با پیشرفت تکنولوژی و پیچیده‌تر شدن سیستم الکتریکی خودروهای امروزی و همین‌طور اضافه‌شدن تجهیزات برقی، باتری ماشین اهمیت بالاتری پیدا کرده است. باتری، مهم‌ترین قطعه در سیستم الکتریکی ماشین به‌حساب می‌آید که وظیفه ذخیره و تأمین انرژی لازم برای اجزای مختلف و تجهیزات برقی خودرو را بر عهده دارد. از جمله وظایف باتری ماشین، انرژی‌رسانی به قطعه مهمی به نام دینام است که نقش تولید برق را بر عهده دارد. عملکرد چراغ‌های داخلی و خارجی، سانروف، بالابر شیشه، کولر، بخاری، دزدگیر، سیستم چندرسانه‌ای، همه‌وهمه به باتری وابسته است.
باتری ماشین در دو نوع متفاوت اسیدی و اتمی در بازار ایران به فروش می‌رسد. باتری‌های اسیدی قیمت پایین‌تری نسبت به باتری‌های اتمی داشته و علاوه بر مقاومت بالاتر نسبت به شارژدهی بالا، احتمال خرابی ترمینال‌ها در آن‌ها کمتر است. البته این باتری‌ها نیاز به نگهداری و سرویس‌دهی دارند و شارژ آن‌ها زودتر از باتری‌های اتمی خالی می‌شود. در عوض باتری‌های اتمی عمر مفید طولانی‌تری نسبت به باتری‌های اسیدی داشته و واکنش بهتری به درخواست قطعات برقی خودرو می‌دهند. این باتری‌ها به تعمیر و سرویس‌دهی نیازی ندارند، اما گران‌تر از باتری‌های اسیدی هستند، در هوای سرد به پوشش احتیاج داشته و از شارژدهی بالا پشتیبانی نمی‌کنند.
باتری خودرو همانند هر قطعه مصرفی دیگر به‌تدریج عملکرد خود را ازدست‌داده و نیاز به تعویض دارد. عمر مفید باتری خودرو معمولاً بین ۲ الی ۳ سال و در صورت نگهداری عالی حداکثر ۵ است. بااین‌حال، باتری ماشین به دلایل مختلف مثل اشتباهات رانندگی، هوای بسیار سرد یا بسیار گرم، برق‌دزدی، نقص دینام، خاموش و روشن‌کردن‌های متوالی در فواصل کوتاه و … ضعیف یا خراب می‌شود. خرابی باتری ماشین با علائمی همراه است که در صورت مشاهده آن‌ها بهتر است هر چه سریع‌تر به مکانیکی یا تعمیرکار متخصص مراجعه کنید.
همان‌طور که گفته شد، باتری به سبب نگهداری نادرست عملکرد مؤثر خود را از دست می‌دهد. اما از کجا بفهمیم باتری ماشین خراب شده است؟ هر یک از علائم زیر می‌توانند نشان از خرابی باتری ماشین باشند:
– روشن‌شدن چراغ موتور یکی از علائم خرابی باتری ماشین است. در این صورت توصیه می‌شود نگاهی به باتری انداخته و ضمن بررسی وضعیت سلامت آن، ولتاژ خروجی را چک کنید. اگر شواهد دال بر خرابی باتری بود، چاره‌ای به‌جز تعویض باتری باقی نمی‌ماند.
– اگر پس از استارت‌زدن و شروع احتراق، موتور نه بلافاصله، بلکه پس از شنیدن کلیک‌های متوالی روشن شد، یعنی باتری ماشین ضعیف شده و عمر زیادی برای آن باقی نمانده است.
– اگر پس از استارت‌زدن، شروع احتراق و شنیدن کلیک‌های متوالی، موتور باز هم نتوانست روشن شود، یعنی باتری ماشین خراب شده است.
– حرکت کُند موتور پس از استارت‌زدن می‌تواند نشان‌دهنده خرابی باتری ماشین باشد. همان‌طور که می‌دانید، موتور ماشین به‌محض استارت‌زدن روشن شده و شروع به کار می‌کند. اگر تأخیری در این فرایند مشاهده کردید، احتمالاً باتری، دینام و یا استارت خودرو خراب است.
– کم‌نور شدن چراغ‌ها نیز جزو علائم خرابی باتری ماشین به‌حساب می‌آیند. در این حالت باتری قادر به تأمین انرژی کافی برای چراغ‌ها نیست و نور چراغ‌ها به طور قابل‌ملاحظه و ملموسی کاهش می‌یابد.
– اگر پس از روشن‌کردن خودرو، بویی شبیه به گوگرد یا تخم‌مرغ گندیده به مشامتان رسید، یعنی موعد تعویض باتری فرارسیده است. این بوی نامطلوب ناشی از نشت باتری بوده که دلایل متعددی برای آن وجود دارد. فرسودگی و قدیمی بودن باتری، ایجاد اتصال کوتاه داخلی و یا آسیب به ترمینال‌ها یا محفظه باتری عواملی هستند که باعث نشت باتری می‌شوند.
– عملکرد نادرست وسایل و تجهیزات برقی درون کابین می‌توانند به خرابی باتری اشاره داشته باشند. کولر، بخاری، چراغ‌ها، سیستم تهویه، برف‌پاک‌کن، سیستم اطلاعات سرگرمی، سیستم پخش صوت و … همگی انرژی خود را از طریق باتری تأمین می‌کنند؛ بنابراین ضعف در باتری موجب ضعف در عملکرد این وسایل می‌شود.
– در نهایت تاریخ انقضای باتری مهم‌ترین علامت برای تعویض این قطعه مهم است. عمر مفید باتری توسط سازنده مشخص می‌شود که معمولاً بین ۲ الی ۳ سال بوده و در صورت نگهداری مناسب به ۵ سال می‌رسد. تغییر شکل در ظاهر باتری مثل تورفتگی و برآمدگی نیز به انقضا و خرابی باتری ماشین اشاره می‌کند.
در صورت دیدن هر یک از علائم بالا بهتر است هر چه سریع‌تر ماشین خود را نزد یک فرد متخصص برده تا علاوه بر باتری، سلامت و عملکرد صحیح قطعات مختلف را مورد بررسی قرار دهد و در صورت لزوم، باتری خودرو را عوض کند.
دیدگاهتان را بنویسید