کرد تا مبادا قطعه خراب، مشکل بزرگ‌تری برای ماشین به وجود آورد. اما برخی عوامل و رفتارها سرعت خرابی قطعات ماشین را افزایش می‌دهند. در مورد سیم کلاچ باید گفت که عوامل و دلایل زیر باعث بریدگی آن می‌شوند.
– استفاده مکرر از کلاچ
استفاده مکرر از کلاچ باعث استهلاک بالا و در نتیجه بریدن زودهنگام سیم کلاچ می‌شود. برخی رانندگان عادت به تعویض بیجای دنده دارند و دائماً در حال فشار و رهاسازی پدال کلاچ هستند. سیستم کلاچ دائماً تحت‌فشار است و زودتر از موعد اجزای آن فرسوده شده و از کار می‌افتند. یکی دیگر از عادات ناروای برخی رانندگان تازه‌کار، فشردن و نگه‌داشتن طولانی‌مدت پا روی پدال کلاچ است که نتیجه‌ای به‌جز خرابی زودرس به همراه نخواهد داشت.
– بی‌کیفیت بودن سیم کلاچ
هرچه کیفیت سیم کلاچ پایین‌تر باشد، ماندگاری آن نیز کمتر است؛ بنابراین توصیه می‌شود برای خرید سیم کلاچ حتماً به سراغ برندهای مرغوب و شناخته‌شده رفته و از خرید هرگونه قطعه ارزان‌قیمت برای ماشین، حتی قطعه کوچکی مثل سیم کلاچ جدا خودداری کنید.
– تغییر شکل سیم کلاچ
به دلایل مختلف مثل نصب نامناسب، تصادف و ورود ضربات خارجی، سیم کلاچ شکل اصلی خود را ازدست‌داده و دفرمه می‌شود. دفرمه شدن سیم کلاچ باعث تغییر در طول آن و در نهایت پارگی می‌شود.
– نقص در صفحه کلاچ
کلاچ، مجموعه‌ای از اجزای مختلف است که با همکاری یکدیگر، ارتباط میان موتور و گیربکس را کنترل کرده و اجازه تعویض دنده را به راننده می‌دهند. وجود نقص در هر یک از این اجزا روی کارکرد اجزای دیگر نیز تأثیر می‌گذارد. صفحه کلاچ یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم است که در صورت داشتن کوچک‌ترین مشکلی می‌تواند باعث پارگی سیم کلاچ شود.
در هنگام بریدن سیم کلاچ چه‌کار کنیم؟
اگر در طول رانندگی متوجه علائم پارگی سیم کلاچ شدید، باید فوراً در محلی امن پارک کرده و با کمک امدادخودرو، وسیله نقلیه را به نزدیک‌ترین تعمیرگاه معتبر انتقال دهید تا سیم کلاچ ماشین تعویض شود. ولی اگر به هر دلیلی موفق به تماس با امدادخودرو نشدید، با پیروی از مراحل زیر می‌توانید ماشین را به شیوه امن و نزدیک‌ترین تعمیرگاه برسانید.
۱- ابتدا خودرو را به سمت محل مناسبی برای توقف هدایت کرده و پس از پارک امن، موتور را خاموش کنید.
۲- بعد اهرم تعویض دنده را روی شماره ۱ بگذارید، پای خود را روی پدال گاز گذاشته و کمی آن را به سمت پایین فشار دهید.
۳- حال استارت بزنید و مراقب جهش ناگهانی ماشین به سمت جلو باشید.
۴- سپس با دنده ۱ شروع به حرکت کرده و به‌تدریج فشار روی پدال گاز را افزایش دهید. به‌تدریج دنده را سبک کرده و مسیر مستقیم به سمت تعمیرگاه را در پیش بگیرید. واضح است که در این شرایط نمی‌توانید از پدال کلاچ برای سبک کردن دنده استفاده کنید. حواستان باشد برای تعویض دنده حتماً پای خود را از روی پدال گاز بردارید. این عملیات با شنیدن صدای ناهنجار همراه است. مضطرب نشوید و به مسیر ادامه دهید.
۵- اگر مجبور به ترمزگیری و توقف خودرو شدید، مراحل فوق را از اول انجام دهید.
دیدگاهتان را بنویسید