مقدمه
امروزه خرید خودروی برقی رواج بسیاری پیدا کرده است. صنعت خودرو به سمت برقی‌سازی پیش می‌رود و خودروهای درون‌سوز به‌تدریج در حال خروج از بازار هستند. مزایای خودروهای برقی بر هیچ‌کس پوشیده نیست، ولی همانند هر تکنولوژی دیگری، معایبی نیز شامل حال آن‌ها می‌شود. اگر به دنبال خرید خودرو الکتریکی هستید، باید جنبه‌های مختلف مثل طول عمر، تناسب قیمت باکیفیت، ارزش فروش، پرفورمنس، ایمنی و… را در نظر بگیرید. واقعیت این است که خودروهای برقی از برخی لحاظ مورد انتقاد قرار دارند و ایراداتی بر آن‌ها وارد شده است. در ادامه شما را با مهم‌ترین معایب خودروهای برقی آشنا می‌کنیم.
مدت‌زمان طولانی برای شارژ خودرو
یکی از بزرگ‌ترین معایب خودروهای برقی نسبت به نمونه‌های بنزینی، زمان لازم برای شارژ کامل باتری است. عملیات سوخت‌رسانی در خودروهای بنزینی به‌صورت مکانیکی انجام می‌شود و تنها به چند دقیقه زمان احتیاج دارد. ولی شارژکردن باتری خودرو به این سرعت نیست. زمان شارژ باتری به عواملی مثل منبع، ولتاژ و نوع خودرو بستگی داشته و بین ۲۰ دقیقه و بیش از ۶ ساعت متغیر است.
کمبود ایستگاه‌های شارژرسانی
یکی از مزایای خودروهای برقی، امکان شارژ آن‌ها با استفاده از برق خانگی است. ولی سرعت شارژ باتری به‌وسیله برق خانگی AC بسیار کند بوده و به‌هیچ‌وجه قابل‌مقایسه با ایستگاه مخصوص نیست. بعلاوه، برای سفرکردن می‌بایست خودرو را از منزل خارج کنید. چه در سفرهای کوتاه و چه در سفرهای طولانی، باتری خودرو نیاز به شارژرسانی دارد تا بتواند شما را به مقصد برساند. این در حالی است که زیرساخت‌های لازم و تعداد ایستگاه‌های شارژ رسان در اکثر کشورها از جمله ایران بسیار کم و محدود است.
بازه پیمایشی محدود خودروهای برقی
یکی دیگر از معایب رایجی که سازندگان خودروهای برقی از گذشته تا به امروز با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، محدوده قابل پیمایش است. علی‌رغم پیشرفت فراوان، هنوز هم یک خودرو برقی با شارژ کامل باتری از محدوده پیمایشی کمتری نسبت به خودرو بنزین با باک پر پشتیبانی می‌کند. البته مدل‌هایی همچون لوسید ایر و تسلا مدل S وجود دارند که از قابلیت پیمایش تحسین‌برانگیزی برخوردارند، اما این ماشین‌ها جزو برترین‌های بازار هستند. محدوده پیمایشی مدل‌های اقتصادی و معمولی نهایتاً به ۳۰۰ مایل می‌رسد.
نامعلوم بودن ماندگاری باتری‌ها
در حال حاضر در اکثر وسایل الکتریکی با کاربرد روزمره مثل گوشی همراه، لپ‌تاپ، ساعت هوشمند و همین‌طور خودروهای معمولی، از باتری استفاده می‌شود. به‌محض تمام‌شدن یا خراب‌شدن باتری، به‌راحتی آن را شارژ یا تعویض می‌کنید. ولی در خودروهای الکتریکی، باتری به‌عنوان قلب خودرو در نظر گرفته می‌شود و حرکت خودرو وابسته به باتری است. در بهترین حالت، باکیفیت‌ترین باتری در صورت نگهداری مناسب بین ۱۲ الی ۱۵ سال عمر می‌کند. اما در نواحی گرمسیر با دمای بالا، ماندگاری باتری به ۸ الی ۱۲ ساعت کاهش می‌یابد.
قیمت بالای خودروهای برقی
امروزه قیمت یک خودروی برقی بسیار بیشتر از نمونه بنزینی با مشخصات مشابه است. اگرچه اختلاف قیمت میان EV و ICE هر سال کمتر می‌شود، ولی بازهم مهم‌ترین قسمت، یعنی باتری، ارزش بالای خود را حفظ کرده و گران است و البته که سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید و تحقیقات به پرداخت هزینه بالا احتیاج دارد. با تمام این اوصاف، هزینه نگهداری و استفاده از خودروی الکتریکی معمولاً کمتر از خودروهای معمولی است. شارژ الکتریکی نیز ارزان‌تر از شارژ بنزینی تمام می‌شود. بعلاوه، دولت‌ها به دنبال ارائه سوبسید برای تولید و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، مخصوصاً خودروهای برقی هستند و این موضوع می‌تواند مزایای خرید این ماشین‌ها را افزایش دهد.
قیمت بالای باتری
همان‌طور که قبلاً گفته شد، باتری قلب و مغز خودرو برقی به شمار می‌آید. با اینکه عمر مفید و کارایی باتری در حال افزایش است، اما باز یک بخش ارزان‌قیمت در خودروهای بنزینی محسوب می‌شود. در مقابل، باتری در خودرو برقی به طور قابل‌توجهی گران است. با اینکه از سال ۲۰۱۰ به بعد قیمت باتری به‌تدریج کاهش یافت، ولی به‌تازگی با افزایش قیمت لیتیوم، قیمت باتری نیز روند صعودی پیدا کرده است. پک باتری در یک خودرو برقی حدود ۱۰۰ دلار در ازای هر کیلووات‌ساعت قیمت دارد. به بیا بهتر، هزینه تعویض یک باتری معمولی بین ۴ الی ۲۰ هزار دلار متغیر است.
آسیب به محیط‌زیست
یکی از بزرگ‌ترین مزایای خودروهای برقی که بارها به آن اشاره شده، عدم آلوده‌سازی محیط‌زیست است. ازآنجاکه EV از سوخت فسیلی استفاده نمی‌کند، هیچ گاز گلخانه‌ای از لوله‌اگزوز خارج نشده و هوا آلوده نمی‌شود. شاید چنین ادعایی بسیار مطلوب و بی‌نقص به نظر برسد، ولی متأسفانه به طور کامل صحیح نیست، به‌ویژه اگر فرایند تولید خودرو برقی را در نظر گرفت. استفاده از باتری با مزایای بسیار و درعین‌حال با معایب فراوانی همراه است. شاید لیتیوم به‌کاررفته در باتری یک ماده قابل‌بازیافت باشد، ولی برای استخراج لیتیوم و سایر متریال سنگین، به انجام فرایندهای صنعتی پیچیده‌ای نیاز است که انتشار گازهای آلاینده را به همراه دارد. تأثیر این آلودگی در کشورهای منبع مثل بولیوی و شیلی حتی از تأثیر آلودگی ناشی از خودروهای بنزینی نیز فراتر می‌رود.
سرعت‌گیری پایین
خودروهای الکتریکی شتاب تحسین‌برانگیزی دارند، ولی حداکثر سرعت آن‌ها به طور متوسط از نمونه‌های بنزینی کمتر است. دلیل این است که تولیدکنندگان خودروهای برقی به‌جای پرفورمنس، بیشتر روی ماندگاری و اثربخشی باتری تمرکز می‌کنند. رانندگی با نهایت سرعت یک عادت رانندگی روزمره نیست و عمده افراد، خودروهای کم‌مصرف و اقتصادی را ترجیح می‌دهند.
نیاز به تخصص ویژه برای تعمیرات
ازآنجاکه برقی‌سازی فناوری جدیدی است، هنوز تعداد تعمیرکاران ماهر و مجرب به حدی نرسیده که بتوان به طور گسترده به آن‌ها دسترسی پیدا کرد. البته زمانی که یک خودرو برقی خریداری می‌کنید، فروشنده مستلزم ارائه خدمات پس از فروش از جمله تعمیرات است. اما فرض کنید به سفری در حومه شهر رفته و فاصله زیادی تا نزدیک‌ترین نمایندگی و تعمیرگاه تخصصی دارید. اگر ماشین برقی شما خراب شود، چگونه می‌خواهید به خانه برگردید؟ البته این مشکل باگذشت زمان و رواج هر چه بیشتر خودروهای برقی حل می‌شود، درست همان‌طور که تعمیرکاران حرفه‌ای خودروهای بنزینی در هر نقطه از نواحی شهری و حومه مشغول به کار هستند. ولی تا آن زمان بهتر است پیش از ورود به جاده، از وجود تعمیرکار ماهر خودروهای برقی در مسیر و مقصد اطمینان حاصل کنید.
خودروی برقی بخشی از آینده است، نه تمام آن
در آینده نزدیک دیگر خبری از جولان خودروهای بنزینی در خیابان‌ها نخواهد بود. دولت‌های مختلف، سازمان‌های جهانی و اکثر خودروسازان قصد دارند تا سال ۲۰۳۰ تغییرات قابل‌توجهی را در حمل‌ونقل به وجود آورند و خودروهای برقی تنها بخشی از این تغییرات هستند. برخی بر این باورند که برقی‌سازی خودرو نقطه توقف تکامل تکنولوژیکی این صنعت است، ولی اشتباه می‌کنند. در کنار ماشین‌های برقی، خودروهای هیدروژنی نیز با سرعت بالایی در حال پیشرفت هستند و شرکت‌های بزرگی همچون تویوتا، هوندا و هیوندای سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی را صرف توسعه آن‌ها می‌کنند. خودروهای هیدروژنی با سرعت فوق‌العاده‌ای شارژ شده و از قابلیت پیمایش بسیار طولانی‌تری نسبت به نسخه‌های برقی برخوردار هستند. به‌علاوه، زمانی فرامی‌رسد که مردم به دنبال راحتی هستند و اینجاست که ماشین‌های هیدروژنی نسبت به رقبای الکتریکی ارجحیت پیدا می‌کنند.
اثر منفی دما روی عملکرد خودروی الکتریکی
دما روی استارت خوردن و حرکت خودروی بنزینی تأثیر می‌گذارد، اما مصرف سوخت را تحت‌الشعاع قرار نمی‌دهد، مگر اینکه در سرمای زمستان ماشین را پارک کرده و بخاری را روشن کرده باشید تا هوای کابین گرم بماند. این مسئله در مورد روشن‌کردن کولر در هوای گرم نیز صدق می‌کند. در حقیقت سیستم تهویه بخش جزئی از مصرف بنزین را به خود اختصاص می‌دهد تا هوای مطبوعی را در کابین فراهم آورد. اما شرایط برای خودروی الکتریکی متفاوت است. دمای بسیار پایین یا بسیار بالای هوا به طور مستقیم روی عملکرد خودرو برقی تأثیر می‌گذارد و ارقام مربوط به پرفورمنس از جمله قدرت موتور و بازه پیمایشی را به طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
عدم تناسب خودروهای الکتریکی با زندگی آپارتمانی
باتوجه‌به افزایش جمعیت جهان، آپارتمان‌سازی به‌عنوان یک راه‌حل بهینه برای مقابله با مشکلاتی همچون کمبود خانه و هزینه بالای زندگی در نظر گرفته می‌شود. بدین ترتیب با اشغال مساحت کم، جمعیت بسیاری صاحب‌منزل خواهند شد. ولی مشکل اینجاست که در حال حاضر اکثر آپارتمان‌ها فاقد شرایط مساعد جهت نصب تجهیزات لازم برای شارژ سریع یا حتی معمولی خودروی برقی هستند. در حقیقت می‌توان گفت جهان کماکان فاقد زیرساخت‌های کافی برای استفاده عمومی و انبوه از خودروهای برقی است.
تنوع پایین خودروهای برقی
اگرچه آینده صنعت خودروسازی به سمت حذف ماشین‌های درون‌سوز پیش می‌رود، ولی هنوز هم تولید خودروهای بنزینی از برقی بیشتر است. با اینکه شرکت‌های بسیاری به سمت ساخت ماشین‌های برقی روی آورده‌اند، ولی تنوع مدل‌های جذاب در هر سگمنت به حدی نرسیده که پاسخگوی سلایق مختلف مشتریان باشد. در حال حاضر برای خرید خودروی برقی گزینه‌های محدودی روی میز است و مشتری به‌ناچار می‌بایست یکی از آن‌ها را انتخاب کند، حتی اگر مدل منتخب سازگاری کامل باسلیقه وی نداشته باشد.
هزینه یدک‌کشی بالاتر نسبت نسخه‌های بنزینی
در هنگام یدک‌کشی به‌وسیله خودروی بنزینی، متوجه افزایش مصرف سوخت خواهید شد، مگر اینکه ماشین شما به طور خاص برای یدک‌کشی ساخته شده باشد. هر چه وزن بیشتری را به‌وسیله خودرو جابه‌جا کنید، سوخت بیشتری مصرف می‌شود و در نتیجه بازه پیمایشی کاهش پیدا می‌کند. در این شرایط می‌توانید با مراجعه به جایگاه‌های سوخت‌رسانی متعددی که در مسیر وجود دارد، پاک بنزین را پرکرده و به مسیر ادامه دهد. افزایش مصرف انرژی حین یدک‌کشی در مورد خودروهای برقی نیز صادق است، با این تفاوت که بجای گشتن به دنبال ایستگاه سوخت‌رسانی، باید به فکر چاره‌ای برای شارژ مجدد باتری باشید. برای مثال، بازه پیمایشی فورد لایتنینگ حدود ۲۴۰ مایل است و یدک‌کشی باعث کاهش این رقم به ۱۰۰ مایل می‌شود. در این صورت بعید به نظر می‌رسد خودرو حین یدک‌کشی بتواند از شهری به شهر دیگر برود، مگر اینکه ایستگاهی با کابل شارژ سریع در مسیر وجود داشته باشد.
نیاز به دریافت انرژی اضافی از شبکه برق‌رسانی
یکی از جنبه‌های مهم مالکیت خودرو برقی که معمولاً نادیده گرفته می‌شود، منبع انرژی لازم برای شارژ باتری آن است. یک ماشین برقی با استفاده از کابل معمولی می‌بایست از شب تا صبح به پریز برق متصل باشد تا باتری آن شارژ شود. این موضوع به دریافت انرژی اضافی از شبکه برق‌رسانی اشاره می‌کند. به‌علاوه، در بسیاری از نواحی مختلف جهان از جمله کشور عزیزمان ایران، قطعی برق به‌کرات اتفاق می‌افتد و به‌جز انتظار برای مدت نامشخص، هیچ راهی برای شارژ خودرو برقی وجود ندارد؛ بنابراین اگرچه خودروهای برقی به سوخت فسیلی احتیاج ندارند و موجب کاهش انتشار کربن به محیط‌زیست می‌شوند، ولی برق بیشتری را از منابعی دریافت می‌کنند که هم‌اکنون نیز تحت‌فشار هستند.
دیدگاهتان را بنویسید