مقدمه
امروزه به دلایل مختلف از جمله افزایش قیمت دلار و همچنین تحریم‌های بین‌المللی که مانع واردات قطعات شده، هزینه‌های نگهداری و تعمیر خودرو به‌شدت بالا رفته است؛ بنابراین بهترین راه برای کاهش این هزینه‌ها، کمک به افزایش طول عمر مفید و بهره‌گیری از راه‌های کاهش استهلاک ماشین است. در این مقاله شما یاد می‌گیرید که چگونه استهلاک ماشین را کاهش دهید.
استهلاک خودرو چیست؟
استهلاک و هلاک‌شدن معنی مشابهی دارند. استهلاک یعنی آسیب اجتناب‌ناپذیر و طبیعی که باگذشت زمان به یک جسم وارد شده و باعث افت کیفیت آن می‌شود. استهلاک با طول عمر مفید هر جسم و کالایی از جمله خودرو رابطه عکس دارد. هر چه استهلاک پایین‌تر باشد عمر مفید خودرو بالاتر می‌رود. قطعات خودرو نیز از جمله وسایلی هستند که باگذشت زمان دچار استهلاک شده و فرسوده می‌شوند. در صورت عدم نگهداری صحیح از این قطعات، طول عمر مفید آن‌ها پایین آمده و استهلاک آن‌ها به‌شدت افزایش می‌یابد. خوشبختانه روش‌های مختلفی برای افزایش ماندگاری خودرو و قطعات آن و مقابله با استهلاک وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
چه راه‌هایی برای کاهش استهلاک وجود دارد؟
اولین و به‌نوعی مهم‌ترین راه کاهش استهلاک خودرو، انجام سرویس دوره‌ای و به‌موقع است که شامل تعویض فیلترها، تنظیم باد، تعویض روغن، تعویض لاستیک‌ها، تعویض لنت و بررسی مایع رادیاتور می‌شود. عدم سرویس به‌موقع هرکدام از قطعات مهم نتیجه‌ای به جز استهلاک زودرس و ورود آسیب‌های شدید به خودرو به همراه نخواهد داشت.
بررسی تایرهای خودرو
یکی از مهم‌ترین قطعات در خودرو لاستیک‌های آن است که با مراقبت از آن‌ها می‌توانید از به‌وجودآمدن یک هزینه زیاد جلوگیری کنید. باتوجه‌به شرایط اقتصادی و بالابودن قیمت لاستیک به‌صرفه نیست که هر چند وقت یک‌بار لاستیک‌ها را تعویض کرد؛ بنابراین به‌کارگیری روش‌هایی از قبیل جابه‌جایی تایرها، بالانس کردن لاستیک و تنظیم باد می‌تواند به مراقبت از لاستیک‌ها و بالابردن طول عمر ماشین کمک کند.
توصیه می‌شود بعد از طی مسافتی حدود ۱۰ هزار کیلومتر باید تایرهای جلو و عقب خودرو را جابه‌جا کنید تا هم ایمنی خودرو بالا برود و هم استهلاک ماشین کاهش یابد.
گذشته از این‌ها، لرزش در بدنه و فرمان خودرو هنگام شتاب گرفتن ماشین، نشان‌دهنده این است که تایرهای اتومبیل بالانس نیستند. بالانس بودن لاستیک‌ها در کیفیت رانندگی تأثیر بسیاری می‌گذارد و در مقابل، عدم بالانس بودن آن‌ها به قسمت‌های مختلف مثل تعلیق، فنربندی وزیربندیی اتومبیل آسیب می‌رساند. نا بالانس بودن تایرهای جلوی اتومبیل در سرعت ۸۰ تا ۱۰۰ کیلومتر باعث لرزش فرمان می‌شود و برای تایرهای عقب این اتفاق در سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت خود را نشان می‌دهد. در هر لرزش، سایشی وجود دارد که موجب استهلاک زودهنگام بخش‌های دخیل می‌شود.
یکی دیگر از راه‌های مراقبت از لاستیک و کاهش استهلاک خودرو، تنظیم باد تایرها است. عدم تنظیم باد لاستیک‌ها بر سایر قسمت‌های خودرو از جمله هندلینگ، فنربندی، جلوبندی، هدایت‌پذیری فرمان و همین‌طور نحوه مصرف سوخت اثر می‌گذارد. تنظیم نبودن باد تایرها در درازمدت ۱۵ درصد از عمر آن‌ها را می‌کاهد و مصرف سوخت را تا ۱۰ درصد افزایش می‌دهد. خوشبختانه اکثر خودروهای امروزی با سیستم پایش باد لاستیک‌ها یا همان TPMS روانه بازار می‌شوند که راننده را از تنظیم نبودن باد تایرها آگاه می‌سازد.
عمد استفاده نادرست از برق خودرو
فشارآوردن بیش از حد به سیستم برق‌رسانی خودرو باعث خراب‌شدن دینام و باتری خودرو می‌شود و همین موضوع، استهلاک زودهنگام سیستم سیم‌کشی را به دنبال خواهد داشت. یکی از عواملی که به‌شدت روی سیستم برق‌کشی خودرو اثر مخرب می‌گذارد، استفاده از سیستم‌های صوتی بزرگ با بلندگوهای متعدد است. این کار فشار زیادی به سیستم برق‌رسانی اتومبیل وارد می‌کند. اگر جزو آن دسته افراد هستید که از وجود سیستم صوتی بزرگ و قدرتمند در خودرو لذت می‌برید، بهتر است برای ماندگاری باتری اصلی خودرو، از یک باتری دوم مخصوص برای سیستم صوتی استفاده کنید تا در هنگام استفاده از آن، لطمه‌ای به باتری اصلی ماشین وارد نشود. کوچک‌ترین ضعف در باتری خودرو موجب ازکارافتادن بخش‌های مختلف از جمله چراغ‌ها و موتور می‌شود.
تعویض به‌موقع روانکارها
عدم توجه به تعویض روغن‌های خودرو می‌تواند آسیب‌های زیادی به اتومبیل وارد کند. طول عمر قطعات فلزی به روانکاری مناسب با محصولات روغنی باکیفیت بستگی دارد. لابد این جمله معروف را شنیده‌اید که ماشین با آب و روغن زنده است. تعویض به‌موقع روانکارها، از سایش و نقص در قطعات خودرو جلوگیری می‌کند. در بحث روانکاری مواردی همچون روغن‌ترمز، فیلتر روغن، فیلتر هوا، روغن جعبه‌فرمان، روغن گیربکس، فیلتر اتاق، شیشه‌شور و گریس‌خورها مطرح می‌شوند که نیاز به تعویض به‌موقع دارند. اهمال در تعویض روغن‌های ماشین ممکن است هزینه گزافی روی دوش شما قرار دهد.
بازرسی و تعویض تسمه تایم
یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین قطعات خودرو تسمه تایم است. در تعویض و نگهداری این قطعه باید دقت زیادی به خرج داد، زیرا تسمه تایم بسیار حساس است و مانند سایر قطعات به‌راحتی تعویض نمی‌شود و البته که در صورت خراب‌شدن، هزینه بالایی روی دوش شما خواهد گذاشت. همچنین تعویض‌نکردن به‌موقع تسمه تایم و پاره شدن آن به سبب ترک و پوسیدگی عواقب ناخوشایند متعددی در پی دارد و حتی ممکن است به موتور خودرو نیز صدمه وارد کند. باید توجه داشت که بدون تسمه تایم خودرو روشن نمی‌شود. بد نیست بدانید تسمه تایمی که کارخانه بر روی خودرو نصب‌کرده بعد از پیمودن مسافتی حدود ۶۰ هزار کیلومتر، و تسمه تایمی که در تعمیرگاه تعویض می‌شود پس از رسیدن به کارکرد ۵۰ هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارد.
فعال نگه‌داشتن خودرو
پارک طولانی‌مدت خودرو باعث آسیب‌دیدن آن می‌شود. بعضی قطعات خودرو مانند باتری و اگزوز در صورت عدم استفاده اثربخشی خود را ازدست‌داده و خراب می‌شوند؛ بنابراین اگر برای مدت طولانی قصد استفاده از وسیله نقلیه خود را ندارید، حتماً هر دو سه روز یک‌بار و به مدت ۱۵ دقیقه آن را روشن کرده و مسافتی هرچند کوتاه را طی کنید، تا ضمن به کار افتادن باتری و جلوگیری از پوسیدگی اگزوز، قطعات نیز روغن‌کاری شوند.
رگلاژ کردن کلاچ ماشین
در طول رانندگی طولانی‌مدت در خیابان‌های شلوغ و پرترافیک و همچنین سربالایی‌ها، استفاده زیاد از کلاچ امری طبیعی و معمول به‌حساب می‌آید. کلاچ با پایین‌رفتن در حد مناسب، اتصال بین موتور و گیربکس را قطع می‌کند. با برداشتن پا، کلاچ دوباره به حالت اولیه برمی‌گردد و موتور و گیربکس به هم وصل می‌شوند. اگر کلاچ تنظیم نباشد، شما در نیم کلاچ گرفتن دچار مشکل می‌شوید. برای تنظیم کلاچ نیازی نیست حتماً به تعمیرگاه بروید، اگر با مکان و نحوه صحیح قرارگرفتن سیم کلاچ آشنایی دارید، در مدت کمتر از یک دقیقه می‌توانید عملیات رگلاژ کلاچ را انجام دهید. البته در صورت بی‌اطلاعی از سیستم کلاچ و سیم کلاچ، بهتر است انجام این کار را به تعمیرکار معتمد بسپارید. اگر رگلاژ به‌موقع انجام نشود، هزینه‌های سنگین‌تری نسبت به تعویض آن روی دست شما خواهد گذاشت.
استفاده از کولر در زمستان
کارشناسان اتومبیل معتقدند ماهی یک‌بار به مدت چند دقیقه کولر اتومبیل را روشن کنید. علت انجام این کار، ترکیب‌شدن گاز و روغن مخصوص کولر است که اگر در ترکیب با یکدیگر نباشند، احتمال فساد روغن مخصوص کولر افزایش می‌یابد. همچنین روشن‌کردن کولر مانع ته‌نشین شدن گاز کولر می‌شود و افت گاز اتفاق نمی‌افتد. با رعایت این نکات، سلامت کولر حفظ شده و برای تابستان بعدی به‌درستی کار می کند. در واقع شما با این کار ساده می‌توانید از افت میزان و کیفیت گاز خودروی خود جلوگیری کنید.
رسیدگی به لنت و دیسک صفحه
نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که مداوم و پی‌درپی و بدون دلیل کلاچ نگیرید. همچنین در صورت امکان، بدون ترمز و با استفاده از دنده‌معکوس سرعت را کم کنید تا لنت اتومبیل شما آسیب نبیند. در ضمن، اگر همیشه با سرعت مناسب و مطمئن حرکت کنید، دیگر نیازی به گرفتن ترمزهای مکرر ندارید. با این کار لنت اتومبیل شما دیرتر خراب می‌شود و مدت‌زمان بیشتری می‌توانید از آن استفاده کنید. همان‌طور که ترمز کمتر باعث سالم ماندن لنت می‌شود، کلاچ کمتر هم به حفظ دیسک و صفحه کلاچ شما کمک می‌کند. به‌خاطر داشته باشید که نگه‌داشتن کلاچ بیشتر از ۵ ثانیه ممنوع است، چون تداوم در گرفتن این قطعه حساس و مهم، منجر به ایجاد استهلاک می‌شود.
شستشوی منظم خودرو
شستن و تمیز نگه‌داشتن خودرو یکی از ساده‌ترین راه‌های کاهش استهلاک خودرو است. شستن و تمیزکردن منظم خودرو مانع از پوسیدگی بدنه آن می‌شود. خودرویی که شما از کارخانه تحویل می‌گیرید سطحی صاف و صیقلی دارد و با نشستن گردوخاک به روی آن کدر و بدرنگ می‌شود. این آلودگی‌ها هرچند به چشم نیاید، ولی نقش بسزایی در پوسیدگی بدنه و قطعات خودرو ایفا می‌کنند؛ بنابراین با شستشوی مرتب به‌وسیله مواد شوینده مجاز و ایمن، پوسیدگی و استهلاک را از وسیله نقلیه خود دور کنید.
استفاده از سوخت مرغوب و باکیفیت
یکی دیگر از توصیه‌های مهم برای افزایش طول عمر خودرو استفاده از سوخت مناسب و فاقد آلودگی است. صرف‌نظر از مدل و نوع ماشین، توصیه می‌شود همیشه از سوخت مناسب استفاده کنید. در ضمن، به‌هیچ‌وجه ریسک استفاده از سوخت‌های نامطمئن و مشکوک را قبول نکنید. به‌عنوان یک توصیه مهم دیگر، حداقل ماهی یک‌بار از بنزین سوپر استفاده کنید و اجازه دهید اتومبیلتان با عدد اکتان سازگار با پیشرانه، کارایی و عملکرد مؤثر خود را بازیابی کند. باتوجه‌به اینکه تقریباً تمام خودروهای امروزی به پیشرانه‌های حساس و مطابق با استانداردهای آلایندگی یورو ۵ و یورو ۶ مجهز هستند، استفاده مداوم و همیشگی از بنزین سوپر کمک می‌کند طول عمر مفید خودروی شما افزایش یابد.
جمع‌بندی
خودرو یک کالای ارزشمند با ماهیت مصرفی است که حتی در صورت عدم استفاده مکرر، گذشت زمان به طور اجتناب‌ناپذیر موجب استهلاک آن می‌شود. بااین‌حال به‌عنوان مالک خودرو وظیفه دارید با انجام کارهایی که موجب کاهش سرعت استهلاک می‌شوند، از وسیله نقلیه ارزشمند و گران‌قیمت خود مراقبت کنید. رعایت نکات ساده‌ای که در این مقاله ارائه شده باعث افزایش طول عمر مفید خودرو شده و شما را از پرداخت هزینه‌های گزاف برای تعویض یا تعمیر قطعات آن در امان نگه می‌دارد.
دیدگاهتان را بنویسید