مقدمه
خودرو به فیلترهای متعددی نیاز دارد تا آلودگی و کثیفی را از بخشهای مختلف خود دورنگه دارد. فیلترهای مختلف با جذب آلودگیها مانع خرابی زودرس قطعات شده و ضمن کاهش هزینه نگهداری، باعث میشوند طول عمر فنی خودرو افزایش پیدا کند. اما فیلترها جزو قطعات مصرفی هستند که باگذشت زمان اثربخشی خود را ازدستداده و نیاز به تعویض دارند. در صورت اهمال در پاکسازی و تعویض فیلترها، مشکلات مختلفی برای خودرو به وجود میآید که مهمترین و پرهزینهترین آنها، آسیب به موتور است. در این مقاله شما را با انواع فیلترهای خودرو و زمان مناسب برای تعویض آنها آشنا میکنیم.
فیلتر هوای موتور
همانطور که از نامش پیداست، این فیلتر هوای ورودی به موتور را پالایش میکند. خودرو حین حرکت در جادههای مختلف با آلودگیهای متعددی همچون گردوغبار، خاشاک و حشرات ریز مواجه میشود. وظیفه فیلتر هوا ممانعت از ورود چنین آلودگیهایی به داخل موتور است. اگر هوای ورودی به داخل سیلندرهای موتور شامل آلودگی باشد، احتراق درون سیلندر بهخوبی انجام نمیشود. این موضوع راندمان موتور را پایین آورده، سرعت و شتاب حرکت خودرو را میگیرد و از همه مهمتر، مصرف سوخت را افزایش میدهد. در ضمن، آلودگیها بهتدریج باعث آسیب به بخشهای حساس موتور میشوند.
فیلتر هوای موتور با جذب آلودگیها، امکان ورود هوای پاک و باکیفیت را به داخل موتور فراهم میآورد. اما جذب آلودگیها بهمرور موجب کثیفی و مسدودشدن منافذ و کاهش کارایی فیلتر هوا میشود. خوشبختانه فیلتر هوا بهسادگی قابلتعویض است و برخی نمونهها حتی قابل شستشو و پاکسازی هستند. توصیه میشود با هر مرتبه سرویس دورهای، فیلتر هوا را بررسی و در صورت نیاز عوض کنید. تجربه ثابت کرده که پس از پیمودن مسافت ۲۰ هزار کیلومتر، فیلتر هوای موتور به تعویض نیاز دارد.
فیلتر سوخت
یکی دیگر از فیلترهای خودرو، فیلتر سوخت است که آلودگیهای سوخت (بنزین) را به خود جذب میکند. فیلتر سوخت در مسیر میان باک بنزین و موتور قرار گرفته و با جذب کثیفیها و آلودگیهای موجود در بنزین، سوخت را با بهترین کیفیت ممکن به سمت موتور هدایت میکند. هر چه کیفیت سوخت و هوا بهتر باشد، احتراق درون سیلندرها نیز به شیوه بهتری صورت میگیرد. این موضوع علاوه بر بهبود راندمان و عملکرد موتور و همینطور افزایش طول عمر مفید قطعات آن، بهینگی مصرف سوخت را به همراه خواهد داشت.
فیلتر سوخت همانند فیلتر هوای موتور و هر قطعه مصرفی دیگر در خودرو، باگذشت زمان کثیف و کثیفتر شده و دیگر نمیتواند رطوبت و آلودگیهای جانبی درون سوخت را به خود جذب کند. در حقیقت با تشخیص مشکلاتی همچون خاموششدن ناگهانی موتور، افزایش مصرف سوخت، کاهش شتاب خودرو و مشکل در روشنشدن موتور میتوان به مسدودشدن فیلتر سوخت مشکوک شد. معمولاً پس از پیمایش ۱۵ تا ۲۰ هزار کیلومتر توصیه میشود فیلتر سوخت را عوض کنید.
فیلتر روغن
فیلتر روغن، یکی دیگر از اجزای پالاینده خودرو بهحساب میآید که روغنموتور را تمیز میکند. روغنموتور با جاریشدن میان اجزای مختلف موتور، آنها را روانکاری کرده و ضمن جلوگیری از سایش قطعات، دمای موتور را در حد مطلوب نگه میدارد. روغنموتور نقش حساس و حیاتی در سلامت موتور ایفا میکند و مانع فرسودگی زودهنگام قطعات، داغشدن و در نتیجه دفرمه شدن آنها میشود.
اما ایجاد آلودگی توسط قطعات فلزی اجتنابناپذیر است. روغنموتور تودههای کربنی و ذرات فلزی را با خود حمل میکند و اینجاست که فیلتر روغن وارد عمل میشود. فیلتر روغن آلودگیهای موجود در روغنموتور را به خود جذب میکند و کیفیت روغن را در حد مطلوب نگه میدارد. بااینحال، فیلتر روغن نیز بازه کارایی محدودی داشته و بهمرورزمان کثیف میشود و نمیتواند از پس آلودگیهای روغن برآید. جاریشدن روغن کثیف میان اجزای موتور، عواقب ناخوشایندی به همراه داشته و هزینه سنگینی بر دوش مالک تحمیل میکند؛ بنابراین بهتر است پس از هر ۵۰۰۰ کیلومتر، خودرو را نزد تعمیرکار ماهر برده و از وی بخواهید نهتنها فیلتر روغن، بلکه روغنموتور را نیز عوض کند. البته زمان مناسب برای تعویض روغن و فیلتر روغن در دفترچه راهنمای هر خودرویی مشخص شده است.
فیلتر گیربکس
عملکرد صحیح گیربکسهای اتوماتیک مستلزم روانسازی و خنکسازی قطعات بهوسیله روغن گیربکس است. بااینحال، اجزای گیربکس باگذشت زمان به طور اجتنابناپذیر فرسوده میشود و این موضوع، ذرات فلزی ریز را وارد روغن گیربکس میکند. فیلتر گیربکس برای جذب چنین آلودگیهایی مورداستفاده قرار میگیرد. فیلتر گیربکس یکی از اجزای سیستم گیربکس است که با جذب ناخالصیها و حفظ کیفیت روغن، عملکرد گیربکس را در سطح مطلوب نگه میدارد.
همانند باقی فیلترها، فیلتر گیربکس نیز باگذشت زمان جرمگرفته و به تعویض نیاز دارد. زمان مناسب برای تعویض فیلتر گیربکس در دفترچه راهنمای خودرو ذکر شده است. بااینحال اگر حین رانندگی متوجه مشکلی در رفتار گیربکس شدید، خودرو را نزد تعمیرکار ماهر برده و از وی بخواهید وضعیت فیلتر را بررسی کند. برخی مواقع تنها با شستشوی فیلتر مشکل حل میشود. ولی برخی اوقات نیز فیلتر به حدی آلوده و مسدود است که چارهای بهجز تعویض آن باقی نمیماند.
فیلتر هوای کابین
فیلتر هوای کابین یکی از مهمترین فیلترهای خودرو در نظر گرفته میشود، چون تأثیر مستقیم روی سلامت سرنشینان خودرو دارد. این قطعه، هوای پیرامون سرنشینان خودرو را پاک و سلام نگه میدارد. در طول گردش با خودرو، آلودگیهای متعددی مثل دود و گردوغبار وارد کابین میشوند. فیلتر هوای کابین که بخشی از سیستم تهویهمطبوع خودرو است، این آلودگی را از بین برده و هوای باکیفیت برای نفسکشیدن را در اختیار سرنشینان خودرو قرار میدهد. فیلتر هوای کابین همچنین از ایجاد قارچ ناشی از رطوبت و تجمع باکتریها جلوگیری میکند.
فیلتر هوای کابین میتواند از جنس اسفنج، کاغذ، کتان یا پنبه باشد، اما یک ویژگی مشترک میان تمام آنها وجود دارد؛ باگذشت زمان کثیف میشوند و نیاز به تعویض دارند. به همین خاطر بهتر است در هر مرتبه سرویس دورهای، فیلتر هوای کابین را نیز عوض کنید، بهویژه در فصولی که کولر یا بخاری دائماً در حال فعالیت هستند.
جمعبندی
فیلترهای خودرو نقش بسزایی در عملکرد بخشهای مختلف و افزایش طول عمر آنها دارند. هر قطعه کثیفی زودتر از موعد خراب میشود. علاوه بر فیلترهای فنی، فیلتر هوای کابین نیز از سرنشینان خودرو در برابر آلودگیها محافظت میکند. این پالایندههای حیاتی باگذشت زمان کثیف شده و اثربخشی خود را از دست میدهد. به همین خاطر تعویض منظم فیلترها یکی از مهمترین نکات نگهداری خودرو بهحساب میآید. با اینکه معمولاً زمان مناسب برای تعویض هر فیلتر در دفترچه راهنمای ماشین مشخص شده، ولی بسته به شرایط محیط و نحوه رانندگی، ممکن است بعضی فیلترها به تعویض زودهنگام احتیاج داشته باشند. بهعنوانمثال، اگر در شهرهای آلوده و پرترافیک رانندگی میکنید، فیلترها در معرض آلودگی بیشتر قرار میگیرند و زودتر از زمان معمول باید عوض شوند.
دیدگاهتان را بنویسید