معرفی ماشین‌های موتور وسطی که سوپر کار نیستند

مقدمه

اکثر سوپر کارهای شیک با پرفورمنس بالا که نه‌تنها پیست‌های اتومبیل‌رانی، بلکه فکر و رؤیای ما را تحت سلطه خود درآورده‌اند، از نوع موتور وسط هستند. به بیان بهتر، پیشرانه این ماشین‌ها در جایی میان محور جلو و عقب نصب شده است. ولی این طراحی تنها مختص سوپر کارها نیست. در طول سال‌ها، وسایل نقلیه بی‌شماری به تولید رسیده‌اند که از پیکربندی موتور وسط بهره می‌گیرند. از هاچبک گرفته تا مینی‌ون، مدل‌های متنوعی تاکنون ساخته شده‌اند که برای رسیدن به پرفورمنس بیشتر، به پیکربندی موتور وسط روی آورده‌اند. مسلماً همه این مدل‌ها به موفقیت ختم نشده‌اند، ولی نمی‌توان تلاش سازندگان برای عبور از مرزهای طراحی را کتمان کرد. ما در این مقاله به معرفی ماشین‌های موتور وسط می‌پردازیم که اگرچه سوپر کار نیستند، ولی موجب تحول و الهام‌بخشی به صنعت خودروسازی جهان شده‌اند.

رنو Clio V6 (۲۰۰۱- ۲۰۰۵)

رنو کلیو V6 نمونه بارز «دست گذاشتن روی یک خودروی معمولی و تبدیل آن به یک مدل خارق‌العاده» است. این خودرو زمانی خلق شد که مهندسین واحد پرفورمنس رنو اسپرت تصمیم گرفتند صندلی‌های عقب هاچبک موتورجلو دیفرانسیل‌جلو کلیو را برداشته و به‌جای آن، یک پیشرانه تقریباً ۳ لیتری ۶ سیلندر را قرار دهند، به‌نحوی‌که نیروی پیشرانه مستقیماً به چرخ‌های عقب انتقال یابد. کلیو V6 یک موشک زمینی به‌حساب می‌آید که در دوفاز ساخته شده است. مدل‌های فاز اول، حاصل تلاش تیم معروف تام واکینشاو ریسینگ هستند که به سبب فاصله میان محوری کوتاه و قدرت فراوان موتور، هندلینگ دقیقی داشتند. مدل‌های فاز دوم با اعمال اصلاحات و بهبودهای نهایی در دسترس خریداران قرار گرفتند. این خودرو با ۲۵۲ اسب بخار قدرت و ۳۰۰ نیوتن متر گشتاور، می‌توانست شتاب صفر تا صد را در مدت‌زمان کمتر از ثانیه ۶ ثانیه مدیریت کند و حداکثر تا ۲۴۶ کیلومتر بر ساعت سرعت بگیرد. در بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵، تنها ۳۰۰۰ دستگاه کیلو V6 (فاز ۱ و فاز ۲) ساخته شد و این خودروی کمیاب، جزو محبوب‌ترین گزینه‌ها برای کلکسیونرها در نظر گرفته می‌شود.

اتوزم AZ-1 (۱۹۹۲- ۱۹۹۴)

قوانین و ضوابط خودروی کی یا همان کی‌کار (Kei Car) ژاپن منجر به تولید برخی از منحصربه‌فردترین وسایل نقلیه شده است و اتوزم AZ-1 یکی از جذاب‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود. این خودروی اسپرت کوچک موتور وسط در حقیقت محصولی از شرکت مزدا بوده که تحت برند Autozam روانه بازار شد. اتوزم AZ-1 از پیشرانه ۶۵۷ سی‌سی ۳ سیلندر توربوشارژ سوزوکی استفاده می‌کرد که تنها ۶۳ اسب بخار قدرت و ۸۵ نیوتن متر گشتاور داشت. این پیشرانه در کنار درب‌های گالوینگ، AZ-1 را به یک خودروی شبه کارتینگ با ظاهری علمی و تخیلی تبدیل کرده بود که صرف‌نظر از شتاب کُند، سرعت قابل‌ملاحظه‌ای داشت. خودروی اسپرت ژاپنی می‌توانست به‌سرعت ۱۱۸ کیلومتر بر ساعت برسد. متأسفانه رکود اقتصادی در اوایل دهه ۹۰ باعث شد کی‌کار AZ-1 از خط تولید خارج شود. اما این خودرو هنوز هم در بازار دست‌دوم جهان زنده است و حتی برخی افراد با نصب کیت بدنه منحصربه‌فرد، شتاب‌گیری صفر تا صد ماشین را به ۱۰ ثانیه رسانده‌اند.

لوتوس Emira (۲۰۲۲ تا کنون)

امیرا، آخرین خودروی اسپرت لوتوس مجهز به پیشرانه احتراقی به شمار می‌آید. لوتوس نهایت تلاش خود را کرده تا آخرین محصول تمام بنزینی خود را با بهترین مشخصات ممکن عرضه کند و به‌راستی که به این هدف دست‌یافته است. امیرا، موتور ۳.۵ لیتری ۶ سیلندر تویوتا را در سینه دارد که به‌وسیله سوپر شارژ تقویت می‌شود. این موتور با گیربکس ۶سرعته دستی جفت شده و ۴۰۰ اسب بخار قدرت و ۴۲۰ نیوتن متر گشتاور آزاد می‌کند و بدین ترتیب به امیرا اجازه می‌دهد تا در مدت‌زمان کمتر از ۴.۲ ثانیه از حالت سکون به سرعت صد کیلومتر بر ساعت برسد. لوتوس امیرا همچنین با موتور ۲ لیتری ۴ سیلندر توربوشارژ مرسدس  و گیربکس DCT آام‌گ نیز در دسترس مشتریان قرار دارد. این ماشین حتی از شتاب بهتری برخوردار است، ولی به یک دلیل موجه از توصیف آن صرف‌نظر می‌کنیم؛ لوتوس و آام‌گ همانند آب و روغن هستند!

تویوتا Previa (۱۹۹۰ تا ۱۹۹۹)

بدون شک یکی از بهترین ماشین‌های موتور وسطی که در دسته سوپرکارها قرار نمی‌گیرد، مینی‌ون افسانه‌ای پرویا است. دومین خودرو موتور وسط برتر تویوتا در تمام ادوار، یک وسیله نقلیه چندمنظوره با ظاهری غیرتهاجمی و منحصربه‌فرد محسوب می‌شود، از این لحاظ که باگذشت زمان، چهره‌ای قدیمی و درعین‌حال آینده‌نگرانه را از خود به نمایش می‌گذارد. این ماشین به‌هیچ‌وجه باهدف قدرت‌نمایی ساخته نشده، بااین‌حال پیشرانه ۲.۴ لیتری سوپرشارژ تعبیه‌شده در بین دو محور آن، ۱۶۱ اسب بخار قدرت و ۲۷۳ نیوتن متر داشت و حداکثر سرعت ۱۷۰ کیلومتر بر ساعت را برای مینی‌ون ژاپنی رقم میزند. جالب اینکه پرویا هنوز هم در خیابان‌ها دیده می‌شود و قیمت آن روز به روز افزایش پیدا می‌کند.

هوندا Beat (۱۹۹۱- ۱۹۹۶)

هوندا بیت به‌عنوان یکی دیگر از کی‌کارهای ژاپنی در دسته بهترین خودروهای موتور وسط در تمام ادوار قرار می‌گیرد. اگرچه بیت در مقایسه با اتوزم AZ-1 یک ماشین کم شتاب است، اما کاربردپذیری آن جای تحسین دارد. هوندا بیت یک رودستر دیفرانسیل‌عقب موتور وسط بوده که باهدف رانندگی مفرح طراحی، و باقیمت اقتصادی روانه بازار شده است. با پیشرانه کوچک ۶۶۰ سی‌سی ۳ سیلندری که تنها اسب بخار قدرت و نیوتن متر گشتاور دارد، هوندا بیت به لطف شاسی سبک‌وزن خود می‌تواند در مسیر مستقیم به‌سرعت ۱۱۴ کیلومتر بر ساعت برسد. این کانورتیبل ژاپنی یک تجربه سواری پویا و بدون سقف را ارائه می‌دهد و اوج لذت و هیجان را به سرنشینان منتقل می‌کند.

پونتیاک Fiero (۱۹۸۳- ۱۹۸۸)

پونتیاک فیرو، پایه و اساس تمام سوپرکارهای گران‌قیمتی است که تا به امروز روانه بازار شده‌اند. فیرو، نمونه آمریکایی از یک خودروی اسپرت موتور وسط اقتصادی به‌حساب می‌آید که علی‌رغم انتقاد به مشخصه اسپرت بودن، به‌طورکلی یک ماشین موفق در نظر گرفته می‌شود. پونتیاک فیرو در اوایل دهه ۹۰ معرفی شد. در آن زمان، بحران سوخت به اوج خود رسیده بود و مهندسان بالاخره توانستند با وعده فروش بالا، جنرال موتورز را به تولید یک ماشین سپرت کوچک و موتور وسط راضی کنند. این‌گونه بود که فیرو به‌عنوان نخستین خودرو اسپرت موتور وسط آمریکایی با تولید انبوه ساخته شد. این ماشین ظاهری زیبا و رانندگی عالی داشت، اما پیشرانه‌های عرضه شده برای آن، چنگی به دل نمی‌زدند. موتور ۲.۸ لیتری ۶ سیلندر با تولید ۱۴۰ اسب بخار قدرت و ۲۳۰ نیوتن متر گشتاور، قوی‌ترین نسخه فیرو بود که شتاب صفر تا صد را در عرض ۹ ثانیه محقق می‌ساخت و نهایت سرعت آن در ۱۸۸ کیلومتر بر ساعت محدود می‌شد. امروزه می‌توانید پونتیاک فیرو را با پیشرانه‌های قوی‌تر و کیت‌های بدنه دیوانه‌کننده‌ای ببینید که پتانسیل سوپر کار شدن این خودرو را به نمایش می‌گذارند.

تویوتا MR2 (۱۹۸۴- ۲۰۰۷)

تویوتا MR2 نه‌تنها بهترین خودروی موتور وسط برند ژاپنی به‌حساب می‌آید، بلکه در لیست بهترین ماشین‌های اسپرت موتور وسط در تمام ادوار قرار می‌گیرد. تویوتا از همان ابتدا برنامه روشنی برای روشن و درستی برای MR2 داشت؛ وزن خودرو را پایین نگه دارد، پیشرانه‌های با دور موتور بالا را روی آن سوار کند و مطمئن شود که از مسیرش خارج نمی‌شود. ماحصل این برنامه، محصولی شد که در طول بیش از ۲۰ سال در سه نسل متفاوت در دسترس مشتریان قرار گرفت. مدل MR2 سبک‌وزن، چالاک و قابل‌دسترس بود و اغلب با لقب «فراری فقرا» مورد خطاب قرار می‌گرفت. ولی این ماشین را دست‌کم نگیرید، چون تنها یک فشار اضافی روی پدال گاز کافی بود تا خودرو را از مسیر خارج کند. تویوتا MR2 بدون شک جزو آن ماشین‌هایی است که دلتنگ آن هستیم و امیدواریم شرکت ژاپنی در صورت تمایل به احیای آن، خدشه‌ای که محبوبیت MR2 وارد نکند. آخرین نسل خودرو به موتور ۲ لیتری ۴ سیلندر مجهز است که با ۲۱۸ اسب بخار قدرت و ۱۸۶ نیوتن متر گشتاور می‌توانست شتاب صفر تا صد ۵.۸ ثانیه و نهایت سرعت ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت را برای MR2 رقم بزند.

اسمارت Roadster (۲۰۰۲ تا ۲۰۰۵)

در لیست خودروهای عجیب غریب، اسمارت رودستر در بالاترین جایگاه قرار دارد. رودستر که متأسفانه طول عمر بسیار کوتاهی داشت، پاسخ اسمارت در برابر افرادی بود که از خودروهای سواری آن ایراد می‌گرفتند. تنها کافی است نگاهی به اسمارت رودستر بیندازید تا متوجه بی‌نظیر بودن آن بشوید. کابین شاید معمولی به نظر برسد، ولی ظاهر خودرو ترکیبی از رودستر بریتانیایی و کی‌کار ژاپنی است که چاشنی آفرودی به آن اضافه شده و چشم هر بیننده‌ای را به خود میخکوب می‌کند. رودستر اسمارت اگرچه شتاب قابل تحسینی نداشت، ولی دینامیک سواری آن جای هیچ انتقادی باقی نمی‌گذاشت. این ماشین از پیشرانه ۶۹۸ سی‌سی سه سیلندر توربوشارژ استفاده می‌کرد که قدرت و گشتاور آن به ترتیب ۸۲ اسب بخار و ۱۲۹ نیوتن متر بود. به لطف این قوا، رودستر می‌توانست به‌سرعت ۱۸۰ کیلومتر بر ساعت برسد.

آلپاین A110 (۲۰۱۷ تا کنون)

آلپاین A110 جدید اگرچه به‌منظور بزرگداشت خودروی رالی کلاسیک دهه ۶۰ با همین نام ساخته شده، ولی از تمام مزایای مهندسی مدرن برخوردار بوده و یکی از میوه‌های ممنوعه در بسیاری از بازارها، به‌ویژه بازار آمریکا به‌حساب می‌آید. این ماشین، پاسخ فرانسوی‌ها در برابر پورشه کیمن ۷۱۸ است و این خودروی آلمانی را به چالش می‌کشد. آلپاین A110 به‌زودی به پیشرانه تمام برقی مجهز خواهد شد، ولی در مدل فعلی از یک موتور ۱.۸ لیتری ۴ سیلندر توربوشارژ استفاده می‌کند. در بالاترین تریم، موتور ۲۸۸ اسب بخار قدرت و ۳۴۰ نیوتن متر گشتاور داشته و حداکثر سرعت آن در ۲۴۹ کیلومتر بر ساعت محدود شده است. شتاب‌گیری صفر تا صد آلپاین A110 در مدت‌زمان کوتاه ۴.۵ ثانیه اتفاق می‌افتد.

فولکس‌واگن XL1 (۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵)

فولکس‌واگن XL1 بدون شک جنجالی‌ترین ماشین موتور وسطی است که در دسته سوپر کارها قرار نمی‌گیرد. ایکس‌ال ۱ یک ماشین معمولی نیست. حدود ده سال پیش، فولکس‌واگن تلاش می‌کرد تا فناوری دیزلی پاک خود را به‌عنوان راه‌حلی برای کاهش آلودگی و بهینگی مصرف سوخت، ارتقا بخشد. مدل XL1 قرار بود به واسطه پیشرانه دیزلی هیبریدی خود، ماحصل تلاش‌های شرکت آلمانی را در قالب مصرف سوخت شگفت‌انگیز ۰.۶۷ لیتر در چرخه NEDC به نمایش بگذارد. این خودرو از همه جهات با تمرکز روی بهینگی مصرف سوخت ساخته شده و به همین دلیل ظاهری عجیب و متفاوت دارد. حدود چند صد دستگاه XL1 با یک ردیف صندلی، شاسی فیبر کربنی و طرح‌بندی موتور وسط روانه بازار شد و مدت زیادی طول نکشید که فولکس‌واگن به‌عنوان یک دروغگو مورد خطاب قرار گرفت و برای پرداخت غرامت به خریداران ماشین، به دادگاه فراخوانی شد. شرکت آلمانی با دست‌کاری نرم‌افزار پیشرانه‌های توربو دیزلی، در تست‌های مربوط به قوانین آلایندگی تقلب کرده بود. به‌هرحال بد نیست بدانید XL1 به پیشرانه هیبریدی متشکل از موتور ۸ لیتری ۲ سیلندر دیزلی و موتور الکتریکی مجهز بود که قدرت و گشتاور آن به ترتیب به ۶۸ اسب بخار و ۱۴۰ نیوتن متر می‌رسید. این ماشین شتاب قابل‌توجهی نداشت و حداکثر تا ۱۵۹ کیلومتر بر ساعت سرعت می‌گرفت.