مقدمه
خودرو مجموعه‌ای از قطعات ریزودرشت است که تک‌تک آن‌ها در عملکرد صحیح مجموعه نقش دارند. یکی از این قطعات کوچک ولی بسیار مهم، بلبرینگ چرخ است که چرخ را به محور متصل کرده و امکان چرخش چرخ‌ها را فراهم می‌آورد. این قطعه عمری طولانی دارد، ولی باگذشت زمان به‌تدریج دچار آسیب می‌شود. در این صورت هر چه سریع‌تر می‌بایست نسبت به تعویض بلبرینگ چرخ اقدام کرد، چون ایمنی رانندگی به آن بستگی دارد. در ادامه بیشتر با این قطعه مهم آشنا می‌شویم.
بلبرینگ چرخ خودرو چیست؟
بلبرینگ چرخ خودرو به قطعاتی از مجموعه چرخ گفته می‌شود که امکان تحمل وزن و حرکت نرم و یکنواخت را برای چرخ فراهم می‌آورد. از بلبرینگ چرخ برای اتصال چرخ به محور و انجام دو وظیفه اصلی استفاده می‌شود. بلبرینگ به چرخ اجازه می‌دهد به‌صورت نرم و یکنواخت بچرخد و وزن ماشین را تحمل کند. بدون وجود بلبرینگ‌ها، ماشین در هر لحظه ممکن است از حرکت بایستد.
بلبرینگ‌ها معمولاً از فولاد یا سرامیک ساخته شده‌اند، چراکه این دو ماده از دوام و مقاومت بسیار بالایی برخوردار هستند. بلبرینگ‌ها از توپ‌های کوچکی تشکیل شده که باظرافت تمام در توپی چرخ قرار گرفته‌اند و دو سطح متحرک را از یکدیگر جدا می‌کنند. طراحی بلبرینگ‌ها، آن‌ها را در برابر حرارت و فشار بالا مقاوم ساخته است. آن‌ها جزو سخت‌جان‌ترین قطعات خودرو هستند و ماندگاری بالایی دارند. هرچند گذر زمان در نهایت هر چیزی را نابود می‌کند و خودرو و قطعات مختلف آن از جمله بلبرینگ چرخ قربانی زمان می‌شوند.
در صورت خرابی و ازکارافتادگی بلبرینگ‌ها حتماً می‌بایست نسبت به تعویض آن‌ها اقدام کنید، در غیر این صورت احتمال بروز مشکلات حادثه‌سازی همچون قفل‌شدن چرخ‌ها وجود دارد. یکی از مهم‌ترین علائم خرابی بلبرینگ چرخ، شنیدن صدایی همچون آسیاب یا سایش دو فلز روی‌هم از سوی چرخ‌ها است.
بلبرینگ چرخ خودرو چه‌کار می‌کند؟
بلبرینگ چرخ خودرو برای اتصال چرخ به محور مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطعه به چرخ خودرو اجازه می‌دهد که به طور آزادانه و بدون سایش و اصطکاک خاصی بچرخد. بلبرینگ‌ها برای اجرای دو وظیفه اصلی طراحی شده‌اند؛ پشتیبانی از وزن ماشین و چرخش آزادانه چرخ با حداقل اصطکاک ممکن.
زمانی که خودرو در حال حرکت است، توپ‌های درون حلقه فلزی به چرخ اجازه چرخیدن می‌دهند. مجموعه بیرینگ به‌وسیله گریس یا روغن روان‌کاری می‌شود تا علاوه بر کاهش اصطکاک و سایش، حرکت نرم و روان چرخ بهبود پیدا کند. بیرینگ‌ها جزو قطعات بسیار مهم و ضروری در تمام خودروها هستند و بدون وجود آن‌ها، حرکت ماشین دچار اختلال می‌شود.
دوام بلبرینگ‌ها چقدر است؟
بلبرینگ چرخ خودرو معمولاً بین ۸۵ الی ۱۰۰ هزار مایل، معادل با ۱۳۶ الی ۱۶۰ هزار کیلومتر عمر می‌کند. بااین‌حال، طول عمر این قطعه وابسته به نوع بیرینگ، کیفیت ساخت آن و شرایط رانندگی است.
بلبرینگ‌های که تحت شرایط دشوار و نامساعدی همچون بار سنگین، جاده‌های ناهموار و سرعت همیشه بالای رانندگی هستند، طول عمر کوتاهی دارند. البته فاکتورهای دیگری نیز روی دوان بلبرینگ‌ها تأثیر می‌گذارند که از جمله آن‌ها می‌توان به روان‌کاری نامناسب، نصب و پیکربندی نادرست و وجود گردوخاک و آلودگی در مجموعه بیرینگ‌ها اشاره کرد.
بلبرینگ‌های چرخ خودرو چطور آسیب می‌بینند؟
دلایل اصلی آسیب به بلبرینگ چرخ خودرو شامل آسیب مستقیم و کاری، سنگین کردن خودرو، پیکربندی نادرست، شرایط رانندگی و استفاده از بلبرینگ‌های بی‌کیفیت و نامرغوب می‌شود.
– ضربه شدید
ضربه مستقیم و شدید، یکی از رایج‌ترین دلایل خرابی بلبرینگ‌ها به‌حساب می‌آید. عبور چرخ از روی چاله‌ها و دست‌اندازها و برخورد با جدول کنار خیابان‌ها، عوامل اصلی آسیب به بلبرینگ‌های چرخ هستند. این عوامل باعث افزایش سایش و کاهش طول عمر بیرینگ‌ها می‌شوند.
– سنگین کردن خودرو
قراردادن بارهای اضافی در خودرو، به‌طوری‌که وزن بار از ظرفیت حمل بیشتر شود، بلبرینگ‌های چرخ را خراب می‌کند. وزن بیش از حدی که روی چرخ‌ها وارد شده، بلبرینگ‌ها را دفرمه کرده و باعث کج‌ومعوج شدن حلقه بیرینگ می‌شود.
– پیکربندی نامناسب
پیکربندی نامناسب مجموعه چرخ، یکی از رایج‌ترین دلایل خرابی زودهنگام بلبرینگ‌ها به‌حساب می‌آید. این موضوع به طور خاص زمانی اتفاق می‌افتد که از قطعات قدیمی مثل تسمه، پین، عایق‌ها و… استفاده می‌شود. بهتر است پس از تعمیر یا تعویض بلبرینگ‌ها، لوازم جانبی نیز تعویض شوند تا طول عمر بلبرینگ‌ها افزایش یابد.
– استفاده از بلبرینگ‌های بی‌کیفیت
هرچه کیفیت بلبرینگ‌ها کمتر باشد، زودتر از حد معمول کارایی خود را ازدست‌داده و خراب می‌شوند. بیرینگ‌ها تحت‌فشار دائمی هستند و باید طبق بالاترین استانداردهای تولیدی ساخته شوند تا به‌درستی کارکرده و تحمل‌پذیری بالایی در مقابل فشار دائمی داشته باشند.
– آلودگی
شرایط رانندگی نامساعد باعث ایجاد آلودگی در بیرینگ‌ها و لطمه به آن‌ها می‌شود. اگر گردوخاک، کثافات یا رطوبت به هر نحوی از عایق‌ها عبور کرده و وارد ساختار بلبرینگ‌ها شود، آن‌ها را خراب می‌کند.
– ایجاد تغییر خاص روی چرخ‌ها
برخی تغییرات و اصلاحات انجام‌شده روی چرخ‌ها، بار تحمیلی روی بلبرینگ‌ها را افزایش داده و تأثیر منفی در طول عمر آن‌ها دارند. تطبیق چرخ با رینگ‌های پهن‌تر، افزودن ضربه‌گیرهای سفت‌تر و کاربرد لاستیک با دیواره آج کوتاه از جمله اقداماتی هستند که در نهایت به بلبرینگ‌های چرخ آسیب وارد می‌کنند.
چطور متوجه خرابی بلبرینگ چرخ شویم؟
معمولاً تولیدکنندگان محدوده طول عمر بلبرینگ‌های چرخ را مشخص می‌کنند. پس از گذشت این محدوده، بلبرینگ‌ها باید تعویض شوند. بااین‌حال، بسیاری از رانندگان توجهی به بازه پیشنهادی تولیدکنندگان ندارند و تنها در صورتی به فکر تعویض بلبرینگ‌ها می‌افتند که یک جای کار بلنگد.
اگر شما هم جزو افرادی هستید که تمایلی به تعویض بلبرینگ‌ها در بازه پیشنهادی سازندگان ندارید، بهتر است با نشانه خرابی این قطعات آشنا شوید.
– لرزش غربیلک فرمان
اولین نشانه خرابی بلبرینگ چرخ، احساس لرزش در غربیلک فرمان است. در صورت معیوب‌بودن بلبرینگ، با افزایش یا کاهش سرعت به‌وضوح متوجه تغییر سطح لرزش در فرمان خواهید شد.
– شل‌شدن غربیلک فرمان
حرکت شل و آزاد غربیلک فرمان خبر از خرابی بلبرینگ چرخ می‌دهد. این موضوع باعث می‌شود خودرو تمایلی به تبعیت از چرخش فرمان به سمت راست یا چپ نداشته باشد.
– ایجاد سروصدا
یکی دیگر از علائم خرابی بلبرینگ‌ها، شنیدن صدای عجیب از سوی چرخ‌ها است؛ گویی دو سطح فلزی خشک به هم ساییده می‌شوند. با گاز دادن یا چرخاندن خودرو، این صدا نیز تغییر پیدا می‌کند.
– ضعف در عملکرد ABS
سیستم ABS با مجموعه بیرینگ‌های چرخ در ارتباط است. زمانی که بیرینگ‌ها دچار آسیب شوند، سیستم ABS نیز عملکرد مؤثر خود را از دست می‌دهد.
آیا می‌توان با بلبرینگ‌های چرخ خراب رانندگی کرد؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا، بهتر است ماشین را در محلی امن متوقف کرده و با امدادخودرو تماس بگیرید. بلبرینگ‌های چرخ خودرو قطعات بسیار مهمی هستند که چرخ را به محور متصل می‌کنند و امکان چرخش چرخ‌ها را فراهم می‌آورند. رانندگی بدون اتصال چرخ‌ها به محور یا چرخیدن چرخ‌ها، فاجعه‌آمیز و غیرقابل‌تصور است و بدون شک هزینه گزافی روی دوش راننده تحمیل خواهد کرد.
چطور بلبرینگ چرخ خراب را تعمیر کنیم؟
بلبرینگ‌های خراب می‌بایست تعویض شوند، آن‌هم توسط تعمیرکار ماهر. تعویض بلبرینگ به ابزار و دانش تخصصی احتیاج دارد. بلبرینگ‌ها می‌بایست به شیوه صحیح تعویض و نصب شوند تا اختلالی در عملکرد ماشین به وجود نیاید و ایمنی حفظ شود.
قیمت بلبرینگ چرخ خودرو چقدر است؟
بسته به تولیدکننده، بلبرینگ‌ها در رنج قیمت متفاوت در بازار یافت می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، در حال حاضر (دی‌ماه ۱۴۰۳) بلبرینگ چرخ جلو پراید از برند جی‌تی باقیمت تقریباً ۳۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. بلبرینگ چرخ جلو ۴۰۵ از برند هرینگتون، ۵۴۰ هزار تومان است. بلبرینگ چرخ جلو برای پژو ۲۰۶ در محدوده قیمت ۴۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان قرار دارد. بهتر است پیش از خرید بلبرینگ، نسبت به برندهای مختلف و کیفیت محصولات آن‌ها تحقیق کنید.
دیدگاهتان را بنویسید