مقدمه
شیر برقی گیربکساتوماتیک یکی از مهمترین بخشهای سیستم گیربکساتوماتیک است که در صورت عملکرد صحیح آن، تعویض دنده بدون هیچ مشکلی انجام میشود. این قطعه مهم به دلایل متعدد مثل کثیف بودن روغن گیربکس و تعویض غیراستاندارد دنده عملکرد مؤثر خود را ازدستداده و خراب میشود. این خرابی با علائمی همراه است که در صورت مشاهده آنها میبایست هر چه سریعتر به تعمیرگاه حرفهای مراجعه کرد. در این مقاله شما را با مهمترین علائم خرابی شیر برقی گیربکساتوماتیک آشنا میکنیم، ولی پیش از آن بد نیست نگاهی به عملکرد این قطعه بیندازیم.
وظیفه شیر برقی گیربکساتوماتیک چیست؟
کنترل جریان روغن درون گیربکس، اصلیترین وظیفه شیر برقی بهحساب میآید. همانطور که میدانید، واحد کنترل در جعبهدنده اتوماتیک از سنسورهای مختلف برای جمعآوری اطلاعات و پارامترهای خاص استفاده میکند تا بهوسیله آنها، زمان مناسب برای تعویض دنده را تشخیص دهد. اگر لحظه مناسب برای تعویض دنده فرارسیده باشد، نیروی لازم برای شروع این کار از طریق واحد کنترل برای شیر برقی انتقال پیدا میکند. با اِعمال این نیرو، شیر برقی باز شده و روغن به داخل بدنه جاری شود. بدین ترتیب، تغییر دنده بهدرستی و بدون هیچ مشکلی اتفاق میافتد.
نشانههای خرابی شیر برقی گیربکساتوماتیک
در صورت خرابی شیر برقی، عملکرد تعویض دنده در گیربکساتوماتیک دچار اختلال میشود. به بیان بهتر، هر زمان که احساس کردید پشت فرمان خودرو اتوماتیک خود نشستهاید و مشکلی در تعویض دنده وجود دارد، میتوانید به خرابی شیر برقی مشکوک شوید. البته اگر شیر برقی گیربکساتوماتیک خراب شده باشد، ماشین با استفاده از علائم مختلف به شما خبر میدهد. مهمترین علائم خرابی شیر برقی گیربکساتوماتیک شامل موارد زیر میشوند.
– روشنشدن چراغ چک
روشنشدن چراغ چک نشاندهنده بروز اشکال در یکی از قطعات خودرو است. با استفاده از دستگاه عیبیاب میتوان قطعه معیوب را شناسایی کرد. در صورت روشنشدن چراغ چک و اتصال دستگاه عیبیاب، اگر با کد P0700 مواجه شدید، بدانید که گیربکساتوماتیک دچار مشکل شده است.
– روشنشدن چراغ گیربکس
اکثر خودروهای اتوماتیک دارای چراغ هشدار گیربکس هستند. اگر این چراغ روشن شد، بهتر است قطعات گیربکس از جمله شیر برقی را مورد بررسی قرار دهید. با استفاده از اسکنر OBD2 کد مشکل به وجود آمده در ماژول کنترل گیربکس بهراحتی خوانده میشود.
– گیرکردن دنده
اگر با افزایش دور موتور و سرعت، عملیات تعویض دنده انجام نشود و به بیان بهتر، دنده گیرکرده باشد، یعنی شیر برقی گیربکساتوماتیک خراب شده است. در این حالت میتوانید با استفاده از یک راهکار موقتی ماشین را به تعمیرگاه برسانید. تنها کافی است با اعمال فشار یا نیروی جزئی به شیر برقی شیفت خارجی، دنده آزاد را بهصورت دستی آزاد کنید.
– پرش دنده
پرش دنده یکی از بدیهیترین و مهمترین علائم خرابی شیر برقی در گیربکسهای اتوماتیک است. هر دنده با یک یا چند شیر برقی کار میکند. بروز مشکل در هر یک از این شیر برقیها باعث میشود گیربکس نتواند به آن دنده برود و در نتیجه، به دنده دیگری پرش میکند.
– تأخیر در تعویض دنده
کوچکترین نقصی در شیر برقی موجب اختلال در عملیات تعویض دنده از جمله تأخیر در آن میشود. هر زمان حین افزایش یا کاهش عدد دنده حس کردید که عملکرد تعویض دنده در گیربکس با کندی صورت میگیرد، بهاحتمال زیاد شیر برقی دچار مشکل شده است.
– ورود به حالت اضطراری
حالت اضطراری یک مکانیزم محافظت از موتور است. در این حالت ایسیو خودرو به دلیل بروز اشکال در گیربکس از جمله خرابی شیر برقی، دستور قفلشدن دنده در یک عدد خاص (معمولاً دنده ۳) را صادر میکند. بدین ترتیب راننده میتواند بدون هیچ آسیبی به خودرو و با رعایت سرعت مناسب، ماشین خود را به یک تعمیرگاه برساند.
– گاز خوردن بیدلیل
یکی از دلایل گاز خوردن بیدلیل، نبود روغن کافی در ساختار کلاچ است. ازآنجاکه شیر برقی گیربکساتوماتیک وظیفه باز کردن دریچه کانال و به جریان انداختن روغن در بدنه را دارد، بنابراین گاز خوردن هرز میتواند نشانه خرابی شیر برقی باشد.
– صدای غیرطبیعی
اگر قطعهای از گیربکس مثل شیر برقی خراب شود و نتواند وظیفه خود را بهدرستی انجام دهد، صدایی ناهنجار همچون زوزه در هنگام رانندگی به گوش میرسد. هر چه این صدا بلندتر باشد، یعنی فشار بیشتری به بخشهای مختلف گیربکس وارد میشود. توجه داشته باشید که در حالت طبیعی نیز گیربکس در هنگام تعویض دنده صدای خاصی از خود تولید میکند. اگر مدتی است که پشت فرمان خودرو مینشینید، بهراحتی میتوانید صدای طبیعی گیربکس را از صدای زوزه مانند غیرطبیعی تشخیص دهید.
– عملکرد ناقص گیربکس در هوای سرد
سفتشدن دنده در هوای سرد میتواند نشانه خرابی شیر برقی گیربکساتوماتیک باشد، چرا که دمای پایین به شیر برقی آسیب وارد میکند. در این حالت بهتر است هر چه سریعتر ماشین خود را به یک تعمیرکار ماهر نشان دهید تا ایراد گیربکس را برطرف کند.
چرا شیر برقی گیربکس خراب میشود؟
شیر برقی بهعنوان یکی از مهمترین قطعات گیربکساتوماتیک به سه دلیل عمده کارایی خود را ازدستداده و خراب میشود.
– مشکلات الکتریکی
اِعمال ولتاژ نامناسب به کویل یکی از دلایل خرابی شیر برقی گیربکساتوماتیک است.
– آلودگی روغن گیربکس
روغن گیربکس آلوده باعث اختلال در باز و بستهشدن شیر برقی میشود.
– فرسودگی
همانند هر وسیله و قطعه مکانیکی دیگر، شیر برقی نیز باگذشت زمان فرسوده میشود. هرچند سرویسهای دوره و نگهداری پیشگیرانه میتواند تا حدودی این فرسودگی را به تعویق بیندازد و عمر مفید شیر برقی را افزایش دهد.
جمعبندی
در گیربکسهای معمولی عملیات تعویض دنده با گرفتن کلاچ و انتخاب دنده توسط راننده انجام میشود. ولی در گیربکساتوماتیک نیازی به دخالت راننده نیست. گیربکساتوماتیک دارای قطعات مختلفی است و شیر برقی بهعنوان یک قطعه مهم، وظیفه جاری کردن روغن در بدنه جهت تعویض دنده را بر عهده دارد. هرگونه اختلال در شیر برقی باعث بروز مشکل در تعویض دنده میشود. خرابی شیر برقی با علائم متعددی مثل روشنشدن چراغ چک، گاز خوردن بیدلیل، گیرکردن دنده، تأخیر در تعویض دنده و… همراه است که در صورت مشاهده آنها میبایست هر چه سریعتر، خودرو را به یک تعمیرکار ماهر و باتجربه نشان داد، چراکه رانندگی با گیربکس خراب، ایمنی خودرو و سرنشینان آن را به خطر میاندازد.
دیدگاهتان را بنویسید