آشنایی با ده خودرو که ده دهه اخیر را توصیف می‌کنند

مقدمه

از زمانی که پتنت – موتورواگن بنز پا به عرصه وجود گذاشته تا کنون، دنیای خودرو به طور پیوسته مخاطبین را مجذوب مدل‌های عجیب‌وغریب و شگفت‌انگیزی نگه داشته است. برخی ماشین‌ها افسانه به دنیا می‌آیند و برخی دیگر با مرور زمان تبدیل به افسانه می‌شود. در این مقاله، ما نگاهی به صنعت خودرو در صدسال گذشته انداخته و تأثیرگذارترین ماشین‌های هر دهه را به شما معرفی می‌کنیم. از پیشرانه گرفته تا طراحی بدنه و فناوری‌های داخلی، هر یک از این مدل‌ها اثری جاودانه و پاک‌نشدنی در صنعت خودروسازی به‌جای گذاشته‌اند و معرف هر دهه هستند.

دهه ۱۹۳۰ میلادی – فولکس‌واگن Beetle

زاده شده از نیاز بازار آلمان به خودروهای انبوه، فولکس‌واگن بیتل دوره تولید دشوار و طولانی را پشت سر گذاشت. نخستین خودروها درست هم‌زمان با شروع جنگ جهانی دوم به عرضه درآمدند و تولید برای استفاده غیرنظامی از سال ۱۹۴۵ آغاز شد. بیتل بر اساس سه معیار اصلی، یعنی کاربرد آسان، هزینه نگهداری پایین و تناسب برای یک خانواده چهارنفره طراحی شده بود. این ماشین با تولید بیش از ۲۱ میلیون دستگاه و ماندگاری تا سال ۲۰۰۳، موفقیت چشمگیری را به نمایش گذاشت. بیتل با دو موتور ۱ لیتری و ۱.۶ لیتری ۴ سیلندر روانه بازار شد. قوی‌ترین نسخه با حدود ۶۰ اسب بخار قدرت در جاده حرکت می‌کرد و حدود ۴۰ ثانیه طول می‌کشید تا از حالت سکون به‌سرعت صد کیلومتر بر ساعت برسد. بااین‌حال، پیکربندی موتورعقب چهارچرخ محرک ماشین آلمانی، اساس پورشه ۳۵۶ را پایه‌گذاری کرد و نقش بسزایی در توسعه پورشه ۹۱۱ داشت. این خودرو همچنین الهام‌بخش مدل‌های بی‌شمار دیگری بود. بیتل به نوبه خود دائماً ارتقا پیدا می‌کرد، هرچند طراحی اولیه و پیکربندی آن در تمام دوره‌ها دست‌نخورده باقی ماند. جالب اینکه در برخی نقاط جهان، بیتل هنوز هم به‌عنوان یک وسیله نقلیه شخصی برای مصارف روزانه مورداستفاده قرار می‌گیرد.

دهه ۱۹۴۰ میلادی – جگوار XK 120

خودروی اسپرت XK 120 در سال ۱۹۴۸ توسط جگوار، خودروساز معروف بریتانیایی راهی بازار شد. ایکس‌کی ۱۲۰ پرسرعت‌ترین مدل تولید انبوه در دهه ۴۰ میلادی شناخته می‌شود. عدد ۱۲۰ در نام این ماشین به حداکثر سرعت آن اشاره می‌کند که البته بر حسب مایل بر ساعت است. برخلاف اکثر خودروهای قدرتمند آن دوره، قلب تپنده XK 120 یک پیشرانه کوچک ۳.۴ لیتری بود. جگوار این پیشرانه را به طور خاص برای XK طراحی کرده و از لحاظ تکنولوژیکی بهبود داده بود. با ۱۶۰ اسب بخار قدرت موتور، خودروی بریتانیایی می‌توانست شتاب صفر تا صد را در عرض ۱۰ ثانیه برآورده سازد. جگوار XK 120 به شکل‌های مختلف تا سال ۱۹۹۲ روی خط تولید باقی ماند. این ماشین عملکرد فوق‌العاده‌ای در پیست اتومبیل‌رانی و همین‌طور خیابان‌ها داشت و مدل‌های بعدی آن، یعنی XK 140 و XK 150 قدرت و پرفورمنس را به سطح بالاتری ارتقا دادند. جگوار E-Type شگفت‌انگیز و بسیاری از ماشین‌های مسابقه‌ای از شرکت‌های رقیب با الهام از XK 120 ساخته شده‌اند.

دهه ۱۹۵۰ میلادی – مرسدس 300 SL

مرسدس‌بنز 300 SL نخستین خودرویی بود که با درب‌های گالوینگ و فناوری تزریق سوخت به تولید انبوه رسید. این خودرو یک شگفتی تکنولوژیکی به‌حساب می‌آمد که توانایی آلمانی‌ها به نمایش می‌گذاشت. موتور ۳ لیتری ۶ سیلندر، بر اساس طراحی موجود در آن زمان ساخته شده بود، ولی از فناوری‌های روغن‌کاری خشک و تزریق سوخت مکانیکی و همین‌طور به‌روزرسانی‌های داخلی متعدد جهت افزایش قدرت بهره می‌گرفت. این موتور ۲۴۰ اسب بخار قدرت داشت و شتاب صفر تا صد را در مدت‌زمان ۱۰ ثانیه مدیریت می‌کرد. به لطف قوای موتور، ۳۰۰ اس‌ال به حداکثر سرعت ۲۶۱ کیلومتر بر ساعت رسید و لقب سریع‌ترین خودروی آن دوره را به خود اختصاص داد. مدل 300 SL راه را برای ساخت گرند تورینگ‌های متنوع مرسدس باز کرد. این ماشین در نسخه‌های اصلاح‌شده، پیروز مسابقات رالی و تورنمنت‌های متعدد شد و خود را به‌عنوان یک خودروهای مسابقه‌ای توانمند به اثبات رساند.

دهه ۱۹۶۰ میلادی – فورد Mustang

نخستین مدل فورد ماستنگ، یک ماشین کوچک چهارنفره بود که طراحی اسپرتی داشت و با پیشرانه‌های متعدد و آپشن‌های لوکس متنوع و باقیمت منطقی روانه بازار شد. تیم طراحی هر آنچه لازم بود را در پونی‌کار آمریکایی به کار گرفت و این خودرو در همان سال اول توانست به فروش بیش از ۴۰۰ هزار دستگاه دست پیدا کند. اگرچه مدل‌های پایه قدرت چندانی نداشتند، ولی مشتریان قادر به انتخاب پیشرانه‌های مختلف برای افزایش پرفورمنس بودند و بدین ترتیب، یک سگمنت پرفورمنس اقتصادی در دهه ۶۰ میلادی به وجود آمد. مدل پایه محصول سال ۱۹۶۵ با پیشرانه ۴.۳ لیتری ۸ سیلندر حدود ۲۰۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کرد و در عرض ۹ ثانیه از حالت سکون به‌سرعت صد کیلومتر بر ساعت می‌رسید. ماستنگ دهه‌هاست روی خط تولید فورد قرار دارد و علی‌رغم برخی کاستی‌ها، همچنان در حال تحقق وعده خود به‌عنوان خودروی پرفورمنس کاربردی تولید انبوه در سال ۲۰۲۴ است.

دهه ۱۹۷۰ میلادی – لامبورگینی Countach

لامبورگینی میورای دهه ۶۰ اولین خودروی جاده‌ای موتور وسط بود که اغلب به‌عنوان نخستین سوپرکار جهان نیز از آن یاد می‌شود. تا مدت‌ها بعید به نظر می‌رسید که مدلی پیشگام‌تر از میورا ساخته شود، ولی لامبورگینی با معرفی کونتاش در دهه ۷۰ مجدداً صنعت خودرو را در بهت و شگفتی فرو برد. مدل‌های اولیه کونتاش از موتور ۳.۹ لیتری ۱۲ سیلندر میورا استفاده می‌کردند. این موتور ۳۷۰ اسب بخار قدرت و ۳۶۰ نیوتن متر گشتاور داشت و شتاب صفر تا صد ۵.۴ ثانیه‌ای را برای خودرو رقم می‌زد. بااین‌حال مدت زیادی طول نکشید که ظرفیت و قدرت موتور افزایش پیدا کرد و کونتاش به یکی از پرسرعت‌ترین خودروهای تولیدی تبدیل شد. طراحی خارجی این ماشین باورنکردنی بود؛ با آن درب‌های قیچی آیکونیک و نمادین که تا دهه‌ها طراحی صنعت خودرو را تحت‌تأثیر قرارداد. مدل‌های بعدی با باله و کیت‌های بدنه عجیب‌وغریب تزئین شدند، ولی طرح اصلی مثل همیشه واضح و مطلق باقی ماند.

دهه ۱۹۸۰ میلادی – پورشه 959

بسیاری از خودروهای اسپرت مدرن، طرح‌بندی پایه مشترک با پورشه ۹۵۹ دارند. سیستم‌های الکترونیکی پیچیده، توربوشارژ و چهارچرخ محرک جزو ویژگی‌های رایج بین خودروهای پرسرعت امروزی هستند، اما ۹۵۹ نخستین خودروی جاده‌ای بود که این سه ویژگی را در یک پکیج همه‌جانبه پیاده‌سازی کرد. درحالی‌که فراری F40 در همان دوره یک خودروی مسابقه‌ای با کاربرد جاده‌ای بود، پورشه ۹۵۹ یک سوپرکار پیشرفته از لحاظ تکنولوژیکی به‌حساب می‌آمد که تمام انتظارات مشتریان از یک خودروی لوکس را برآورده می‌ساخت. پورشه ۹۵۹ باهدف اصلی رقابت در کلاس رالی گروه B به تولید رسید و به همین خاطر در نقش یک ماشین مسابقه‌ای، عملکرد فوق‌العاده‌ای را از خود به نمایش می‌گذاشت. مدل ۹۵۹ دارای پنل‌های بدنه از جنس کامپوزیت آلومینیوم و کولار سبک‌وزن، آئرودینامیک پیشرفته برای پایداری در سرعت‌های بالا، ارتفاع سواری قابل‌تنظیم و رینگ‌های آلومینیومی منیزیومی بود. پیشرانه ۲.۸ لیتری توئین توربو ۶ سیلندر، وظیفه تأمین انرژی ۹۵۹ را بر عهده داشت. این موتور ۴۴۴ اسب بخار قدرت و ۵۰۰ نیوتن متر گشتاور داشت و شتاب صفر تا صد را در عرض ۳.۶ ثانیه مدیریت می‌کرد. حتی در عصر کنونی و در مقایسه با بسیاری از سوپر کارهای فعلی، پورشه ۹۵۹ خودرویی با سرعت شگفت‌انگیز به‌حساب می‌آید.

دهه ۱۹۹۰ میلادی – مک‌لارن F1

مک‌لارن F1 سریع‌ترین و پرشتاب‌ترین خودرو در دهه ۹۰ میلادی بوده و مفهوم نهایت یک خودرو را به تصویر می‌کشید. اگرچه بخشی از این موفقیت خودرو به بودجه سخاوتمندانه برای طراحی و توسعه مربوط می‌شد، اما عمده آن حاصل تلاش‌های گوردن موری بود. موری هر جنبه از طراحی F1 را به نحوی دقیق برنامه‌ریزی کرد و ماحصل آن، خودرویی شد که بسیار پیشرفته‌تر و جلوتر از رقبای هم‌عصر خود بود. مک‌لارن F1 هنوز هم لقب سریع‌ترین خودروی تولیدی تنفس طبیعی در جهان را در اختیار دارد. اف ۱ همچنین نخستین ماشین تولیدی با شاسی فیبر کربنی به‌حساب می‌آید و این بدنه سبک‌وزن، چنان نسبت نیرو به وزنی را به وجود آورد که حتی در سوپر کارهای توربوشارژ دهه بعدی نیز رؤیت نشد. اگرچه F1 برای شرکت در مسابقات طراحی نشده بود، ولی توانست در رقابت‌های متعددی مثل مسابقات ۲۴ ساعته لمانز پیروز میدان شود. این ماشین از موتور ۶.۱ لیتری ۱۲ سیلندر استفاده می‌کند که ۶۱۸ اسب بخار قدرت و ۶۵۰ نیوتن متر گشتاور داشته و در عرض ۳.۲ ثانیه می‌تواند از حالت سکون به‌سرعت صد کیلومتر بر ساعت برسد. بد نیست بدانید اکثر خودروهای مسابقه‌ای نسخه ارتقایافته از ماشین‌های جاده‌ای هستند و بسیاری از آن‌ها بعدها به ماهیت جاده‌ای خود بازمی‌گردند.

دهه ۲۰۰۰ میلادی – بوگاتی Veyron

بوگاتی ویرون خودرویی بود که نه‌تنها جهت به نمایش گذاشتن قابلیت‌های تکنیکی، بلکه باهدف به چالش کشیدن سلسله‌مراتب خودرویی در آن زمان ساخته شد. ویرون به‌عنوان محصول مشترک میان فولکس‌واگن و بوگاتی، از آن پروژه‌هایی بود که چندان امکان‌پذیر و شدنی به نظر نمی‌رسید، اما به واقعیت تبدیل شد. خودروهای جاده‌ای با ۱۰۰۰ اسب بخار قدرت، شتاب صفر تا صد زیر ۲ ثانیه و نهایت سرعت ۴۰۲ کیلومتر بر ساعت، تنها در بازی‌های رایانه‌ای وجود داشتند. اما مهندسان ویرون دیدگاهی متفاوت داشتند و تصمیم گرفتند که با روش‌های تلاش و آزمون، این سه ویژگی فراتر از حد تصور را در یک ماشین واقعی پیاده‌سازی کنند. محصول نهایی خودرویی بود که تایرهای آن می‌بایست هر ۱۸ ماه عوض شوند و تعویض روغن آن هزینه‌ای معادل نیسان ورسای جدید داشت. موتور ۱۶ سیلندر پیچیدگی بسیاری داشت و تنها در ابر خودروهایی مثل شیرون قابل‌استفاده بود؛ بنابراین ویرون نه با تکنولوژی ساخت، بلکه باقدرت موتور، سرعت و شتاب فوق‌العاده خود موجب تحول عظیمی در دنیای خودرو شد و تولیدکنندگان دیگر را متقاعد ساخت که می‌توان فراتر از محدوده، فکر و عملکرد. بوگاتی ویرون به موتور ۸ لیتری کوادتوربوی ۱۶ سیلندر مجهز است که راندمان آن به ۹۸۷ اسب بخار و ۱۴۸۳ نیوتن متر می‌رسد. این ماشین برای شتاب‌گیری صفر تا صد تنها به ۲.۵ ثانیه زمان احتیاج دارد.

دهه ۲۰۱۰ میلادی – تسلا Model S

تسلا موتور در سال ۲۰۰۳ تأسیس شد و نخستین محصول آن به نام رودستر در سال ۲۰۰۸ به عرضه درآمد. با اینکه تسلا با معرفی یک خودروی اسپرت الکتریکی در آن زمان توانست توجهات بسیاری را به خود جلب کند، اما تحول صنعت خودرو به سمت برقی‌سازی با رونمایی از سدان مدل S آغاز شد. تسلا مدل S راه را برای آینده خودروهای برقی هموار کرد. ماشین ایلان ماسک در سال ۲۰۱۲ به بازار آمد و هیچ رقیبی نداشت. پیشرانه تمام برقی تک موتور که قدرت و گشتاور آن به ترتیب به ۳۶۲ اسب بخار و ۵۲۱ نیوتن متر می‌رسید، شتاب صفر تا صد ۵.۴ ثانیه‌ای را برای سدان آمریکایی رقم می‌زد. مدل S می‌توانست مثل یک ابر خودرو شتاب بگیرد و درعین‌حال، آسایش پنج سرنشین بالغ حاضر در کابین را تضمین کند. فضای داخلی به‌صورت مینیمال طراحی شده و تا جای ممکن از کاربرد دکمه‌های فیزیکی اجتناب شده بود. حالا حدود دوازده سال از عرضه مدل S می‌گذرد و تقریباً هر یک از خودروسازان مطرح جهان دارای حداقل یک مدل در لیست محصولات خود هستند که با این توصیفات مطابقت دارند.

دهه ۲۰۲۰ میلادی – ریماک Nevera

اگرچه دهه ۲۰۲۰ هنوز به پایان نرسیده، ولی بدون شک خودرویی که بهترین تناسب را برای توصیف این دهه دارد، ریماک نورای شگفت‌انگیز است. این ماشین از ۴ موتور الکتریکی مغناطیس دائم استفاده می‌کند تا با ۱۸۷۷ اسب بخار قدرت و ۲۳۴۰ نیوتن متر گشتاور در جاده به پرواز درآید. نورا تنها در عرض ۱.۷۴ ثانیه از حالت سکون به‌سرعت صد کیلومتر بر ساعت می‌رسد؛ پرفورمنس باورنکردنی که برق از سر مخاطب می‌پراند. ریماک نورا یک دستاورد تکنولوژیکی به‌حساب می‌آید و دومین خودروی تولیدی شرکت کرواتی است. عملکرد خیره‌کننده ازیک‌طرف و فناوری پیشرفته‌ای که توسط ریماک ساخته شده از طرف دیگر، نورا را به یک محصول متمایز و بی‌نظیر در دهه کنونی تبدیل می‌کند. خودروسازی ریماک در سال ۲۰۰۹ توسط میت ریماک پایه‌گذاری شد. این کارآفرین اهل کشور کرواسی تا کنون چندین تکنولوژی پیشرفته EV را توسعه داده و توجه بسیاری از تولیدکنندگان بزرگ را به خود جلب کرده است. گروه فولکس‌واگن، شرکت هیوندای موتور و کیا موتور جزو سرمایه‌گذاران ریماک هستند و پیوستن اخیر بوگاتی به این لیست نشان می‌دهد که ریماک به بخش جدایی‌ناپذیر از صنعت خودروسازی در آینده نزدیک تبدیل خواهد شد.