خودرو برای برخی افراد به‌عنوان یک کالای مصرفی و برای برخی دیگر به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای در نظر گرفته می‌شود و یکی از ارزشمندترین دارایی‌های هر فرد است. عوامل متنوعی وجود دارند که قیمت خودرو را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. سال تولید، رنگ بدنه، برند سازنده، میزان مصرف سوخت، مشخصات فنی، همه‌وهمه در قیمت‌گذاری خودرو دخیل هستند. بااین‌حال، سیاست نیز نقش پررنگی در تعیین قیمت خودرو در ایران دارد. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار روی قیمت خودرو مطلع شوید.
کیفیت ساخت و برند خودرو
خودروهای تولیدشده توسط کشور و برندهای مطرح دارای قیمت بیشتری نسبت به خودروهای دیگر هستند. به‌عنوان‌مثال، بدیهی است که ماشین‌های تولید آلمان، آمریکا و ژاپن قیمت بالاتری نسبت به خودروهای چینی و ایرانی داشته باشند، چرا که کیفیت و قدرت و ماندگاری آن‌ها از همه لحاظ اثبات شده است. به‌هیچ‌عنوان نمی‌توان محصولات شرکت‌هایی نظیر تویوتا، بنز یا فورد را با محصولات سایپا، تاتای هندوستان یا چری چین مقایسه کرد.
بهای دلار و نرخ ارز
یکی دیگر از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار روی قیمت خودرو در ایران، بهای دلار است. بسیاری از قطعات لازم برای تولید خودرو از کشورهای دیگر وارد می‌شود که این معامله با ارزهایی مثل دلار و یورو صورت می‌گیرد. بدین ترتیب با افزایش بهای دلار یا یورو، قیمت تمام‌شده خودرو نیز افزایش پیدا می‌کند. از طرف دیگر نرخ دلار تأثیری مستقیم بر بازار خودروهای وارداتی حتی در نسخه‌های دست‌دوم دارد و نوسان قیمت این خودروها، گاهی حتی از قیمت دلار نیز بیشتر است.
چشم‌انداز مذاکرات برجام
علی‌رغم ادعاهای مختلف، عمده صنایع کشور به‌شدت تحت‌تأثیر نتایج مذاکرات برجام قرار دارند. در صورت امضای برجام و لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، بدون شک وضعیت اقتصادی کشور رو به بهبود رفته و قیمت خودروهای وارداتی نیز کاهش پیدا می‌کند. به بیان بهتر، نتیجه برجام تأثیر مستقیم روی قیمت خودرو داشته و این واقعیت به‌هیچ‌وجه قابل کتمان نیست؛ بنابراین امید و ناامیدی نسبت به مذاکرات، مستقیماً بر روی جو روانی بازار خودرو نیز تأثیرگذار است و می‌تواند باعث تعمیق رکود در بازار یا رونق بازار باشد.
وجود تورم در کشور
تورم عمومی نیز روی قیمت خودرو تأثیر می‌گذارد. تورم حاکم بر کشور که به عقیده کارشناسان به دلیل بی‌انضباطی‌های مالی دولت و اداره نادرست بودجه به وجود آمده، در نهایت موجب تورم پلکانی قیمت خودرو شده و ثبات بازار را از بین می‌برد. البته راه‌حل‌هایی همچون واردات خودرو، حذف ارز ترجیحی و تصحیح مبنای گمرک تا حدی می‌توانند موجب بهبود تورم شوند، اما به‌طورکلی معمول است که نرخ کارخانه‌ای خودروهای موجود در بازار، معمولاً متناسب با تورم افزایش یابد و در نهایت در بازار آزاد نیز نرخ‌ها با شدت بیشتری افزایش می‌یابد، ازاین‌رو پرواضح است که میزان تورم عمومی کشور، نقشی اساسی در تعیین قیمت خودرو دارد.
تعادل میان عرضه و تقاضا در بازار
یکی دیگر از دلایل افزایش یا کاهش قیمت خودرو وجود تعادل میان عرضه و تقاضا در بازار است. زمانی که موجودی با تعداد تقاضا همخوانی و تناسب داشته باشد، جریان بازار موجب ثبات قیمت‌ها می‌شود. زمانی که تقاضا بیشتر از موجودی باشد، ازیک‌طرف خودروساز تلاش می‌کند تا با بالابردن قیمت و استفاده از روش‌های مختلفی مثل قرعه‌کشی، تعداد متقاضیان را کاهش داده و نقدینگی خود را برای تیراژ بیشتر محصولات افزایش دهد. از طرف دیگر، عدم تعادل میان عرضه و تقاضا پای دلالان و افراد واسطه را به معاملات باز می‌کند و همین افراد موجب افزایش بیشتر قیمت‌ها می‌شوند.
آزادشدن واردات خودرو
از سال ۱۳۹۷ و با وضع قانون ممنوعیت واردات خودرو، سایه گرانی‌ها بر سر بازار خودرو افتاد. بودجه لازم برای ورود خودرو و قطعات به‌طورکلی قطع شد و قیمت خودروهای داخلی و خارجی به‌یک‌باره افزایش پیدا کرد. با گرانی خودرو، این کالای مصرفی به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل شد و موجودی آن نسبت به تعداد متقاضیان کاهش چشمگیری پیدا کرد. استراتژی‌های متعددی برای مقابله با این شرایط به کار گرفته شد که هر یک از آن‌ها به نحوی قیمت خودرو را بیشتر کرد. بااین‌حال، قانون منع واردات در پایان اردیبهشت‌ماه منقضی شد و دولت آیین‌نامه جدیدی را برای واردات خودرو به تصویب رساند. با تخصیص مجدد بودجه، آزادشدن واردات و ورود خودروهای خارجی به کشور، انتظار می‌رود کمبودهای موجود در بازار خودرو تا حدی جبران شده و با ایجاد تعادل نسبی میان عرضه و تقاضا، قیمت خودروهای مختلف مخصوصاً محصولات ایرانی دچار ریزش ناچیز شود و یا دست‌کم افزایش چشمگیری در قیمت خودروها به وجود نیاید.
دیدگاهتان را بنویسید